<?xml version="1.0" ?> <!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [ <!ENTITY kappname-n '<application>Konsole</application>'> <!ENTITY kappname-g '<application>Konsole</application>'> <!ENTITY kappname-d '<application>Konsoli</application>'> <!ENTITY kappname-a '<application>Konsolu</application>'> <!ENTITY kappname-i '<application>Konsolom</application>'> <!ENTITY kappname-l '<application>Konsoli</application>'> <!ENTITY package "kdebase"> <!ENTITY % Serbian-Latin "INCLUDE"> <!ENTITY % addindex "IGNORE"> ]> <book lang="&language;"> <bookinfo> <title >Priručnik za <application >Konsolu</application ></title> <authorgroup> <author ><personname ><firstname >Džonatan</firstname > <surname >Singer</surname ></personname > &Jonathan.Singer.mail;</author> <author ><personname ><firstname >Kurt</firstname > <othername >V.</othername > <surname >Hindenburg</surname ></personname > &Kurt.Hindenburg.mail;</author> <othercredit role="developer" ><personname ><firstname >Robert</firstname > <surname >Najt</surname ></personname > &Robert.Knight.mail; </othercredit> <othercredit role="developer" ><personname ><firstname >Kurt</firstname > <othername >V.</othername > <surname >Hindenburg</surname ></personname > &Kurt.Hindenburg.mail; </othercredit> <othercredit role="developer" ><personname ><firstname >Valdo</firstname > <surname >Bastijan</surname ></personname > &Waldo.Bastian.mail; </othercredit> <othercredit role="reviewer" ><personname ><firstname >Majk</firstname > <surname >Mekbrajd</surname ></personname > &Mike.McBride.mail; </othercredit> <othercredit role="translator" ><firstname >Dragan</firstname ><surname >Pantelić</surname ><affiliation ><address ><email >falcon-10@gmx.de</email ></address ></affiliation ><contrib >prevod</contrib ></othercredit > </authorgroup> <copyright> <year >2000</year ><year >2001</year ><year >2002</year> <holder >Džonatan Singer</holder> </copyright> <copyright> <year >2005</year ><year >2008</year ><year >2009</year ><year >2010</year> <holder >Kurt V. Hindenburg</holder> </copyright> <legalnotice >&FDLNotice;</legalnotice> <date >25. 5. 2010.</date> <releaseinfo >2.5.0</releaseinfo> <abstract ><para ><application >Konsole</application > je <acronym >KDE‑ov</acronym > emulator terminala.</para ></abstract> <keywordset> <keyword >KDE</keyword> <keyword >Konsole</keyword> <keyword >kdebase</keyword> <keyword >komandna</keyword> <keyword >linija</keyword> <keyword >terminal</keyword> <keyword >CLI</keyword> </keywordset> </bookinfo> <chapter id="introduction"> <title >Uvod</title> <sect1 id="terminal"> <title >Šta je terminal?</title> <para ><application >Konsole</application > je X emulator terminala (često i samo terminal, ili školjka). Emulira sučelje komandne linije u prozoru sa čistim tekstom. </para> <para >Objašnjavanje upotrebe Unix CLI‑a izvan je opsega ovog dokumenta. Pretraga Weba za ovim izrazima daće više podataka. </para> </sect1> <sect1 id="scrollback"> <title >Prepis</title> <para ><application >Konsole</application > koristi koncept prepisa da dopusti korisniku pregled prethodno proizvedenog izlaza. Prepis je podrazumevano uključen i postavljen na pamćenje 1.000 redova izlaza povrh trenutno prikazanih na ekranu. Redovi teksta koji otklize izvan vrha ekrana mogu se pregledati pomeranjem klizačke trake nagore, okretanjem točkića miša, prečicom <keycombo action="simul" ><keycap >Shift</keycap ><keycap >PageUp</keycap ></keycombo > (za pomeranje jednu stranicu unazad), <keycombo action="simul" ><keycap >Shift</keycap ><keycap >PageDown</keycap ></keycombo > (za pomeranje jednu stranicu unapred), <keycombo action="simul" ><keycap >Shift</keycap ><keycap >strelica gore</keycap ></keycombo > (za jedan red nagore) i <keycombo action="simul" ><keycap >Shift</keycap ><keycap >strelica dole</keycap ></keycombo > (za jedan red nadole). </para> <para >Dok je aktivan ScrollLock, potisnut je običan ulaz i izlaz školjke, a kroz istorijat možete klizati tasterima <keycap >PageUp</keycap >, <keycap >PageDown</keycap >, <keycap >strelica gore</keycap > i <keycap >strelica dole</keycap >. </para> </sect1> <sect1 id="profiles"> <title >Profili</title> <para >Profili dopuštaju korisniku da brzo i lako automatizuje izvršavanje uobičajenih naredbi. Neki primeri: <itemizedlist> <listitem ><para ><command >ssh</command > na drugi računar</para ></listitem> <listitem ><para >pokretanje IRC sesije</para ></listitem> <listitem ><para ><command >tail</command > za nadgledanje fajla</para ></listitem> </itemizedlist> </para> <para >Postupak stvaranja novog profila: <orderedlist> <listitem ><para >Kliknite na stavku menija <menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Podesi profile...