<chapter id="advanced-editing-tools">
<chapterinfo>
<authorgroup>
<author
>&Anders.Lund; &Anders.Lund.mail;</author>
<author
>&Dominik.Haumann; &Dominik.Haumann.mail;</author>
&Tom.Albers;&Natalie.Koning;&Freek.de.Kruijf;
</authorgroup>
</chapterinfo>
<title
>Geavanceerde hulpmiddelen voor bewerking</title>
<sect1 id="advanced-editing-tools-comment">
<title
>Commentaar toevoegen/verwijderen</title>
<para
>Met de commando's <guimenuitem
>Commentaar</guimenuitem
> en <guimenuitem
>Commentaar verwijderen</guimenuitem
> in het menu <guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> kunt u commentaarmarkering aan geselecteerde regels toevoegen of eruit verwijderen, mits commentaren door het bestandsformaat waar u aan werkt worden ondersteund. Als er geen tekst geselecteerd is wordt de huidige regel gebruikt.</para>
<para
>De regels over de wijze waarop commentaar ingevoegd wordt, zijn vastgelegd in de syntaxisdefinities. Als syntaxisaccentuering niet gedefinieerd is, zal commentaar invoegen/verwijderen niet mogelijk zijn. </para>
<para
>Sommige syntaxisdefinities definiëren commentaarmarkeringen per regel, sommige definiëren markeringen die over meedere regels kunnen lopen, en sommige definiëren beide. Indien er per regel gemarkeerd wordt, is het niet mogelijk om een selectie te markeren waarvan de laatste regel niet volledig is geselecteerd.</para>
<para
>Wanneer commentaarmarkering per regel mogelijk is, dan zal dit de voorkeur hebben. Het voorkomt namelijk problemen met genest commentaar (commentaar binnen commentaar).</para>
<para
>Wanneer commentaar verwijderd wordt, mogen er geen regels geselecteerd zijn die geen commentaar bevatten. Wanneer er commentaar dat over meerdere regels loopt verwijderd wordt, zullen eventuele spaties aan het begin en einde genegeerd worden.</para>
<para
><indexterm
><primary
>commentaar toevoegen</primary
></indexterm
> Om een gedeelte te markeren als commentaar kiest u het menu <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guimenuitem
>Commentaar</guimenuitem
></menuchoice
>. U kunt ook de sneltoets gebruiken, de standaard is <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>D</keycap
></keycombo
>.</para>
<para
><indexterm
><primary
>commentaar verwijderen</primary
></indexterm
> Om commentaar te verwijderen kiest u het menu <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
><guimenuitem
>Commentaar verwijderen</guimenuitem
></menuchoice
>. U kunt ook de sneltoets gebruiken, de standaard is <keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>D</keycap
></keycombo
>.</para>
</sect1>
<sect1 id="advanced-editing-tools-commandline">
<title
>De commandoregel in de editor</title>
<para
>De editor-component van &kappname; beschikt over een interne commandoregel, zodat u diverse commando's direct, zonder uitgebreide GUI, kunt uitvoeren. De commandoregel bevindt zich onder het editor-gedeelte. Om hiermee te werken gebruikt u het menu <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
> <guimenuitem
>Overschakelen naar commandoregel</guimenuitem
></menuchoice
> of drukt u op <keycombo action="simul"
><keycap
>F7</keycap
></keycombo
>. De commando's van de editor worden hieronder beschreven, extra commando's kunnen door plugins geleverd worden.</para>
<para
>Om een commando uit te voeren, typt u het commando en daarna drukt u op de Enter-toets. Op de commandoregel verschijnt een melding over het al dan niet slagen van de opdracht. Als u de commandoregel via <keycap
>F7</keycap
> geopend hebt, zal deze automatisch na een paar seconden verdwijnen. Om de melding te verwijderen en een nieuw commando te typen drukt u nogmaals op <keycap
>F7</keycap
>.</para>
<para
>Typ <command
>help</command
> om de ingebouwde help van de commandoregel te zien. Typ <command
>help list</command
> om een lijst met beschikbare commando's te zien. Om de help voor een specifiek commando te zien, typt u <command
>help <replaceable
>commando</replaceable
></command
>.</para>
<para
>De commandoregel houdt de geschiedenis van ingetypte commando's bij in een lijst, zodat u eerder getypte commando's opnieuw kunt gebruiken. Gebruik de toetsen <keycap
>Pijl omhoog</keycap
> en <keycap
>Pijl omlaag</keycap
> om door de lijst te navigeren. Wanneer een commando uit de lijst getoond wordt, is het argument-gedeelte geselecteerd, zodat u dit gemakkelijk kunt overschrijven.</para>
<sect2 id="advanced-editing-tools-commandline-commands">
<title
>Standaard commandoregel opdrachten</title>
<variablelist>
<title
>Argumenttypen</title>
<varlistentry>
<term
>BOOLEAN</term>
<listitem
><para
