<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
<!ENTITY kappname "&marble;"
><!-- replace kapp here -->
<!ENTITY package "kdeedu">
<!ENTITY % addindex "IGNORE">
<!ENTITY % Polish "INCLUDE"
><!-- change language only here -->
]>
<book lang="&language;">
<bookinfo>
<title
>Podręcznik &marble;</title>
<authorgroup>
<author
><firstname
>Torsten</firstname
> <surname
>Rahn</surname
> <affiliation
> <address
>&Torsten.Rahn.mail;</address>
</affiliation>
</author>
<othercredit role="translator"
><firstname
>//Michał//</firstname
><surname
>//Smoczyk//</surname
><affiliation
><address
><email
>//msmoczyk@wp.pl//</email
></address
></affiliation
><contrib
>Polskie tłumaczenie</contrib
></othercredit
>
</authorgroup>
<copyright>
<year
>2005</year>
<year
>2006</year>
<year
>2007</year>
<holder
>&Torsten.Rahn;</holder>
</copyright>
<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>
<date
>2009-01-24</date>
<releaseinfo
>0.7</releaseinfo>
<abstract>
<para
>&marble; to atlas geograficzny i wirtualny globus na pulpicie, który umożliwia szybką eksplorację różnych miejsc na naszej planecie. Możesz używać &marble; do wyszukiwania miejsc, łatwego tworzenia map, mierzenia odległości oraz do uzyskiwania szczegółowej informacji o miejscach o których słyszałeś(aś) w wiadomościach lub w internecie. Interfejs użytkownika jest prosty, przejrzysty i łatwy w użytkowaniu. </para>
</abstract>
<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>edukacja</keyword>
<keyword
>ziemia</keyword>
<keyword
>globus</keyword>
<keyword
>geografia</keyword>
<keyword
>kula</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>
<chapter id="introduction">
<title
>Wprowadzenie</title>
<screenshot>
<screeninfo
>logo &marble;</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="logo-1.png" format="PNG"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>logo &marble;</phrase
></textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Witaj w &marble; - niewielkim interaktywnym globusie i altasie geograficznym. Tak jak prawdziwy atlas lub zwykły globus &marble; umożliwia ci swobodne poruszanie się na mapie i wyszukiwanie miejsc. Ponadto &marble; daje ci możliwość powiększania mapy i oglądania powierzchni Ziemi w różny sposób. W swojej domyślnej konfiguracji &marble; dostarcza 11 różnych widoków mapy: <guilabel
>Atlas</guilabel
>, <guilabel
>OpenStreetMap</guilabel
>, <guilabel
>Widok z satelity</guilabel
>, <guilabel
>Ziemia nocą</guilabel
>, <guilabel
>Mapa historyczna z 1689 roku</guilabel
>, <guilabel
>Księżyc</guilabel
>, <guilabel
>Płaska mapa</guilabel
>, <guilabel
>Opady (grudzień)</guilabel
>, <guilabel
>Opady (lipiec)</guilabel
>, <guilabel
>Temperatura (grudzień)</guilabel
> i <guilabel
>Temperatura (lipiec)</guilabel
>. </para>
<para
>&marble; zawiera małą bazę danych ponad 12 000 miejsc (miast, szczytów, wulkanów), które można wyszukiwać i które są częściowo zintegrowane z popularną internetową encyklopedią - Wikipedią. Dodatkowo możesz także za pomocą &marble; mierzyć odległości między punktami pomiarowymi które można dowolnie ustalać. </para>
<para
>&marble; jest wolnym oprogramowaniem i jest rozprowadzany na licencji &GNU; Lesser General Public License (LGPL). </para>
</chapter>
<chapter id="quick-start">
<title
>Szybki kurs &marble;: Nawigacja</title>
<para
>Program &marble; można uruchomić albo z &kmenu; (<menuchoice
><guimenu
>Aplikacje</guimenu
><guisubmenu
>Nauka i rozrywka</guisubmenu
><guisubmenu
>Astronomia</guisubmenu
><guimenuitem
>Marble, globus na pulpicie</guimenuitem
></menuchoice
>) lub też naciskając <keycombo action="simul"
>&Alt;<keycap
>F2</keycap
></keycombo
> i wprowadzając w pole polecenie <command
>marble</command
>.</para>
<screenshot>
<screeninfo
>główne okno &marble;</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="quick-1.png" format="PNG"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>główne okno &marble;</phrase
></textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Po prawej możesz zobaczyć mapę topograficzną naszej pięknej planety. W celu lepszej orientacji na mapie w lewym dolnym rogu znajduje się pasek skali, a w prawym górnym rogu róża wiatrów. Aby nawigować i kontrolować widok możesz użyć narzędzi w zakładce <guilabel
>Nawigacja</guilabel