</guimenuitem > </menuchoice ></para ></listitem> <listitem ><para >Kliknite na dugme <guibutton >Novi profil...</guibutton >.</para ></listitem> <listitem ><para >Popunite prvi unos imenom. Ono će se prikazivati u meniju, i biti podrazumevana etiketa (umesto <guilabel >Školjka</guilabel >) kad pokrenete sesiju ovog tipa. </para ></listitem> <listitem ><para >Unesite naredbu, tačno kao kad biste otvorili novu školjku i izvršili je. Za naš prvi gornji primer, mogli biste upisati <userinput ><command >ssh</command > <replaceable >administracija</replaceable ></userinput >.</para ></listitem> <listitem ><para >Pod drugim jezičcima dijaloga, podesite izgled sesije. Za svaku sesiju možete podesiti drugačiji font, šemu boja, terminal ($<envar >TERM</envar >), i mnoge druge postavke.</para ></listitem> <listitem ><para >Pritisnite dugme <guibutton >U redu</guibutton >. Nova sesija sada je dostupna u dijalogu <guilabel >Podesi profile...</guilabel >. </para ></listitem> </orderedlist> </para> <para >Po stvaranju profila, svi postojeći biće nabrojani po imenu u meniju <menuchoice ><guimenu >Fajl</guimenu ><guisubmenu >Novi jezičak</guisubmenu ></menuchoice >, ispod podrazumevane stavke <guimenuitem >Školjka</guimenuitem >. </para> </sect1> <sect1 id="mousebuttons"> <title >Dugmad miša</title> <para >Ova sekcija opisuje upotrebu dugmadi miša za uobičajeni desnoruki redosled. Za levoruki redosled, razmenite ‘levo’ i ‘desno’ u daljem tekstu. </para> <variablelist> <varlistentry> <term ><mousebutton >levo</mousebutton ></term> <listitem ><para >Svi klikovi <mousebutton >levim</mousebutton > dugmetom biće poslati programu svesnom miša koji se izvršava u <application >Konsoli</application >. Ako program reaguje na klikove mišem, <application >Konsole</application > na to ukazuje kursorom u vidu strelice. Ako ne, kursor je oblika uspravne crte.</para> <para >Držanje pritisnutog <mousebutton >levog</mousebutton > dugmeta i prevlačenje miša preko ekrana obeležiće potez teksta, ako program nije svestan miša. Pri prevlačenju, obeleženi tekst prikazuje se izvrnuto, radi vizuelnog odziva. Izaberite <guimenuitem >Kopiraj</guimenuitem > iz menija <guimenu >Uređivanje</guimenu > da biste kopirali obeleženi tekst u klipbord, radi dalje upotrebe u <application >Konsoli</application > ili drugom programu. Izabrani tekst takođe se može prevlačiti u saglasne programe: kliknite na izabrani tekst i prevucite ga na željenu lokaciju. Zavisno od vaših postavki <acronym >KDE‑a</acronym >, možda ćete tokom prevlačenja morati da držite pritisnut taster <keycap >Ctrl</keycap >.</para> <para >Znakovi novog reda normalno se umeću na kraju svakog izabranog reda. Ovo je najbolje za isecanje i nalepljivanje izvornog koda, ili izlaza određene naredbe. Za običan tekst, prelomi redova često nisu važni: nekada je pogodnije da tekst bude tok znakova koji se automatski ponovo formatira pri nalepljivanju u drugi program. Za izbor u režimu toka znakova, držite pritisnut taster <keycap >Ctrl</keycap > pri biranju.</para> <para >Držanje tastera <keycap >Ctrl</keycap > i <keycap >Alt</keycap > zajedno sa <mousebutton >levim</mousebutton > dugmetom miša izabraće kolonu teksta. </para> <para >Dvokliknite <mousebutton >levim</mousebutton > dugmetom da izaberete reč, a trokliknite da izaberete ceo red.</para> <para >Ako se pri obeležavanju dosegne gornja ili donja ivica oblasti teksta, <application >Konsole</application > kliza gore ili dole, izlažući još teksta iz bafera istorijata. Klizanje prestaje kad prestane kretanje miša.</para> <para >Pošto se pusti miš, <application >Konsole</application > pokušava da zadrži tekst u klipbordu vidljivim, održavanjem obeležene oblasti izvrnutom. Obeležena oblast vraća se u normalu čim se izmeni sadržaj klipborda, izmeni tekst unutar oblasti, ili klikne <mousebutton >levim</mousebutton > dugmetom.</para> <para >Za obeležavanje teksta u programu svesnom miša (na primer, Ponoćni komandir), pri kliktanju se mora držati pritisnut taster <keycap >Shift</keycap >.