>Dit wordt gebruikt met commando's die iets aan- of uitzetten. Toegestane waarden zijn <userinput
>on</userinput
>, <userinput
>off</userinput
>, <userinput
>true</userinput
>, <userinput
>false</userinput
>, <userinput
>1</userinput
> of <userinput
>0</userinput
>.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
>INTEGER</term>
<listitem
><para
>Een geheel getal.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
>STRING</term>
<listitem
><para
>Een tekenreeks, omgeven door quotes (') of aanhalingstekens (") wanneer deze spaties bevat.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
<sect3 id="advanced-editing-tools-commandline-commands-configure">
<title
>commando's om de editor in te stellen</title>
<para
>Deze commando's worden door de editor-component geleverd en maken het mogelijk om instellingen voor het actieve document en het beeld te maken. Dit kan nuttig zijn als u andere dan de standaardinstellingen wilt gebruiken, bijvoorbeeld voor het inspringen. </para>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-tab-width</command
><arg choice="req"
>INTEGER width</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Stelt de tablengte in op <userinput
>width</userinput
>.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-indent-width</command
><arg choice="req"
>INTEGER width</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Stelt de breedte voor het inspringen in op <userinput
>width</userinput
>. Gebruik dit alleen als u met spaties inspringt.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-word-wrap-column</command
><arg choice="req"
>INTEGER width</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Stelt de regellengte in op <userinput
>width</userinput
>. Dit wordt gebruikt als u tekst automatisch laat afbreken.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-icon-border</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
> </cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Toont of verbergt de pictogramrand.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-folding-markers</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Toont of verbergt de vouwmarkeringen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-line-numbers</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Toont of verbergt de regelnummering.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-replace-tabs</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, worden tabs door spaties vervangen terwijl u typt. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-remove-trailing-space</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, wordt witruimte aan het einde van de regel verwijderd als de cursor naar een andere regel gaat.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-show-tabs</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, worden tabs en spaties aan het einde van de regel zichtbaar gemaakt door middel van een punt.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-show-indent</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, wordt inspringen zichtbaar gemaakt door middel van een verticale lijn van puntjes.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-indent-spaces</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal de editor elk inspringniveau met <option
>indent-width</option
> spaties laten inspringen in plaats van met tabs.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-mixed-indent</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kappname; tabs en spaties gebruiken voor het inspringen. Elk inspringniveau zal het aantal spaties hebben dat bij <option
>indent-width</option
> is ingesteld en meerdere inspringniveaus zullen geoptimaliseerd worden door zoveel mogelijk tabs te gebruiken.</para>
<para
>Wanneer dit commando uitgevoerd wordt, zal ook het inspringen met spaties ingeschakeld worden. Als de inspringbreedte niet gespecificeerd is, zal deze op de helft van <option
>tab-width</option
> voor het document ingesteld worden.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-word-wrap</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Schakelt dynamische regelafbreking in of uit, afhankelijk van <userinput
>enable</userinput
>.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-replace-tabs-save</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable </arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, zullen tabs vervangen worden door spaties zodra het document opgeslagen wordt.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-remove-trailing-space-save</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN enable</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Als deze optie ingeschakeld is, zullen spaties aan het einde van elke regel verwijderd worden zodra het document opgeslagen wordt.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-indent-mode</command
