<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" 
"dtd/kdex.dtd" [
  <!ENTITY kappname "&klipper;">
  <!ENTITY package "kdebase">
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"
> <!-- change language only here -->
]>

<book lang="&language;">
<bookinfo>
<title
>Het handboek van &klipper; </title>

<authorgroup>
<author
>&Philip.Rodrigues; &Philip.Rodrigues.mail;</author>

<othercredit role="developer"
>&Carsten.Pfeiffer; &Carsten.Pfeiffer.mail; </othercredit>

&Tom.Albers;&Sander.Koning; 

</authorgroup>

<copyright>
<year
>2000-2003</year>
<holder
>&Philip.Rodrigues;</holder>
</copyright>

<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>

<date
>2010-01-14</date>
<releaseinfo
>0.9.7 (&kde; 4.4)</releaseinfo>

<abstract>
<para
>&klipper; is de &kde; klembordtoepassing voor het kopiëren en plakken.</para>
</abstract>

<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>Klipper</keyword>
<keyword
>kdebase</keyword>
<keyword
>klembord</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>
 
<chapter id="introduction">
<title
>Inleiding</title>
<para
>&klipper; is de &kde; klembordtoepassing. Het bewaart de geschiedenis van het klembord en geeft de mogelijkheid om de klembordinhoud te koppelen aan acties. Fouten of verzoeken kunt u rapporteren aan <ulink url="http://bugs.kde.org"
>KDE's bugzilla</ulink
> of gebruik de functie "bug rapporteren".</para>

</chapter>

<chapter id="using-klipper">
<title
>&klipper; gebruiken</title>

<sect1 id="basic-usage">
<title
>Basishandelingen</title>
<screenshot>
<screeninfo
>Het &klipper;-pictogram.</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="screenshot.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject>
<phrase
>Het &klipper;-pictogram</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Om de geschiedenis van het klembord te zien, klikt u op het &klipper;-pictogram in het &kde;-paneel of op de toetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Alt;<keycap
>V</keycap
></keycombo
>. De geschiedenis van het klembord wordt getoond in een apart venster. Door met de muis of het toetsenbord de gewenste ingang te selecteren wordt de informatie in de &kde;- of X-toepassing geplakt.</para>

<para
>U kunt door de klembordgeschiedenis zoeken door deze te openen (klik op &klipper;) en uw verzoek te typen. De resultaten worden bijgewerkt terwijl u typt. Als u zich afvraagt hoe u de sneltoetsen in het menu van &klipper; gebruikt: druk op &Alt; en de sneltoets die u wilt. Bijvoorbeeld, om de klembordgeschiedenis te wissen als het &klipper;-menu open is, drukt u <keycombo action="simul"
>&Alt;<keycap
>L</keycap
></keycombo
>.</para>

<para
>Om &klipper; uit te schakelen, klikt u op het pictogram in het systeemvak, en uit het menu dat verschijnt, kiest u <guimenuitem
>Afsluiten</guimenuitem
>.</para>

</sect1>

<sect1 id="actions">
<title
>Acties</title>

<para
>&klipper; kan bepaalde acties uitvoeren op de inhoud van het klembord. Dit gebeurt als de inhoud voldoet aan een opgegeven reguliere expressie. U kunt er bijvoorbeeld voor zorgen dat zodra er gegevens in het klembord geplaatst worden die beginnen met <quote
>http://</quote
>, dit doorgegeven wordt aan Firefox of &konqueror; zodat deze de &URL; kan openen. Als de inhoud, bovendien, overeenkomt met een pad, dan kunnen soortgelijke acties uitgevoerd worden in overeenstemming met het type bestand. Als bijvoorbeeld het pad naar een <acronym
>PDF</acronym
>-bestand is gekopieerd naar het klembord, dan kan het bestand bekeken worden in &okular;</para>

<para
>Om deze functie te gebruiken, selecteert u een &URL; of bestandsnaam. Als er een reguliere expressie in &klipper; voldoet, dan zal er een menu openen met de programma's voor uw selectie. Gebruik uw muis of pijltjestoetsen om de gewenste handeling te selecteren. &klipper; zal de gevraagde toepassing openen met het adres dat in de selectie staat.</para>