> po lewej stronie okna: naciśnij klawisze strzałek aby obracać globus. Klawisze strzałek <guilabel
>W górę</guilabel
> i <guilabel
>W dół</guilabel
> pochylą oś ziemską w przód i w tył, natomiast klawisze <guilabel
>Lewo</guilabel
> i <guilabel
>Prawo</guilabel
> spowodują obrót globusa wokół jego osi fizycznej. </para>
<para
>Te same efekty możesz uzyskać wciskając lewy przycisk myszy w dowolnym miejscu na globusie i przeciągając kursor myszy z trzymając wciśnięty przycisk. Za pomocą takiego stylu nawigacji "przeciągnij i upuść" możesz znacznie łatwiej i dokładniej dopasować kąt widoku. Inny sposób szybkiej zmiany kierunków dają również klawisze kursorów na twojej klawiaturze. </para>
<para
>Powiększaj i zmniejszaj skalę przesuwając pionowy suwak w górę i w dół. Jeśli twoja myszka posiada kółko, możesz go również użyć do tego samego celu, lub też po prostu przytrzymaj wciśnięte naraz oba klawisze myszy podczas jej przesuwania w górę i w dół. Zmiana skali powiększenia może być dokonywana krokowo za pomocą przycisków <guilabel
>Przybliż</guilabel
> i <guilabel
>Oddal</guilabel
>, które są położone powyżej i poniżej suwaka powiększenia (lub też za pomocą klawiszy <keycap
>+</keycap
> i <keycap
>-</keycap
> na twojej klawiaturze). </para>
<para
>W zależności od rozdzielczości danej mapy powiększanie skali da większą ilość szczegółów. Stopniowo pojawiać się będą mniejsze miasta i w przypadku używania mapy topograficznej zauważyć będzie można że linie brzegowe rysowane są w postaci grafiki wektorowej. </para>
<para
>W przypadku gdy się zgubisz na mapie, zawsze możesz przywrócić kąt widoku i poziom powiększenia do punktu gdzie zacząłeś nawigację: po prostu naciśnij przycisk <guilabel
>Nawiguj do lokalizacji domowej</guilabel
> (lub naciśnij klawisz <keycap
>Home</keycap
> na klawiaturze). Aby ustawić lokalizację domową naciśnij prawy przycisk myszy na miejscu na mapie i wybierz <guimenuitem
>Ustaw miejsce domowe</guimenuitem
> w menu kontekstowym. </para>
</chapter>
<chapter id="map-views">
<title
>Wybieranie różnych widoków mapy w &marble;</title>
<para
>&marble; posiada 11 różnych widoków mapy: <guilabel
>Atlas</guilabel
>, <guilabel
>OpenStreetMap</guilabel
>, <guilabel
>Widok z satelity</guilabel
>, <guilabel
>Ziemia nocą</guilabel
>, <guilabel
>Mapa historyczna z 1689 roku</guilabel
>, <guilabel
>Księżyc</guilabel
>, <guilabel
>Płaska mapa</guilabel
>, <guilabel
>Opady (grudzień)</guilabel
>, <guilabel
>Opady (lipiec)</guilabel
>, <guilabel
>Temperatura (grudzień)</guilabel
> i <guilabel
>Temperatura (lipiec)</guilabel
>. Możesz wybrać jeden z nich naciskając zakładkę <guilabel
>Widok mapy</guilabel
> na dole paska narzędziowego &marble;: </para>
<screenshot>
<screeninfo
>Widoki mapy &marble;</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="mapview-1.png" format="PNG"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>&marble; Widoki mapy</phrase
></textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<itemizedlist>
<listitem>
<para
><guilabel
>Atlas</guilabel
>: Klasyczna mapa topograficzna. Używa linii wektorowych ( "MicroWorldDataBase II" ) do oznaczenia linii brzegowych, granic państwowych &etc; oraz grafiki rastrowej ( "SRTM30" ) do pokazania reliefu wyniesienia. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>OpenStreetMap</guilabel
>: Światowa mapa drogowa utworzona w ramach projektu OpenStreetMap (OSM). OSM jest otwartą społecznością która tworzy darmowe i edytowalne mapy. Dane projektu OSM zostały wyrenderowane za pomocą biblioteki Mapnik. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Widok z satelity</guilabel
>: Ziemia widziana z kosmosu. Mapa bazuje na obrazach satelitarnych NASA "Blue Marble Next Generation". Źródło: Obserwatorium Ziemskie NASA. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Ziemia nocą</guilabel
>: ten obraz świateł miast na Ziemi został utworzony z wykorzystaniem danych z Defense Meteorological Satellite Program (DMSP) Operational Linescan System (OLS). </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Mapa historyczna z 1689</guilabel
>: Historyczna mapa świata z 1689 roku utworzona przez G. van Schagena w Amsterdamie. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Księżyc</guilabel