><arg choice="req"
>STRING name</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Stelt de automatische inspringmodus in op <userinput
>naam</userinput
>. Als <userinput
>naam</userinput
> onbekend is, wordt "none" (geen) gebruikt. Geldige modi zijn 'none', 'normal', 'cstyle', 'haskell', 'lilypond', 'lisp', 'python', 'ruby' en 'xml'.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-auto-ident</command
><arg choice="req"
>BOOLEAN script</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Automatisch inspringen in- of uitschakelen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-highlight</command
><arg choice="req"
>STRING highlight</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Stelt de accentuering van syntaxis in voor het document. Het argument moet een geldige naam zijn, zoals die in het menu <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guisubmenu
>Accentueringmodus</guisubmenu
></menuchoice
> staat. Bij dit commando is automatische aanvulling beschikbaar voor het argument.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>reload-scripts</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Alle door Kate gebruikte <link linkend="dev-scripting"
>JavaScript-scripts</link
> herladen, inclusief indenteerders en commandoregelscripts.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>set-mode</command
><arg choice="req"
>STRING modus</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het bestandstypeschema voor het huidige document kiezen. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>nn[oremap]</command
><arg choice="req"
>STRING original</arg
> <arg choice="req"
>STRING mapped</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Laat de <userinput
>originele</userinput
> toetsenreeks overeenkomen met de <userinput
>overeenkomstige</userinput
>.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect3>
<sect3 id="advanced-editing-tools-commandline-commands-edit">
<title
>Bewerkcommando's</title>
<para
>Deze commando's wijzigen het huidige document.</para>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>indent</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Laat de geselecteerde regels of de huidige regel inspringen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>unindent</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Verwijdert de inspringing van de geselecteerde regels of van de huidige regel.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>cleanindent</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Schoont de inspringing van de geselecteerde regels of van de huidige regels op, in overeenstemming met de instellingen in het document. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>comment</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Voegt commentaarmarkeringen aan de geselecteerde regels of aan de huidige regel toe, in overeenstemming met de tekstopmaak zoals die gedefinieerd is voor de syntaxisaccentuering van het document.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>uncomment</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Verwijdert commentaarmarkeringen van de geselecteerde regels of van de huidige regel, in overeenstemming met de tekstopmaak zoals die gedefinieerd is voor de syntaxisaccentuering van het document.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>kill-line</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Verwijdert de huidige regel.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>replace</command
><arg choice="req"
> STRING pattern</arg
> <arg choice="req"
>STRING replacement</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Vervangt tekst die overeenkomt met <userinput
>pattern</userinput
> door <userinput
>replacement</userinput
>. Als u spaties in <userinput
>pattern</userinput
> wilt gebruiken, moet u om <userinput
>pattern</userinput
> en om <userinput
>replacement</userinput
> enkele of dubbele aanhalingstekens zetten. Als er geen aanhalingstekens om de argumenten staan, wordt het eerste woord als <userinput
>pattern</userinput
> gebruikt en de rest als <userinput
>replacement</userinput
>. Als <userinput
>replacement</userinput
> geen tekens bevat, wordt elk gevonden <userinput
>pattern</userinput
> verwijderd.</para>
<para
>U kunt extra opties aan de zoekopdracht meegeven door een dubbele punt toe te voegen, gevolgd door één of meer letters die elk een optie vertegenwoordigen. De zoekopdracht krijgt de vorm <userinput