<para
>Als u geen handeling wilt uitvoeren aan de hand van de inhoud van het klembord, selecteert u <guimenuitem
>Deze dialoog deactiveren</guimenuitem
> uit het menu. Als u het menu verlaat, zal het menu verdwijnen zodat u verder kunt gaan met waar u mee bezig was. De tijd dat het menu zal verschijnen, kunt u instellen bij <guilabel
>Klipper instellen...</guilabel
>, met de optie <guilabel
>Tijdslimiet voor actiecontextmenu's</guilabel
> bij de pagina <guilabel
>Algemeen</guilabel
>. U kunt separaat het bestandspaddeel met de optioe <guilabel
>Op MIME gebaseerde acties inschakelen</guilabel
> onder de pagina <guilabel
>Acties</guilabel
>.</para>
  
<para
>Acties kunnen volledig uitgeschakeld worden door op het &klipper;-pictogram te klikken en vervolgens <guimenuitem
>Acties ingeschakeld</guimenuitem
> te deactiveren. U kunt ook de toetscombinatie <keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Alt;<keycap
>X</keycap
></keycombo
> gebruiken.</para>

<para
>Klembordinhoud die voldoet aan een reguliere expressie, kunnen ook worden bewerkt voordat een actie wordt uitgevoerd. Selecteer <guimenuitem
>Inhoud bewerken...</guimenuitem
> in het venster dat &klipper; toont nadat u informatie op het klembord heeft geplaatst dat een actie activeert. In het venster dat verschijnt kunt u de inhoud aanpassen. Nadat u op <guibutton
>OK</guibutton
> heeft geklikt kunt u de gewenste actie aanklikken.</para>

<para
>Door te klikken op <keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Alt;<keycap
>R</keycap
></keycombo
> wordt het venster getoond waarmee u de laatste actie van &klipper; kunt herhalen.</para>

</sect1>

<sect1 id="clipboard-modes">
<title
>Klembord- &amp; selectiegedrag</title>

<sect2 id="clipboard-modes-general">
<title
>Algemeen</title>
<para
>&klipper; kan gebruikt worden om het gedrag van het klembord in combinatie met selecties binnen &kde; in te stellen. </para>

<note
><para
>&X-Window; gebruikt twee verschillende klembordbuffers. De <quote
>selectie</quote
> en het <quote
>klembord</quote
>. Tekst wordt in het selectiebuffer geplaatst door tekst simpelweg te selecteren. U kunt deze tekst vervolgens plakken met u middelste muisknop. Tekst wordt op het klembord geplaatst door de tekst te selecteren en vervolgens de toetscombinatie <keycombo
>&Ctrl;<keycap
>X</keycap
></keycombo
> of <keycombo
>&Ctrl;<keycap
>C</keycap
></keycombo
> te gebruiken. Tekst kan dan weer geplakt worden door de combinatie <keycombo
>&Ctrl;<keycap
>V</keycap
></keycombo
> of door uit het menu te kiezen voor <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
><guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
></menuchoice
>.</para>
</note>

<!-- &klipper; can be used to set the clipboard mode for the whole of &kde;. The
first mode will be familiar to &Microsoft; &Windows; and &Mac; users: Text is
inserted into the clipboard using an application's cut/copy (or generally
<keycombo
>&Ctrl;<keycap
>X</keycap
></keycombo
> and
<keycombo
>&Ctrl;<keycap
>C</keycap
></keycombo
> respectively)
function, and the application's paste (or generally 
<keycombo
>&Ctrl;<keycap
>V</keycap
></keycombo
>) function pastes the
contents of this clipboard.
</para>
<para>
The second mode will be more familiar to longtime &UNIX; users: Selected text
is copied to this clipboard, and clicking the <mousebutton
>middle</mousebutton
> 
mouse button pastes the
contents of this clipboard.
-->
</sect2>