</para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><mousebutton >srednje</mousebutton ></term> <listitem ><para >Pritisak <mousebutton >srednjeg</mousebutton > dugmeta nalepljuje tekst trenutno u klipbordu. Ako pritom još držite pritisnut taster <keycap >Ctrl</keycap >, tekst se nalepljuje i šalje <application >Konsoli</application >.</para> <note ><para >Ako miš ima samo dva dugmeta, istovremeni pritisak i <mousebutton >levog</mousebutton > i <mousebutton >desnog</mousebutton > dugmeta simulira <mousebutton >srednje</mousebutton > dugme miša sa tri dugmeta.</para ></note> <para >Ako srednje dugme ima i <mousebutton >točkić</mousebutton >, njegovo obrtanje u programu nesvesnom miša pomeraće <application >Konsolinu</application > klizačku traku.</para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><mousebutton >desno</mousebutton ></term> <listitem> <para >Na pritisak <mousebutton >desnog</mousebutton > dugmeta dobija se meni sa sledećim stavkama: <guimenuitem >Kopiraj</guimenuitem >, <guimenuitem >Nalepi</guimenuitem >, <guimenuitem >Otvori menadžer fajlova</guimenuitem >, <guimenuitem >Postavi kodiranje</guimenuitem > <guimenuitem >Očisti prepis</guimenuitem >, <guimenuitem >Podesi prepis...</guimenuitem >, <guimenuitem >Prikaži traku menija</guimenuitem >, <guimenuitem >Promeni profil</guimenuitem >, <guimenuitem >Podesi tekući profil...</guimenuitem > i <guimenuitem >Zatvori jezičak</guimenuitem >. </para> <para >U programu svesnom miša, za dobijanje iskačućeg menija držite taster <keycap >Shift</keycap > pri pritisku <mousebutton >desnog</mousebutton > dugmeta. </para> </listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect1> </chapter> <chapter id="commandreference"> <title >Popis naredbi</title> <sect1 id="menubar"> <title >Traka menija </title> <para >Traka menija je na vrhu <application >Konsolinog</application > prozora. Ako je traka menija sakrivena, do stavke <guimenuitem >Prikaži traku menija</guimenuitem > može se doći <mousebutton >desnim</mousebutton > klikom u prozoru (pod uslovom da se ne izvršava celoekranski program, kao što su Vi, Minicom, itd.) Podrazumevana prečica navedena je posle svake stavke. </para> <sect2 id="file-menu"> <title >Meni <guimenu >Fajl</guimenu > </title> <variablelist> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >N</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Fajl</guimenu ><guimenuitem >Novi prozor</guimenuitem > </menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Otvara nov, zaseban <application >Konsolin</application > prozor sa podrazumevanim profilom.</action> </para ></listitem ></varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >T</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Fajl</guimenu ><guimenuitem >Novi jezičak</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Otvara novi jezičak sa podrazumevanim profilom.</action> <note ><para ><application >Konsole</application > dolazi sa profilom „Školjka“ kao podrazumevanim. Svi profili koje je dodao korisnik biće dati u podmeniju. </para ></note> </para ></listitem ></varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >W</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Fajl</guimenu > <guimenuitem >Zatvori jezičak</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Zatvara tekući jezičak.</action> </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Fajl</guimenu > <guimenuitem >Sačuvaj izlaz kao...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Upisuje tekući prepis u tekstualni ili HTML fajl.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Fajl</guimenu > <guimenuitem >Otvori menadžer fajlova</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Otvara KDE‑ov menadžer fajlova nad tekućom fasciklom.</action > Podrazumevano je to <ulink url="help:/dolphin/index.html" ><application >Dolphin</application ></ulink >. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >Q</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Fajl</guimenu > <guimenuitem >Napusti</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Napušta <application >Konsolu</application >.</action ></para> <note ><para >Ako ima više od jednog jezička, <application >Konsole</application > izdati prozor sa upitom. Moguće ga je isključiti popunjavanjem kućice <guibutton >Ne pitaj sledeći put</guibutton >. </para ></note> </listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="edit-menu"> <title >Meni <guimenu >Uređivanje</guimenu ></title> <variablelist> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >C</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu > <guimenuitem >Kopiraj</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Kopira izabrani tekst u klipbord.