>replace:options pattern replacement</userinput
>. Beschikbare opties zijn: <variablelist>
<varlistentry>
<term
><userinput
>b</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek achterwaarts.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>c</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek vanaf de cursorpositie.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>e</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek alleen in de geselecteerde tekst.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>r</userinput
></term>
<listitem
><para
>Gebruik een reguliere expressie in de zoekopdracht. In dit geval kunt u ook <userinput
>N</userinput
> gebruiken, N is een getal dat het aantal overeenkomsten in de vervangende tekenreeks vertegenwoordigt.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>s</userinput
></term>
<listitem
><para
>De zoekopdracht is hoofdlettergevoelig.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>p</userinput
></term>
<listitem
><para
>Vraag om toestemming om de volgende overeenkomst te vervangen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>w</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek alleen naar hele woorden.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>date</command
><arg choice="req"
>STRING format</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Voegt een datum/tijd in volgens de gespecificeerde <userinput
>format</userinput
>, of in de opmaak <quote
>yyyy-MM-dd hh:mm:ss</quote
> als er geen opmaak gespecificeerd is. De mogelijke vormen van <userinput
>format</userinput
> en de resulterende interpretatie: <informaltable
> <tgroup cols="2"
> <tbody>
<row
><entry
><literal
>d</literal
></entry
><entry
>De dag als een getal zonder voorloopnul (1-31).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>dd</literal
></entry
><entry
>De dag als een getal met voorloopnul (01-31).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>ddd</literal
></entry
><entry
>De verkorte gelokaliseerde dagnaam ('Ma'..'Zo').</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>dddd</literal
></entry
><entry
>De lange gelokaliseerde dagnaam ('Maandag'..'Zondag').</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>M</literal
></entry
><entry
>De maand als een getal zonder voorloopnul (1-12).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>MM</literal
></entry
><entry
>De maand als een getal met voorloopnul (01-12).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>MMMM</literal
></entry
><entry
>De lange gelokaliseerde maandnaam (bijv. 'januari'..'december').</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>MMM</literal
></entry
><entry
>De verkorte gelokaliseerde maandnaam ('Jan'..'Dec').</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>yy</literal
></entry
><entry
>Het jaar als een getal van twee cijfers (00-99).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>yyyy</literal
></entry
><entry
>Het jaar als een getal van vier cijfers (1752-8000).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>h</literal
></entry
><entry
>Het uur zonder voorloopnul (0..23 of 1..12 als AM/PM gebruikt wordt).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>hh</literal
></entry
><entry
>Het uur met voorloopnul (00..23 of 01..12 als AM/PM gebruikt wordt).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>m</literal
></entry
><entry
>De minuut zonder voorloopnul (0..59).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>mm</literal
></entry
><entry
>De minuut met voorloopnul (00..59).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>s</literal
></entry
><entry
>De seconde zonder voorloopnul (0..59).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>ss</literal
></entry
><entry
>De seconde met voorloopnul (00..59).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>z</literal
></entry
><entry
>De milliseconden zonder voorloopnul (0..999).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>zzz</literal
></entry
><entry
>De milliseconden met voorloopnul (000..999).</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>AP</literal
></entry
><entry
>Gebruik AM/PM. AP wordt vervangen door "AM" of "PM".</entry
></row>
<row
><entry
><literal
>ap</literal
></entry
><entry
>Gebruik am/pm. ap wordt vervangen door "am" of "pm".</entry
></row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>
</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>char</command
><arg choice="req"
>STRING identifier</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem>
<para