<sect2 id="changing-clipboard-modes">
<title
>Het gedrag van klembord &amp; selectie wijzigen</title>
<para
>Om het gedrag van selectie en klembord te veranderen kiest u voor <guimenuitem
>&klipper; instellen...</guimenuitem
> uit het &klipper;-venster dat verschijnt door op het pictogram in het paneel te klikken. Kijk vervolgens naar de pagina <guilabel
>Algemeen</guilabel
>. U kunt hier <guilabel
>Inhoud van het klembord en de selectie synchroniseren</guilabel
> uitschakelen. Dan werkt het zoals hierboven beschreven is. Bij inschakelen zal de optie <guilabel
>Selectie negeren</guilabel
> voorkomen dat &klipper; de geselecteerde tekst in de klembordgeschiedenis opneemt. Overigens zullen gedefinieerde acties nu ook niet meer werken op selecties. Door te kiezen voor <guilabel
>Inhoud van het klembord en de selectie synchroniseren</guilabel
> zorgt er voor dat de twee buffers zoals hierboven beschreven altijd gelijk aan elkaar zullen zijn. Geselecteerde tekst kan dan ook geplakt worden met zowel de <mousebutton
>middelste</mousebutton
> muisknop alsook met de toetscombinatie <keycombo
>&Ctrl;<keycap
>V</keycap
></keycombo
>. Dit geldt ook voor tekst die geplaatst is op het klembord. </para>

 <!-- The
<guilabel
>Synchronize contents of the clipboard and the
selection</guilabel
> check box determines the clipboard mode. If the box is
selected, the clipboard functions in the &UNIX; mode; if not, the
&Windows;/&Mac; mode is used. -->

</sect2>


</sect1>

</chapter>

<chapter id="preferences">
<title
>&klipper; instellen</title>

<sect1 id="viewing-options">

<title
>Het instellingenvenster</title>

<para
>Om de instellingen van &klipper; te bekijken of te wijzigen, opent u het &klipper; venster en kiest u voor <guimenuitem
>Klipper instellen...</guimenuitem
>. Het instellingenvenster van &klipper; wordt getoond. Een beschrijving van de instellingen volgt hieronder.</para>

</sect1>

<sect1 id="general-page">
<title
>Algemene-instellingen</title>

<variablelist>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Contextmenu tonen bij muiscursorpositie</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Zorgt er voor dat het &klipper;-venster verschijnt bij de plek van de muiscursor. Normaal gesproken verschijnt dit venster in het &kde;-paneel. Dit is handig wanneer u de muis meer gebruikt dan het toetsenbord.</para
></listitem>
</varlistentry>


<varlistentry>
<term
><guilabel
>Klembordinhoud opslaan bij afsluiten</guilabel
></term
> <listitem
><para
>Indien geactiveerd zal de klembordgeschiedenis opgeslagen worden wanneer &klipper; beëindigd wordt. De volgende keer dat &klipper; gestart wordt, wordt de inhoud weer ingelezen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Leeg klembord voorkomen</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Indien geselecteerd zal het klembord nooit leeg is. &klipper; plaatst de meest recente ingang van het klembord in de buffer als het buffer leeggemaakt wordt.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Acties nogmaals uitvoeren op een item geselecteerd uit te geschiedenis</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Indien geselecteerd zal wanner er een ingang uit de geschiedenis van &klipper; geselecteerd wordt, nogmaals het actie-venster getoond worden, indien van toepassing.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Witruimte verwijderen bij het uitvoeren van acties</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Indien geactiveerd zullen witruimtes (veroorzaakt door bijvoorbeeld spaties en tabs) aan het begin en het einde van de klembordinhoud verwijderd worden voordat de inhoud doorgegeven wordt aan een actie. Dit is handig als de inhoud bijvoorbeeld een internetadres bevat met spaties. Een browser zal in dat geval een foutmelding geven.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Afbeeldingen negeren</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Als een gebied op het scherm is geselecteerd met muis of toetsenbord, dan wordt dat de <quote
>selectie</quote
> genoemd. Als deze optie is geselecteerd, dan worden alleen tekst selecties opgeslagen in de geschiedenis, terwijl met afbeeldingen en andere selecties dat niet wordt gedaan. </para>
</listitem>
</varlistentry
> 

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Selectie negeren</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Stelt de klembord modus in. Deze optie zal voorkomen dat &klipper; de inhoud van de selectie in zijn klembordgeschiedenis invoegt en van het uitvoeren van acties op de inhoud van de selectie. Zie <xref linkend="clipboard-modes"/>. </para>
</listitem>
</varlistentry
> 