>: Mapa księżyca. Mapa jest oparta na danych z misji księżycowej Clementine (mozaika mapy UVVIS). Źródło: NASA/SDIO, dzięki uprzejmości Programu Badań Astrogeologicznych USGS. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Płaska mapa</guilabel
>: Płaska mapa świata. Używa linii wektorowych do oznaczenia linii wybrzeża, granic państwowych &etc; </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Opady (grudzień)</guilabel
>: Mapa pokazująca średnie opady grudnia. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Opady (lipiec)</guilabel
>: Mapa pokazująca średnie opady (deszcz/śnieg/grad/itp.) lipca. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Temperatura (grudzień)</guilabel
>: Mapa pokazująca średnią temperaturę grudnia. </para>
</listitem>
<listitem>
<para
><guilabel
>Temperatura (lipiec)</guilabel
>: Mapa pokazująca średnią temperaturę lipca. </para>
</listitem>
</itemizedlist>
</chapter>
<chapter id="search-places">
<title
>Wyszukiwanie miejsc z użyciem &marble;</title>
<para
>&marble; zawiera małą bazę danych ponad 12 000 miast (pochodzącą z witryny http://www.worldgazetteer.com) oraz kilku szczytów i wulkanów. Możesz znaleźć dane miejsce wprowadzając jego nazwę w linii szukania na górze paska narzędzi. Jeśli nie jesteś pewien/pewna pisowni danej nazwy geograficznej (&marble; zawsze używa rodzimej nazwy w alfabecie łacińskim) możesz użyć również przeglądarki położenia poniżej linii szukania: podwójne kliknięcie na danej nazwie wyświetli odpowiednie miejsce na mapie. </para>
<screenshot>
<screeninfo
>Wyszukiwanie miejsc w &marble;</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="search-1.png" format="PNG"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>&marble; Wyszukiwanie miejsc</phrase
></textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Jeśli już dane miejsce na mapie zostało znalezione, możesz kliknąć lewym przyciskiem myszy na jego etykiecie lub symbolu, a pojawi się wyskakujące menu które umożliwi uzyskanie więcej informacji o tym miejscu. To menu można również użyć do znalezienia współrzędnych geograficznych każdego punktu na kuli ziemskiej, ponieważ bieżące współrzędne są zawsze wyświetlane na dole menu. Po kliknięciu nazwy danej lokalizacji w menu pojawi się okno: </para>
<screenshot>
<screeninfo
>&marble; Arkusz danych</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="search-2.png" format="PNG"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>&marble; Arkusz danych</phrase
></textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>W pierwszej zakładce okna podane są podstawowe dane, takie jak nazwa, współrzędne geograficzne i flaga kraju do którego dane miejsce należy. Dodatkowo dla miast podawana jest liczba mieszkańców, a dla szczytów ich wyniesienie nad poziomem morza. Jeśli twój komputer jest aktualnie podłączony do sieci internetowej, &marble; spróbuje połączyć się z popularną encyklopedią internetową <quote
>Wikipedią</quote
>. Jeśli pasujący artykuł Wikipedii jest dostępny, &marble; wyświetli go w drugiej zakładce okna <phrase
>Wikipedia</phrase
>. </para>
</chapter>
<chapter id="measure-distances">
<title
>Pomiar odległości w &marble;</title>
<para
>Jak już wcześniej wspomniano, &marble; zawsze wyświetla dynamiczny pasek skali w lewym dolnym rogu okna aby można było określić odległości na mapie. Razem z kompasem w prawym górnym rogu okna oba te pola informacyjne umożliwiają lepszą orientację. Ale można także więcej: &marble; umożliwia ci pomiar odległości między dwoma lub więcej punktami na Ziemi. Aby dokonać pomiaru, kliknij prawym przyciskiem myszy na danych punktach na mapie w odpowiedniej kolejności. Przy każdym kliknięciu pojawi się wyskakujące menu, które umożliwi ci dodanie punktu pomiarowego (<guilabel
>Dodaj punkt mierzenia</guilabel
>) lub też usunięcie wszystkich punktów razem (<guilabel
>Usuń punkty mierzenia</guilabel
>): </para>
<screenshot>
<screeninfo
>Pomiar w &marble;</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="measure-1.png" format="PNG"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>Pomiar odległości w &marble;</phrase
></textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Po dodaniu co najmniej dwóch punktów pomiarowych, w lewym górnym rogu mapy wyświetlona zostanie całkowita odległość. &marble; przyjmuje dla wszystkich pomiarów poprawkę na krzywiznę Ziemi, która powinna w większości przypadków dać wystarczającą dokładność. </para>