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >V</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu ><guimenuitem >Nalepi</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Nalepljuje tekst iz klipborda na lokaciji kursora.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Uređivanje</guimenu ><guisubmenu >Kopiraj unos u</guisubmenu ><guimenuitem >sve jezičke u tekućem prozoru</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Čini da unos u tekućoj sesiji bude istovremeno slat svim sesijama u tekućem prozoru.</action> </para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >.</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu ><guisubmenu >Kopiraj unos u</guisubmenu ><guimenuitem >izabrane jezičke...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Čini da unos u tekućoj sesiji bude istovremeno slat sesijama koje izabere korisnik.</action> </para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >/</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu > <guisubmenu >Kopiraj unos u</guisubmenu ><guimenuitem >nigde</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Zaustavlja sav unos u drugom sesijama.</action> </para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Alt</keycap ><keycap >S</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu ><guimenuitem >Preimenuj jezičak...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara dijalog u kojem možete izmeniti ime tekućeg jezička.</action > (<link linkend="rename-tab-dialog" >Više o ovome.</link >) </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Alt</keycap ><keycap >U</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu ><guimenuitem >Otpremi ZModemom...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara dijalog za izbor fajla koji treba otpremiti (ako je instaliran neophodan softver).</action> </para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >F</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu > <guimenuitem >Nađi...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara traku pretrage na dnu prozora <application >Konsole</application >. </action ></para> <para >Omogućava pretrage sa razlikovanjem veličine slova, unapred i unazad, i sa regularnim izrazima.</para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo ><keycap >F3</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu ><guimenuitem >Nađi sledeće</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Prelazi na sledeći pogodak pretrage. </action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Shift</keycap ><keycap >F3</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Uređivanje</guimenu ><guimenuitem >Nađi prethodno</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Prelazi na prethodni pogodak pretrage. </action ></para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="view-menu"> <title >Meni <guimenu >Prikaz</guimenu ></title> <variablelist> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >(</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guisubmenu >Podeljen prikaz</guisubmenu ><guimenuitem >Podeli prikaz levo/desno</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Deli sve jezičke na levi i desni prikaz.</action> </para ><para >Sav izlaz u jednom prikazu odslikava se i na drugi. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >)</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guisubmenu >Podeljen prikaz</guisubmenu ><guimenuitem >Podeli prikaz gore/dole</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Deli sve jezičke na gornji i donji prikaz.</action> </para ><para >Sav izlaz u jednom prikazu odslikava se i na drugi. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >S</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guisubmenu >Podeljen prikaz</guisubmenu ><guimenuitem >Zatvori aktivni</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Zatvara tekući prikaz.</action> </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >O</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guisubmenu >Podeljen prikaz</guisubmenu ><guimenuitem >Zatvori ostale</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Zatvara netekući prikaz.