>Met behulp van dit commando kunt u tekens invoegen door het intypen van een decimaal, octaal of hexadecimaal getal. Open het dialoogvenster "Bewerkcommando's" en typ <userinput
>char: [number]</userinput
> in het invoerveld, klik daarna op <guibutton
>OK</guibutton
>.</para>
<example>
<title
><command
>char</command
> voorbeelden</title>
<para
>Invoer: <userinput
>char:234</userinput
></para>
<para
>Uitvoer: <computeroutput
>ê</computeroutput
></para>
<para
>Invoer: <userinput
>char:0x1234</userinput
></para>
<para
>Uitvoer: <computeroutput
>ሴ</computeroutput
></para>
</example>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term>
<indexterm
><primary
>vervangen, sed-stijl</primary>
<secondary
>zoeken, sed-stijl</secondary
></indexterm>
<command
>s///[ig]</command
> <command
>%s///[ig]</command
></term>
<listitem>
<para
>Dit commando voert een zoeken/vervangen-opdracht op de manier van sed uit op de huidige regel of in het gehele bestand (<command
>%s///</command
>).</para>
<para
>Kort gezegd gebeurt er het volgende: In de tekst wordt naar de eerstvolgende overeenkomst met het <emphasis
>zoekpatroon</emphasis
> gezocht, de reguliere expressie tussen de eerste en de tweede slash, en wanneer een overeenkomst gevonden is, wordt het overeenkomende gedeelte van de tekst vervangen door de expressie tussen de tweede en de laatste slash. Haakjes in het zoekpatroon (search pattern) vertegenwoordigen <emphasis
>terugverwijzingen</emphasis
>, dit betekent dat het commando onthoudt welk gedeelte overeenkomt met het gedeelte tussen de haakjes; deze tekenreeksen kunnen opnieuw in de vervangende tekst gebruikt worden, <userinput
>\1</userinput
> verwijst naar de eerste set haakjes, <userinput
>\2</userinput
> naar de tweede set, enzovoort.</para>
<para
>Om naar een <literal
>(</literal
> of <literal
>)</literal
> te zoeken moet u het teken vooraf laten gaan door een backslash: <userinput
>\(\)</userinput
></para>
<para
>Als u een <userinput
>i</userinput
> aan het einde van de expressie toevoegt, maakt de zoekopdracht geen verschil tussen hoofd- en kleine letters. Als u een <userinput
>g</userinput
> aan het einde toevoegt, worden alle overeenkomsten met het zoekpatroon vervangen, anders wordt alleen de eerste overeenkomst in een regel vervangen.</para>
<example>
<title
>Tekst vervangen in de huidige regel</title>
<para
>Uw aardige compiler is zojuist gestopt met de mededeling dat de class <classname
>myClass</classname
> in regel 3902 in uw bronbestand niet gedefinieerd is.</para>
<para
>"Kreukels nog an toe!" denkt u, het is natuurlijk <classname
>MyClass</classname
>. U gaat naar regel 3902 en in plaats van te proberen het woord in de tekst te vinden, opent u het dialoogvenster "Bewerkcommando's", u typt <userinput
>s/myclass/MyClass/i</userinput
>, klikt op <guibutton
>OK</guibutton
>, slaat het bestand op en compileert – ditmaal zonder fouten.</para>
</example>
<example>
<title
>Tekst vervangen in het gehele bestand</title>
<para
>Stel dat u aan een bestand werkt waarin de naam <quote
>Anna Jensen</quote
> verscheidene keren voorkomt. Dan hoort u van iemand dat ze pasgeleden getrouwd is met <quote
>Harry Jones</quote
>. U wilt natuurlijk overal in het bestand <quote
>Anna Jensen</quote
> vervangen door <quote
>Anna Jones-Jensen</quote
>.</para>
<para
>Open de commandoregel en typ <userinput
>%s/Anna Jensen/Anna Jones-Jensen/</userinput
> en druk op de Enter-toets; dat was alles.</para>
</example>
<example>
<title
>Een iets ingewikkelder voorbeeld</title>
<para
>In dit voorbeeld gebruiken we zowel <emphasis
>terugverwijzingen</emphasis
> als <emphasis
>teken-class</emphasis
> (als u niet weet wat dit is, lees dan de uitleg hieronder).</para>
<para
>Stel dat u de volgende regel hebt: <programlisting
>void MyClass::DoStringOps( String &foo, String &bar, String *p, int &a, int &b )</programlisting>
</para>
<para
>U bedenkt dat dit geen nette code is en besluit dat u het sleutelwoord <constant
>const</constant
> wilt gebruiken voor alle <quote
>adressen van</quote
> argumenten, herkenbaar aan de operator & voor de naam van het argument. U wilt ook de witruimte (de spaties of tabs) aanpassen, zodat er overal slechts één witruimteteken tussen de woorden staat.</para>
<para
>Open het dialoogvenster "Bewerkcommando's" en typ: <userinput
>s/\s+(\w+)\s+(&)/ const \1 \2/g</userinput
>, klik daarna op <guibutton
>OK</guibutton
>. De <userinput
>g</userinput
> aan het einde van de expressie zorgt ervoor dat de reguliere expressie voor elke overeenkomst opnieuw opgebouwd wordt om de <emphasis
>terugverwijzingen</emphasis
> te behouden.</para>
<para
>Uitvoer: <computeroutput