</chapter>
<chapter id="commands">
<title
>Wykaz poleceń</title>
<sect1 id="marble-mainwindow">
<title
>Menu i skróty klawiszowe</title>
<sect2>
<title
>Menu <guimenu
>Plik</guimenu
></title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>O</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Plik</guimenu
> <guimenuitem
>Otwórz mapę...</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Otwiera</action
> plik mapy.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>N</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Plik</guimenu
> <guimenuitem
>Mapy...</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Wyświetla</action
> okno <guilabel
>Pobierz nowe pakiety</guilabel
> umożliwiające pobranie dodatkowych map dla &marble; z internetu.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>S</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Plik</guimenu
> <guimenuitem
>Eksportuj mapę...</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Eksportuje</action
> zrzut ekranu z mapy &marble; do pliku obrazu rastrowego.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>P</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Plik</guimenu
> <guimenuitem
>Drukuj mapę...</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Drukuje</action
> zrzut ekranu z mapy &marble;.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Plik</guimenu
> <guimenuitem
>Pracuj w trybie offline</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
>Jeśli ta opcja jest zaznaczona &marble; nie będzie więcej pobierać danych map z internetu.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Q</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Plik</guimenu
> <guimenuitem
>Zakończ</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Kończy</action
>działanie programu &marble;</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect2>
<sect2>
<title
>Menu <guimenu
>Edycja</guimenu
></title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>C</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Edycja</guimenu
> <guimenuitem
>Kopiuj mapę</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Kopiuje</action
> zrzut ekranu z mapy &marble; do schowka.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Edycja</guimenu
> <guimenuitem
>Kopiuj współrzędne</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Kopiuje</action
> aktualne współrzędne geograficzne do schowka.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect2>
<sect2>
<title
>Menu <guimenu
>Widok</guimenu
></title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Widok</guimenu
> <guimenuitem
>Obecne miejsce</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Przełącza</action
> wyświetlanie zakładki pozycji w lewym panelu. Jeśli do twojego komputera podłączone jest urządzenie GPS, &marble; wyświetli długość i szerokość geograficzną miejsca gdzie się obecnie znajdujesz. </para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Widok</guimenu
> <guimenuitem
>Krzyżyk</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Przełącza</action
> wyświetlanie prostego celownika w postaci krzyża na środku mapy.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Widok</guimenu
> <guisubmenu
>Pola informacyjne</guisubmenu
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
>W tym podmenu możesz zablokować pozycje pól informacyjnych i wyświetlić lub ukryć wtyczki, które zostały włączone na stronie <link linkend="configplugins"
>Wtyczki</link
> w oknie konfiguracyjnym &marble;.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Widok</guimenu
> <guimenuitem
>Chmury</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Wyświetla</action
> rzeczywiste pokrycie chmur. Mapa rzeczywistego pokrycia chmur jest uaktualniana co 3 godziny. Używa ona obrazów satelitarnych GOES, METEOSAT i GMS pobranych ze strony internetowej Geostationary Satellite Imagery na Uniwersytecie Dundee. Zasługi: Hari Nair, Xplanet Project</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Widok</guimenu
> <guimenuitem
>Atmosfera</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Wyświetla</action
> rozmyte odbicie atmosfery dookoła Ziemi.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Widok</guimenu