</action> </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >]</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guisubmenu >Podeljen prikaz</guisubmenu ><guimenuitem >Raširi prikaz</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Uvećava tekući prikaz.</action> </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >[</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guisubmenu >Podeljen prikaz</guisubmenu ><guimenuitem >Skupi prikaz</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Smanjuje tekući prikaz.</action> </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >H</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guimenuitem >Otkači tekući jezičak</guimenuitem ></menuchoice> </term> <listitem ><para ><action >Otvara tekući jezičak u zasebnom prozoru.</action> </para ><para >Napuštanje prethodnog prozora <application >Konsole</application > neće uticati na novostvoreni. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >I</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guimenuitem >Nadgledaj tišinu</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Nadgledanje nedostatka aktivnosti pod tekućim jezičkom.</action> </para ><para >Podrazumevano, posle 10 sekundi neaktivnosti na jezičku sesije pojaviće se ikona obaveštenja. Tip upozorenja može se promeniti pomoću <menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Podesi obaveštenja</guimenuitem ><guimenuitem >Tišina u nadgledanoj sesiji</guimenuitem ></menuchoice >. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >A</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guimenuitem >Nadgledaj aktivnost</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Nadgledanje aktivnosti pod tekućim jezičkom.</action> </para ><para >Na bilo kakvu aktivnost, na jezičku sesije pojavljuje se ikona obaveštenja. Tip upozorenja može se izmeniti pomoću <menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Podesi obaveštenja</guimenuitem ><guimenuitem >Aktivnost u nadgledanoj sesiji</guimenuitem ></menuchoice >. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >+</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guimenuitem >Povećaj font</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Povećava veličinu fonta za tekst. </action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >-</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prikaz</guimenu ><guimenuitem >Smanji font</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Smanjuje veličinu fonta za tekst.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Prikaz</guimenu > <guimenuitem >Postavi kodiranje</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Postavlja kodiranje znakova.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Prikaz</guimenu ><guimenuitem >Očisti prepis</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Čisti tekst iz popisa.</action ></para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >X</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Prepis</guimenu ><guimenuitem >Očisti prepis i resetuj</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Čisti tekst pod tekućim jezičkom i u popisu, i resetuje terminal.</action ></para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="bookmarks-menu"> <title >Meni <guimenu >Obeleživači</guimenu ></title> <variablelist> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >B</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Obeleživači</guimenu ><guimenuitem >Dodaj obeleživač</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Dodaje trenutnu lokaciju.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Obeleživači</guimenu ><guimenuitem >Obeleži jezičke kao fasciklu...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Dodaje sve jezičke u fasciklu obeleživača.</action> </para ><para >Otvoriće se dijalog za ime fascikle obeleživača. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Obeleživači</guimenu ><guimenuitem >Nova fascikla obeleživača...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Dodaje novu fasciklu spisku obeleživača.</action> </para ><para >Otvoriće se dijalog za ime fascikle obeleživača. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Obeleživači</guimenu ><guimenuitem >Uredi obeleživače</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara uređivač obeleživača.