>void MyClass::DoStringOps( const String &foo, const String &bar, String *p, const int &a, const int &b )</computeroutput
></para>
<para
>Taak volbracht! Wat is er nu gebeurd? We hebben gezocht naar witruimte (<literal
>\s+</literal
>) gevolgd door één of meer lettertekens (<literal
>\w+</literal
>) gevolgd door nog meer witruimte (<literal
>\s+</literal
>) gevolgd door een ampersand, en tegelijkertijd hebben we de lettertekens en de ampersand opgeslagen voor hergebruik bij het vervangen. Daarna hebben we het overeenkomende gedeelte van de regel vervangen door één spatie gevolgd door <quote
>const</quote
> gevolgd door één spatie gevolgd door de opgeslagen lettertekens (<literal
>\1</literal
>) gevolgd door één spatie gevolgd door de opgeslagen ampersand (<literal
>\2</literal
>).</para>
<para
>Nu waren de lettertekens op sommige plaatsen <quote
>String</quote
>, op andere plaatsen <quote
>int</quote
>, het gebruik van de tekenklasse <literal
>\w</literal
> en het bepalingsteken <literal
>+</literal
> bleek een handig hulpmiddel.</para>
</example>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>sort</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde tekst of het gehele document sorteren.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>natsort</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde regels of het gehele document op een natuurlijke manier sorteren.</para>
<example>
<title
><command
>sort</command
> vs. <command
>natsort</command
></title>
<para
><userinput
><command
>sort</command
>(a10, a1, a2)</userinput
> resulteert in <computeroutput
>a1, a10, a2</computeroutput
></para>
<para
><userinput
><command
>natsort</command
>(a10, a1, a2)</userinput
> resulteert in <computeroutput
>a1, a2, a10</computeroutput
></para>
</example
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>moveLinesDown</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Geselecteerde regels omlaag verplaatsen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>moveLinesUp</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Geselecteerde regels omhoog verplaatsen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>uniq</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Dubbele regels uit de geselecteerde tekst of het gehele document verwijderen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>rtrim</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Spaties aan het eind van de regel uit de geselecteerde tekst of het gehele document verwijderen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>ltrim</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Spaties aan het begin van de regel uit de geselecteerde tekst of het gehele document verwijderen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>join</command
><arg choice="opt"
>STRING separator</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Geselecteerde regels of het gehele document samenvoegen. Neemt optioneel een parameter die een scheidingsteken definieert, bijvoorbeeld: <userinput
><command
>join</command
> ', '</userinput
> </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>rmblank</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Alle spaties uit de geselecteerde tekst of het gehele document verwijderen.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>unwrap</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Alle regelafbrekingen uit de geselecteerde tekst of het gehele document ongedaan maken.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>each</command
><arg choice="req"
>STRING script</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Met een JavaScript-functie als argument, roep die aan voor de lijst met geselecteerde regels en vervang ze met de terugkeerwaarde van die aanroep.</para>
<example>
<title
>Geselecteerde regels samenvoegen</title>
<para
><userinput
><command
>each</command
> 'function(lines){return lines.join(", ")}' </userinput
></para>
<para
>Of, korter:</para>
<para
><userinput
><command
>each</command
> 'lines.join(", ")'</userinput
></para>
</example>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>filter</command
><arg choice="req"
>STRING script</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Met een JavaScript-functie als argument, roep die aan voor de lijst met geselecteerde regels en verwijder ze als de terugkeerwaarde van die aanroep 'false' is.</para>
<example>
<title
>Blanco regels verwijderen</title>
<para
><userinput
><command
>filter</command
> 'function(1){return 1.length
> 0;}' </userinput
></para>
<para
>Of, korter:</para>
<para
><userinput
><command
>filter</command
> 'line.length
> 0'</userinput
></para>