> <guimenuitem
>Kontrola słońca</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Wyświetla</action
> <guilabel
>Kontrolę słońca</guilabel
> gdzie można ustawić datę i czas, prędkość symulacji czasu, <guilabel
>cieniowanie słońca</guilabel
>, a także wyśrodkować mapę na pozycji słońca.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect2>
<sect2>
<title
>Menu <guimenu
>Ustawienia</guimenu
></title>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Ustawienia</guimenu
> <guimenuitem
>Wyświetlaj pasek narzędzi</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Przełącza</action
> wyświetlanie paska narzędzi.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Ustawienia</guimenu
> <guimenuitem
>Wyświetlaj pasek stanu</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Przełącza</action
> wyświetlanie paska stanu.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycap
>F9</keycap
> </shortcut
> <guimenu
>Ustawienia</guimenu
> <guimenuitem
>Pokaż panel nawigacji</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Przełącza</action
> wyświetlanie panelu nawigacyjnego po lewej stronie głównego okna programu.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>F</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Ustawienia</guimenu
> <guimenuitem
>Tryb pełnoekranowy</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Przełącza między normalnym widokiem i widokiem pełnoekranowym.</action
> W widoku pełnoekranowym pasek tytułowy jest ukryty, a okno bieżącej aplikacji jest maksymalizowane do całego ekranu.</para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><guimenu
>Ustawienia</guimenu
> <guimenuitem
>Konfiguracja: &marble; globus na pulpicie...</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Otwiera</action
> okno <link linkend="configure"
>konfiguracyjne &marble; </link
>.</para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect2>
<sect2>
<title
>Menu <guimenu
>Pomoc</guimenu
></title>
&help.menu.documentation; </sect2>
</sect1>
</chapter>
<chapter id="configure">
<title
>Konfigurowanie &marble;</title>
<sect1 id="configview">
<title
>Konfiguracja widoku</title>
<screenshot>
<screeninfo
>Okno konfiguracji widoku</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="configure-view.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject>
<phrase
>Okno konfiguracji widoku</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Odległość</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Jednostka która jest używana do mierzenia wyniesienia n.p.m., długości i odległości (np. kilometry, mile, stopy).</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kąt</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Określa sposób zapisu kątów we współrzędnych geograficznych. Domyślnie jest używana notacja stopnie-minuty-sekundy ( 54°30'00"). Alternatywnie można wybrać stopnie dziesiętne ( 54.5°).</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Stały obraz</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Określa jakość nieruchomej mapy, wyświetlanej gdy nie ma danych wprowadzonych przez użytkownika. Zwykle daje to wysoką jakość mapy jednocześnie zachowując satysfakcjonującą szybkość działania programu.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Podczas animacji</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Określa jakość mapy wyświetlanej podczas jej animacji (na przykład podczas przeciągania globusa). Szczególnie na wolnych komputerach zalecane jest ustawić tą opcję na <guilabel
>Niska jakość</guilabel
>, gdyż spowoduje to wzrost szybkości działania programu.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Nazwy miejsc</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Poszczególne nazwy geograficzne często mają różne nazwy w różnych językach. Etykieta na mapie może pokazywać nazwę w języku użytkownika lub alternatywnie wyświetlać nazwę w oficjalnym języku tego miejsca.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Domyślna czcionka mapy</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Domyślna czcionka, która jest używana na mapie.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>
<sect1 id="confignavigation">
<title
>Konfiguracja nawigacji</title>
<screenshot>
<screeninfo