</action ></para> <note ><para >Uređivača obeleživača možete koristiti za ručno dodavanje URL‑ova. <application >Konsole</application > trenutno prihvata sledeće: <itemizedlist mark='opencircle'> <listitem ><para >ssh://korisnik@domaćin:port</para ></listitem> <listitem ><para >telnet://korisnik@domaćin:port</para ></listitem> </itemizedlist> </para ></note> </listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="settings-menu"> <title >Meni <guimenu >Podešavanje</guimenu ></title> <variablelist> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Podesi profile...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara uređivač za upravljanje profilima.</action > </para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut ><keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Shift</keycap ><keycap >M</keycap ></keycombo ></shortcut > <guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Prikaži traku menija</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Prikazuje ili skriva traku menija.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Preko celog ekrana</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Prebacuje <application >Konsolu</application > preko celog ekrana.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Podesi prečice...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara uređivač prečica sa tastature.</action ></para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Podešavanje</guimenu ><guimenuitem >Podesi obaveštenja...</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Otvara uređivač obaveštenja.</action ></para> </listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="help-menu"> <title >Meni <guimenu >Pomoć</guimenu ></title> &help.menu.documentation; </sect2> </sect1> <sect1 id="rename-tab-dialog"> <title >Dijalog za preimenovanje jezička</title> <para >U ovom dijalogu se može izmeniti ime tekućeg jezička. Dozovite ga kroz meni, prečicom <keycombo action="simul" ><keycap >Ctrl</keycap ><keycap >Alt</keycap ><keycap >S</keycap ></keycombo > ili dvoklikom na jezičak na traci jezičaka. Promene se mogu učinit trajnim uređivanjem tekućeg profila. </para> <para ><application >Konsole</application > će smenjivati sledeće tokene: <itemizedlist mark='opencircle'> <listitem ><para >%n — ime programa</para ></listitem> <listitem ><para >%d — tekuća fascikla (kratko)</para ></listitem> <listitem ><para >%D — tekuća fascikla (dugačko)</para ></listitem> <listitem ><para >%w — naslov prozora postavljen školjkom</para ></listitem> <listitem ><para >%# — broj sesije</para ></listitem> <listitem ><para >%u — korisničko ime</para ></listitem> </itemizedlist> </para> <para >Primeri: <itemizedlist mark='opencircle'> <listitem ><para ><userinput >%d : %n</userinput >, ako je <filename >/usr/src</filename > tekuća fascikla i izvršava se <command >bash</command >, prikazaće <guibutton >usr/s : bash</guibutton > </para ></listitem> <listitem ><para ><userinput >%D : %n</userinput >, ako je <filename >/usr/src</filename > tekuća fascikla i izvršava se <command >top</command >, prikazaće <guibutton >/usr/src : top</guibutton > </para ></listitem> <listitem ><para ><userinput >%w (%#)</userinput >, ako je <filename >~</filename > tekuća fascikla i <command >vim</command > se izvršava pod prvim jezičkom, prikazaće <guibutton >[No Name] (~) - VIM(1)</guibutton > </para ></listitem> </itemizedlist> </para> </sect1> <sect1 id="copy-input-dialog"> <title >Dijalog za kopiranje ulaza</title> <para >Tekst unet pod jednim jezičkom može se istovremeno proslediti drugim. Ovaj dijalog omogućava izbor jezičaka koji će primiti taj ulaz. Tekući jezičak će biti zasivljen. </para> </sect1> <sect1 id="scrollback-options-dialog"> <title >Dijalog za opcije prepisa</title> <para >U ovom dijalogu se može izmeniti opcija veličine istorijata <link linkend="scrollback" >prepisa</link >. Tu je i kućica za upisivanje postavki u tekući profil. </para> </sect1> </chapter> <chapter id="command-line-options"> <title >Opcije komandne linije</title> <para >Pri pokretanju <application >Konsole</application > iz komandne linije, mogu se zadati neke opcije za promenu ponašanja.</para> <variablelist> <varlistentry> <term ><option >--help</option ></term> <listitem ><para ><action >Nabraja dostupne opcije.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--profile</option > <parameter >fajl</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Pokreće <application >Konsolu</application ></action > sa sačuvanim skupom sesija.