</example>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>map</command
><arg choice="req"
>STRING script</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Met een JavaScript-functie als argument, roep die aan voor de lijst met geselecteerde regels en vervang de regel met de terugkeerwaarde van die aanroep.</para>
<example>
<title
>Blanco regels verwijderen</title>
<para
><userinput
><command
>map</command
> 'function(line){return line.replace(/^s+/,"");}' </userinput
></para>
<para
>Of, korter:</para>
<para
><userinput
><command
>map</command
> 'line.replace(/^s+/,"")'</userinput
></para>
</example>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>duplicateLinesUp</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde regels boven de huidige selectie dupliceren.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>duplicateLinesDown</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>De geselecteerde regels onder de huidige selectie dupliceren.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect3>
<sect3 id="advanced-editing-tools-commandline-commands-navigation">
<title
>Navigatiecommando's</title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>goto</command
><arg choice="req"
>INT line</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Dit commando plaatst de cursor op de gespecificeerde regel.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>grep</command
> <arg choice="req"
>STRING pattern</arg
> </cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Doorzoek het document met de reguliere expressie <userinput
>patroon</userinput
>. Voor meer informatie, zie <xref linkend="regular-expressions"/></para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>find</command
><arg choice="req"
>STRING pattern</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Dit commando plaatst de cursor bij de eerstgevonden overeenkost met <userinput
>pattern</userinput
>, afhankelijk van de eventuele opties. Volgende overeenkomsten kunnen gevonden worden door het menu <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Volgende zoeken</guimenuitem
></menuchoice
> te gebruiken of door op <keycap
>F3</keycap
> te drukken.</para>
<para
>Het gedrag van de zoekopdracht kan ingesteld worden door een dubbele punt gevolgd door één of meer opties aan het commando toe te voegen: <userinput
>find:options pattern</userinput
>. De volgende opties kunnen gebruikt worden:</para>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><userinput
>b</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek achterwaarts.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>c</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek vanaf de cursorpositie.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>e</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek alleen in de geselecteerde tekst.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>r</userinput
></term>
<listitem
><para
>Gebruik een reguliere expressie in de zoekopdracht. In dit geval kunt u ook <userinput
>N</userinput
> gebruiken, N is een getal dat het aantal overeenkomsten in de vervangende tekenreeks vertegenwoordigt.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>s</userinput
></term>
<listitem
><para
>De zoekopdracht is hoofdlettergevoelig.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>w</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek alleen naar hele woorden.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>ifind</command
><arg choice="req"
>STRING pattern</arg
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Met behulp van dit commando kunt u zoeken <quote
>terwijl-u-typt</quote
>. Het gedrag van de zoekopdracht kan ingesteld worden door een dubbele punt gevolgd door één of meer opties aan het commando toe te voegen: <userinput
>ifind:options patroon</userinput
>. De volgende opties kunnen gebruikt worden: <variablelist>
<varlistentry>
<term
><userinput
>b</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek achterwaarts.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>r</userinput
></term>
<listitem
><para
>Gebruik een reguliere expressie in de zoekopdracht.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>s</userinput
></term>
<listitem
><para
>De zoekopdracht is hoofdlettergevoelig.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><userinput
>c</userinput
></term>
<listitem
><para
>Zoek vanaf de cursorpositie.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect3>
<sect3 id="advanced-editing-tools-commandline-commands-basic">
<title