>Okno konfiguracji nawigacji</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="configure-navigation.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject>
<phrase
>Okno konfiguracji nawigacji</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Położenie</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Podczas przeciągania myszy są dwa standardowe zachowania związane z witrualnym globusem: Położenie poniżej wskaźnika myszy będzie dokładnie podążać za kursorem: W wyniku tego na przykład biegun północny nie będzie znajdował się na górze, co może doprowadzić do pomyłek w orientacji na mapie. Domyślnie &marble; sprawdza czy kierunek północny jest zawsze na górze, co powoduje takie zachowanie podczas przeciągania myszą, że wskaźnik myszy nieznacznie "odłącza się" od kursora.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Przy uruchomieniu</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Domyślnie &marble; wyświetli położenie domowe zaraz po uruchomieniu aplikacji. Alternatywnie może także wyświetlić ostatnią aktywną pozycję, kiedy użytkownik opuścił ostatnio program.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Animacja podróży do obiektu</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Podczas wyszukiwania pozycji &marble; może przejść do nowej pozycji lub też wyświetlać animację podróży z poprzedniego do nowego miejsca.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>
<sect1 id="configcacheproxy">
<title
>Konfiguracja pamięci podręcznej i pośrednika</title>
<screenshot>
<screeninfo
>Okno konfiguracji pamięci podręcznej i pośrednika (proxy)</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="configure-cacheproxy.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject>
<phrase
>Okno konfiguracji pamięci podręcznej i pośrednika (proxy)</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Pamięć podręczna</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>&marble; używa dwóch rodzajów pamięci podręcznej. Pamięć fizyczna jest wymagana do przechowywania danych map w pamięci komputera. Zwiększanie jej rozmiaru spowoduje większą reaktywność programu. Pamięć podręczna na twardym dysku jest używana przez dane pobierane z internetu (np. dane z Wikipedii lub dane map). Zmniejsz tą wartość jeśli chcesz oszczędzić miejsce na twardym dysku, lub jeśli używanie internetu nie jest dla ciebie ważne.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Pośrednik (proxy)</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Ustawienia serwera pośredniczącego (proxy) w twojej lokalnej sieci intranet. Proszę nie wypełniać jeśli nie używa się serwera pośredniczącego.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>
<sect1 id="configplugins">
<title
>Konfiguracja wtyczek</title>
<screenshot>
<screeninfo
>Okno konfiguracji wtyczek</screeninfo>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="configure-plugins.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject>
<phrase
>Okno konfiguracji wtyczek</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kompas</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Wyświetla pływający kompas.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Pasek skali</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Ta wtyczka wyświetla pływający pasek skali mapy.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Krzyżyk</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Włączenie tej wtyczki spowoduje wyświetlenie krzyżyka (celownika) w centrum mapy.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<!-- enabled in released version?
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Geodata Plugin</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>This is a simple test plugin.</para>
</listitem>
</varlistentry>
-->
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Podgląd mapy</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Wyświetla pływający podgląd mapy.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Wtyczka gwiazd</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Wtyczka pokazująca gwiaździste niebo.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Nawigacja</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Wyświetla pływający element z kursorami umożliwiającymi przesuwanie mapy i zmianę jej powiększenia.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect1>