</para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--list-profiles</option ></term> <listitem ><para ><action >Nabraja</action > sve dostupne profile. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--background-mode</option ></term> <listitem ><para ><action >Pokreće <application >Konsolu</application ></action > u pozadini, tako da se može dozvati u prvi plan pritiskom na <keycap >F12</keycap >. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--new-tab</option ></term> <listitem ><para ><action >Stvara novi jezičak</action > u postojećem prozoru, umesto da se otvori novi. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--tabs-from-file </option ><parameter >fajl</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Stvara jezičke</action > kako je navedeno u datom postavnom fajlu jezičaka. </para> <note ><para >Fajl sadrži jedan jezičak po redu, u sledećem formatu:</para ><para >title: Ovo je naslov;; command: izvrši me </para ></note> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--workdir</option > <parameter >fasc</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Otvara <application >Konsolu</application > sa</action > <parameter >fasc</parameter > kao radnom (početnom) fasciklom.</para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--notransparency</option ></term> <listitem ><para ><action >Isključuje</action > providne pozadine, čak i ako ih sistem podržava. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--force-transparency</option ></term> <listitem ><para ><action >Pokušava da uključi providnost</action >, čak i ako ne izgleda da je sistem podržava. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--hold, --noclose</option ></term> <listitem ><para ><action >Bez automatskog zatvaranja</action > početne sesije kada se završi. </para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >-p</option > <parameter >svojstvo=vrednost</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Menja</action > vrednost svojstva u profilu.</para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >-e</option > <parameter >naredba</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Izvršava</action > se data naredba umesto normalne školjke.</para> <note ><para >Svi argumenti posle <parameter >naredba</parameter > biće prosleđeni naredbi, a ne <application >Konsoli</application >.</para ></note> </listitem> </varlistentry> </variablelist> <para ><application >Konsole</application > prihvata i generičke Qt i <acronym >KDE</acronym > opcije:</para> <variablelist> <varlistentry> <term ><option >--help-qt</option ></term> <listitem ><para ><action >Spisak opcija posebnih za Qt.</action ></para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <caution ><para >Sledeće Qt opcije nemaju uticaja na <application >Konsolu</application >: <informalexample > <variablelist> <varlistentry> <term ><option >--fn</option >, <option >--font</option > <parameter >imefonta</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Definiše font programa.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--bg</option >, <option >--background</option > <parameter >boja</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Postavlja podrazumevanu boju pozadine.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--fg</option >, <option >--foreground</option > <parameter >boja</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Postavlja podrazumevanu boju ispisa.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--btn</option >, <option >--button</option > <parameter >boja</parameter ></term> <listitem ><para ><action >Postavlja podrazumevanu boju dugmeta.</action ></para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </informalexample> </para ></caution> <variablelist> <varlistentry> <term ><option >--help-kde</option ></term> <listitem ><para ><action >Spisak opcija posebnih za KDE.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--help-all</option ></term> <listitem ><para ><action >Spisak svih opcija.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--author</option ></term> <listitem ><para ><action >Ispisuje imena autora.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >-v,--version</option ></term> <listitem ><para ><action >Ispisuje broj verzije.