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Alleen geselecteerde tekst</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Als een gebied op het scherm is geselecteerd met muis of toetsenbord, dan wordt dat de <quote
>selectie</quote
> genoemd. Als deze optie is geselecteerd, dan worden alleen tekst selecties opgeslagen in de geschiedenis, terwijl met afbeeldingen en andere selecties dat niet wordt gedaan."/>. Zie <xref linkend="clipboard-modes"/>. </para>
</listitem>
</varlistentry
> 

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Inhoud van het l;embord en de selectie synchroniseren</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Als een gebied van het scherm is geselecteerd met de muis of toetsenbord, dan wordt dat de <quote
>selectie</quote
> genoemd. Als deze optie is geselecteerd dan worden de selectie en het klembord gelijk gehouden, zodat alles in de selectie onmiddellijk beschikbaar is voor elders plakken met gebruik van elke methode, inclusief de traditionele middelste muisknop. Anders wordt de selectie opgeslagen in de klembordgeschiedenis, maar de selectie kan alleen geplakt worden met de middelste muisknop. Zie ook de optie 'Selectie negeren'. Zie <xref linkend="clipboard-modes"/>. </para>
</listitem>
</varlistentry
> 

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Tijdslimiet voor actiecontextmenu's</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Stelt de tijd in die het actievenster in beeld blijft als u er niets mee wilt doen.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry
><term
><guilabel
>Grootte van klembordgeschiedenis</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Hiermee stelt u het aantal ingangen in die beschikbaar zijn in het klembordgeschiedenis.</para
></listitem>
</varlistentry>

</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="actions-page">
<title
>Actie-instellingen</title>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
>Actielijst</term>
<listitem
><para
>Op de pagina <guilabel
>Acties</guilabel
> kunt u dubbelklikken op een reguliere expressie of op een actie die u wilt bewerken of selecteer het en druk op de knop <guibutton
> Actie bewerken</guibutton
>. Vervolgens kunt u de tekst met de expressie bewerken.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Toevoegen van acties</term>
<listitem
><para
>Klik op de knop <guibutton
>Actie toevoegen</guibutton
> om een reguliere expressie toe te voegen. &klipper; gebruikt &Qt;'s <classname
>QRegExp</classname
> welke de meeste reguliere expressies ondersteunt die u ook zou gebruiken bij bijvoorbeeld <application
>grep</application
> of <application
>egrep</application
>.</para>
<para
>U kunt een beschrijving van de reguliere expressie (bijvoorbeeld <quote
>Internetadres</quote
>) opgeven door met uw <mousebutton
>linker</mousebutton
>muisknop te klikken in de kolom <guilabel
>Beschrijving</guilabel
>.</para
>   

<note
><para
>U kunt meer informatie over het gebruik van <classname
>QRegExp</classname
> reguliere expressies vinden op het internetadres <ulink url="http://doc.trolltech.com/qregexp.html#details"
>http://doc.trolltech.com/qregexp.html#details</ulink
>. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de "wildcard mode" die op die pagina vermeld staat niet ondersteund wordt.</para
></note
> 

<para
>Hoe u de reguliere expressies kunt bewerken staat hierboven reeds vermeld. Om een uit te voeren commando toe te voegen klikt u op <guimenuitem
>Commando toevoegen</guimenuitem
> en bewerkt u het commando in een tekstvak. Dubbelklikken op een commando stelt u in staat deze te bewerken.</para>

<para
>De parameter <token
>%s</token
> wordt vervangen door de inhoud van het klembord. Als u bijvoorbeeld als commando <userinput
><command
>kwrite</command
> <token
>%s</token
></userinput
> opgeeft en de inhoud van het klembord is <filename
>/home/toma/tekstbestand</filename
>, dan zal uiteindelijk het commando <userinput
><command
>kwrite</command
> <filename
>/home/toma/tekstbestand</filename
></userinput
> worden uitgevoerd. Om het commando te gebruiken in een shell, dient u <token
>%s</token
> te 'escapen', gebruik dan dus <userinput
>\%s</userinput
>.</para
></listitem>
</varlistentry>