>Opdrachten voor basis functies van de Editor (Deze hangen af van de toepassing waarin de editorcomponent gebruikt wordt)</title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>w</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het huidige document opslaan.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>wa</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Alle huidige geopende documenten opslaan.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>q</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het huidige document sluiten.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>qa</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Sluit alle geopende documenten.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>wq</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het huidige document opslaan en sluiten.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>wqa</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Alle huidige open documenten opslaan en sluiten.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>x</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het huidige document alleen opslaan en sluiten als het is gewijzigd. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>x</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Alleen alle huidige geopende documenten opslaan en sluiten als ze zijn gewijzigd.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>bp</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Naar het vorige document in de documentenlijst gaan. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>bn</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Naar het volgende document in de documentenlijst gaan. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>new</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Een nieuw document openen in horizontaal gesplitste weergave. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>vnew</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Een nieuw document openen in verticaal gesplitste weergave. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>e</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het huidige document herladen als het op de schijf is gewijzigd. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>enew</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Een nieuw document bewerken. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><cmdsynopsis
><command
>print</command
></cmdsynopsis
></term>
<listitem
><para
>Het printerdialoogvenster openen om het huidige document af te drukken. </para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect3>
</sect2>
</sect1>
<sect1 id="advanced-editing-tools-code-folding">
<title
>Code-invouwing gebruiken</title>
<para
>Code invouwen stelt u in staat om delen van een document in de editor te verbergen, waarmee het gemakkelijker is om overzicht te houden over grote documenten. In &kappname; worden de invouwbare gebieden berekend met regels gedefinieerd in de definities van syntaxis accentuering en zijn daarom alleen beschikbaar in sommige formaten - typisch broncode van programma's, XML-markup en vergelijkbaar. De meeste definities voor accentuering met ondersteuning van code invouwen laten u ook handmatig invouwbare gebieden definiëren, typisch met de <userinput
>BEGIN</userinput
> en <userinput
>END</userinput
> sleutelwoorden.</para>
<para
>Om de functie codeinvouwen te gebruiken, activeert u de invouwmarkering met het menu-item <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
><guimenuitem
>Invouwmarkeringen tonen</guimenuitem
></menuchoice
> als ze nog niet zichtbaar zijn. Het paneel voor invouwmarkeringen links op het scherm toont een grafische weergave van de invouwgebieden, met driehoekssymbolen om de mogelijke bewerking op een gegeven gebied aan te geven: een naar beneden gerichte driehoek geeft aan dat het gebied niet is ingevouwen, erop klikken zal het gebied invouwen en een naar rechts wijzende driehoek zal in plaats daarvan worden getoond.</para>
<!--FIXME change Three to Four when Unfold Toplevel Nodes action is back-->
<para
>Er zijn drie commando's die de status van invouwgebieden veranderen, zie de <link linkend="view-code-folding"
>menudocumentatie</link
>. </para>
<para
>De ingevouwen regels worden herinnerd wanneer een bestand wordt gesloten, dus bij het opnieuw openen van het bestand zullen de ingevouwen nodes nog steeds ingevouwen zijn. Dit is ook van toepassing bij herladen.</para>
<para
>Als u geen gebruik wilt maken van code invouwen, dan kunt u de optie <guilabel
>Invouwmarkering tonen (indien beschikbaar)</guilabel
> in de pagina <link linkend="appearance"
>Uiterlijk</link
> van de editorconfiguratie.</para>
</sect1>
</chapter>