</action ></para ></listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term ><option >--license</option ></term> <listitem ><para ><action >Ispisuje podatke o licenci.</action ></para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </chapter> <chapter id="scripting"> <title >Skriptovanje <application >Konsole</application ></title> <para >U KDE‑u 4, stari DCOP zamenjen je D‑Busom. <application >Konsole</application > pruža brojne metode koji se mogu pozvati preko D‑Busa. </para> <para >Postoje dva načina za upotrebu D‑Bus sučelja: grafički, kroz Qt‑ov Prikazivač D‑Busa (<command >qdbusviewer</command >), i u komandnoj liniji naredbom <command >qdbus</command >. </para> <para >Primeri: <itemizedlist mark='opencircle'> <listitem ><para ><prompt >%</prompt > <command >qdbus</command > prikazuje sve dostupne servise. </para ></listitem> <listitem ><para ><prompt >%</prompt > <command >qdbus</command > <option >org.kde.konsole</option > prikazuje D‑Bus sučelje za <application >Konsolu</application >. </para ></listitem> <listitem ><para ><prompt >%</prompt > <command >qdbus</command > <option >org.kde.konsole /Konsole</option > prikazuje metode za upravljanje glavnim prozorom <application >Konsole</application >. </para ></listitem> <listitem ><para ><prompt >%</prompt > <command >qdbus</command > <option >org.kde.konsole /Sessions/1</option > prikazuje metode za sesiju 1. </para ></listitem> </itemizedlist> </para> <para >Ako pokrećete <application >Konsolu</application > i terminala, možda ćete umesto <option >org.kde.konsole</option > morati da koristite <option >org.kde.konsole-`pidof -s konsole`</option >. </para> <para >Za više detalja, pogledajte <ulink url="http://techbase.kde.org/Development/Tutorials/D-Bus/Introduction" >tutorijal o D‑Busu</ulink >. </para> </chapter> <chapter id="credits"> <title >Zasluge i autorska prava</title> <para ><application >Konsolu</application > trenutno održava <personname ><firstname >Robert</firstname > <surname >Najt</surname ></personname > &Robert.Knight.mail;.</para> <para >Prethodni održavaoci <application >Konsole</application >, između ostalih, bili su: <personname ><firstname >Kurt</firstname > <othername >V.</othername > <surname >Hindenburg</surname ></personname > &Kurt.Hindenburg.mail; i <personname ><firstname >Valdo</firstname > <surname >Bastijan</surname ></personname > &Waldo.Bastian.mail;.</para> <para ><application >Konsole</application > (program), © 1997-2008, <personname ><firstname >Lars</firstname > <surname >Dele</surname ></personname > &Lars.Doelle.mail;.</para> <para >Ovaj dokument je napisao <personname ><firstname >Džonatan</firstname > <surname >Singer</surname ></personname > &Jonathan.Singer.mail;.</para> <para >Ovaj dokument je za <acronym >KDE</acronym > 3.4 ažurirao <personname ><firstname >Kurt</firstname > <othername >V.</othername > <surname >Hindenburg</surname ></personname > &Kurt.Hindenburg.mail;.</para> <para >Dokument je i za <acronym >KDE</acronym > 4.1 ažurirao <personname ><firstname >Kurt</firstname > <othername >V.</othername > <surname >Hindenburg</surname ></personname >.</para> <para >Na DocBook SGML prvobitno pretvorili <personname ><firstname >Majk</firstname > <surname >Mekbrajd</surname ></personname > i <personname ><firstname >Lori</firstname > <surname >Vots</surname ></personname >.</para> <para >Preveo Dragan Pantelić <email >falcon-10@gmx.de</email >.</para > &underFDL; &underGPL; </chapter> <appendix id="links"> <title >Veze</title> <para >Za više informacija posetite ove veb sajtove:</para> <itemizedlist> <listitem ><para ><ulink url="http://userbase.kde.org/Konsole" >domaća stranica <application >Konsole</application > na Korisničkoj bazi KDE‑a</ulink ></para ></listitem> <listitem ><para ><ulink url="http://konsole.kde.org/" >domaća stranica <application >Konsole</application ></ulink ></para ></listitem> <listitem ><para ><ulink url="http://mail.kde.org/mailman/listinfo/konsole-devel" >poštanska lista <application >Konsole</application ></ulink ></para ></listitem> <listitem ><para ><ulink url="http://freebsd.kde.org/" ><acronym >KDE</acronym > na FreeBSD‑u</ulink ></para ></listitem> <listitem ><para ><ulink url="http://solaris.kde.org/" ><acronym >KDE</acronym > na Solarisu</ulink ></para ></listitem> </itemizedlist> </appendix> &documentation.index; </book> <!-- Local Variables: mode: sgml sgml-omittag: nil sgml-shorttag: t sgml-general-insert-case: lower End: -->