<varlistentry
><term
><guibutton
>Geavanceerd</guibutton
></term>
<listitem
><para
>Het venster <guilabel
>Acties deactiveren voor vensters van het type WM_CLASS</guilabel
> verschijnt.</para>
<para
>Sommige programma's, zoals &konqueror;, gebruiken het klembord ook intern. Indien u ongewenste &klipper;-vensters krijgt wanneer u een bepaalde toepassing gebruikt, kunt u het volgende doen:</para>

<orderedlist>
<listitem
><para
>Open de toepassing.</para
></listitem>
<listitem
><para
>Vanuit een terminal, start u <userinput
><command
>xprop</command
> | <command
>grep</command
> <parameter
>WM_CLASS</parameter
></userinput
> en vervolgens klikt u op het venster van de toepassing.</para
></listitem
> 
<listitem
><para
>De eerste tekst na het '=' teken is de tekst die u dient in te voeren.</para
></listitem>
</orderedlist>

<para
>Wanneer de WM_CLASS is toegevoegd, zullen er geen acties meer veroorzaakt worden door vensters van die toepassing.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>

<sect1 id="shortcuts-page">
<title
>Sneltoetsen-instellingen</title>

<para
>De pagina Sneltoetsen maakt het mogelijk om de sneltoetsen in te stellen die binnen &klipper; gebruikt worden. U kunt de sneltoetsen op drie manieren instellen:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Geen</guilabel
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde actie kan niet via een sneltoets worden opgeroepen</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Standaard</guilabel
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde actie gebruikt de standaard toets van &klipper;. Dit zijn de sneltoetsen zoals zij in deze handleiding voorkomen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Aangepast</guilabel
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde actie wordt toegekend aan een toets van uw keuze.</para>
<para
>Om een toets in te stellen voor de actie die u hebt geselecteerd, klikt u op <guilabel
>Aangepast</guilabel
> en dan <guilabel
>Geen</guilabel
>. Typ dan de gewenste toetscombinatie op uw toetsenbord zoals in elke &kde;-applicatie. </para
> </listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

</sect1>
</chapter>

<chapter id="credits">
<title
>Dankbetuigingen en licentie</title>

<para
>&klipper; </para>
<para
>Programma copyright 1998 &Andrew.Stanley-Jones; <email
>asj@cban.com</email
> </para>
<para
>Programma copyright 1998-2000 &Carsten.Pfeiffer; &Carsten.Pfeiffer.mail;</para>
<para
>Momenteel onderhouden door Esben Mose Hansen. Zie <ulink url="http://mosehansen.dk/about"
>http://mosehansen.dk/about</ulink
> voor contactgegevens. </para>

<para
>Documentatie copyright 2000-2003, 2005 &Philip.Rodrigues; &Philip.Rodrigues.mail;</para>

&meld.fouten;&vertaling.tom;&vertaling.sander; 
&underFDL; &underGPL; </chapter>

<appendix id="installation">
<title
>Installatie</title>

<sect1 id="getting-klipper">
<title
>Verkrijgbaarheid &klipper;</title>
&install.intro.documentation; </sect1>

<sect1 id="compilation">
<title
>Compilatie en installatie</title>
&install.compile.documentation; <screenshot>
<screeninfo
>&klipper; pictogram</screeninfo>
	<mediaobject>
	  <imageobject>
	    <imagedata fileref="screenshot.png" format="PNG"/>
	  </imageobject>
	  <textobject>
	    <phrase
>Schermafdruk</phrase>
	  </textobject>
	</mediaobject>
</screenshot>

<!--
<para
>To remove &klipper; from your panel, select <guimenuitem
>Remove
Klipper</guimenuitem
> from the context menu (accessed by left-clicking the
small handle to the left of the &klipper; icon).</para>
-->
<!--
<para
>To disable this, simply remove the file 
<filename
>$<envar
>KDEDIR</envar
>/share/autostart/klipper.desktop</filename>
or create a file <filename
>$<envar
>HOME</envar
>/share/autostart/klipper.desktop</filename>
with the following contents:

<programlisting
>
[Desktop Entry]
Hidden=true
</programlisting>

The latter will keep the system installation intact and only prevent
&klipper; being started for you, without affecting other users.
</para>
-->
</sect1>
</appendix>

&documentation.index; 

</book>
<!--
Local Variables:
mode: sgml
sgml-minimize-attributes: nil
sgml-general-insert-case: lower
sgml-indent-step: 0
End:
-->