</chapter>
<chapter id="faq">
<title
>Pytania i odpowiedzi</title>
<qandaset id="faqlist">
<qandaentry>
<question>
<para
>Nie widzę swojego domu na mapie / Dlaczego mam używać &marble; skoro istnieje już Google Earth?</para>
</question>
<answer>
<para
>&marble; ma na celu być lekką i szybką przeglądarką geograficzną na potrzeby edukacyjne, która łatwo uruchamia się na każdej platformie obsługiwanej przez &Qt;. Podczas gdy mapy o większej rozdzielczości są lepsze, nie są one potrzebne każdemu użytkownikowi i w każdym przypadku (tak samo jak nie używasz zaawansowanego procesora tekstu za każdym razem gdy po prostu potrzebujesz prostego edytora). Zauważ także, że &marble; jest programem darmowym i opiera się na danych które mogą być swobodnie rozpowszechniane w ten sam sposób jak Wolne Oprogramowanie. </para>
</answer>
</qandaentry>
<qandaentry>
<question>
<para
>Dlaczego &marble; działa tak szybko, mimo że nie mam włączonej akceleracji sprzętowej grafiki? / Dlaczego &marble; nie działa szybko na mojej kosztownej karcie grafiki 3D?</para>
</question>
<answer>
<para
>Poza pokazywaniem Ziemi jako globusa &marble; nie używa żadnej sprzętowej akceleracji grafiki trójwymiarowej. Zaletą takiego rozwiązania jest możliwość uruchomienia programu na każdej platformie i sprzęcie, które są obsługiwane przez &Qt;. Wadą natomiast jest to, że program nie działa tak szybko jak mógłby, gdyby używał sprzętowej akceleracji OpenGL. &marble; po prostu używa zwykłej grafiki dwuwymiarowej (2D) i z tego względu wymaga karty graficznej szybko renderującej grafikę 2D. Planowane jest dodanie opcjonalnej obsługi grafiki OpenGL w przyszłości. </para>
</answer>
</qandaentry>
<qandaentry>
<question>
<para
>Czy będę musiał kiedykolwiek zapłacić za &marble;?</para>
</question>
<answer>
<para
>Nie, nigdy. Jednakże autorzy zawsze mile widzą informacje zwrotne o programie. &marble; jest rozpowszechniany na zasadach licencji <ulink url="http://www.gnu.org/licenses/licenses.html#LGPL"
>LGPL</ulink
>, a więc nigdy nie będziesz musiał(a) płacić za ten program. </para>
</answer>
</qandaentry>
<qandaentry>
<question>
<para
>Jak mogę pomóc?</para>
</question>
<answer>
<para
>&marble; to nie tylko program ale także projekt Wolnego Oprogramowania. Aby się przyłączyć po prostu skontaktuj się z nami poprzez listę dyskusyjną kde-edu (kde-edu@kde.org). </para>
</answer>
</qandaentry>
</qandaset>
</chapter>
<chapter id="credits">
<title
>Autorzy i licencje</title>
<para
>&marble;</para>
<para
>Prawa autorskie programu: Copyright, 2005-2007 &Torsten.Rahn; &Torsten.Rahn.mail; </para>
<para
>Autorzy:</para>
<itemizedlist>
<listitem
><para
>&Torsten.Rahn; &Torsten.Rahn.mail; </para
></listitem>
<listitem
><para
>Inge Wallin <email
>inge@lysator.liu.se</email
> </para
></listitem>
</itemizedlist>
<para
>//Michał Smoczyk//<email
>//msmoczyk@wp.pl//</email
></para
>
&underFDL; &underLGPL; </chapter>
<appendix id="installation">
<title
>Instalacja</title>
<sect1 id="getting-marble">
<title
>Jak zdobyć program &marble;</title>
&install.intro.documentation; </sect1>
<sect1 id="requirements">
<title
>Wymagania</title>
<para
>&marble; można pobrać z jego <ulink url="http://edu.kde.org/marble"
>strony domowej</ulink
>, jest on też częścią projektu &kde;-Edu.</para>
<para
>Listę zmian w programie znajdziesz w pliku <filename
>ChangeLog</filename
> w dystrybucji &marble;.</para>
</sect1>
<sect1 id="compilation">
<title
>Kompilacja i instalacja</title>
<para
>&marble; mona skompilować jako wersję tylko dla &Qt; 4, jak również ze wsparciem dla &kde; 4. Aby skompilować &marble; ze wsparciem tylko dla &Qt; 4 pobierz &marble; z SVN &kde; do katalogu ~/marble i po prostu wykonaj polecenia: <command
>cmake -DQTONLY=ON ~/marble</command
>, a następnie <command
>sudo make install</command
>. Aby skompilować &marble; ze wsparciem dla &kde; sprawdź instrukcje o tym jak kompilować aplikacje &kde; na stronie <ulink url="http://techbase.kde.org/"
>&kde;'s TechBase</ulink
>. </para
>
</sect1>
</appendix>
&documentation.index;
</book>
<!--
Local Variables:
mode: sgml
sgml-minimize-attributes:nil
sgml-general-insert-case:lower
sgml-indent-step:0
sgml-indent-data:nil
End:
// vim:ts=2:sw=2:tw=78:noet:noai
-->
