Sophie

Sophie

distrib > Mandriva > 8.1 > i586 > by-pkgid > 1d876fa8c1caf5809b8232d098efff65 > files > 16

howto-text-pl-8.1-1mdk.noarch.rpm

  ftape-HOWTO - streamery w Linuxie - jak to zrobiæ
  Autor : Kevin Johnson, <kjj@pobox.com>
  v2.0, 15 Marca 1997
  _W_e_r_s_j_a _p_o_l_s_k_a _: _J_a_k_u_b _C_h_m_i_e_l_e_w_s_k_i _y_a_c_o_o_b_@_m_a_n_a_g_e_r_._a_e_._w_r_o_c_._p_l
  _v_0_._9_9_._1_, _6 _l_i_p_c_a _1_9_9_7 _r_o_k_u_.

  Dokument ten zawiera najwa¿niejsze przykazania dotycz±ce sterownika
  ftape. Sterownik ten obs³uguje napêdy zgodne z QIC-40, QIC-80,
  QIC-3010 i QIC-3020. Standardy QIC-3010 i QIC-3020 znane s± te¿ jako
  Niniejszy tekst nniiee ddoottyycczzyy urz±dzeñ SCSI ani streamerów zgodnych z
  QIC-02. Napêdy DAT zazwyczaj (zawsze?) komunikuj± siê z komputerem
  przez sterownik SCSI. Tekst ten jest jednym z wielu dokumentów HOWTO.
  Listê tych prac mo¿na znale¼æ tutaj <http://sun­
  site.icm.edu.pl/pub/Linux/doc/HOWTO> a same dokumenty mo¿na ¶ci±gn±æ
  przez ftp z ftp.icm.edu.pl, ftp.pwr.wroc.pl (to s± polskie mirrory)
  lub z sunsite.unc.edu:pub/Linux/doc/HOWTO. Mo¿na te¿ je ogl±daæ na WWW
  - ka¿dy mirror LDP
  ______________________________________________________________________

  Table of Contents:

  1.      Legalno¶ci

  2.      Historia uaktualnieñ

  3.      Wstêp

  3.1.    Co to jest

  4.      Instalacja

  4.1.    Gdzie mo¿na znale¼æ

  4.2.    Instalacja sterownika

  4.3.    ¦ledzenie rozwoju

  4.4.    Wspó³praca

  5.      Ta¶my i streamer w u¿yciu

  5.1.    Formatowanie

  5.1.1.  Czy mo¿na formatowaæ ta¶my pod Linuxem?

  5.1.2.  Jakich programów u¿ywaæ do formatowania ta¶m (dla DOS'u)?

  5.2.    Retenstioning

  5.3.    Czyszczenie napêdu

  5.4.    Napêdy wspó³pracuj±ce z

  5.5.    kontrolery wspó³pracuj±ce z

  5.5.1.  Iomega Ditto Dash i inne kontrolery 2Mbps

  5.6.    Napêdy

  5.7.    Wspó³praca zewnêtrznego streamera z

  5.8.    P³yty g³ówne PCI i

  6.      Archiwizowanie i odtwarzanie danych

  6.1.    Archiwizowanie

  6.2.    Odtwarzanie danych

  6.3.    Weryfikacja archiwum

  6.4.    Zapisywanie kilku(nastu) archiwów na jednej ta¶mie

  6.5.    Do³±czanie nowych plików do archiwum

  6.6.    Montowanie/demontowanie

  7.      Tworzenie dyskietki systemowej (startowej) dla

  8.      Czêsto zadawane pytania (FAQ)

  8.1.    Czy

  8.2.    Jak szybki jest

  8.3.    Jak zmienia siê ,,trace-level''?

  8.3.1.  Sposób 1.

  8.3.2.  Sposób 2. Zmiana ,,trace-level'' przy pomocy

  8.3.3.  Sposób 3. Rekompilacja sterownika

  8.4.    Czy mogê wymieniaæ ta¶my z kim¶, kto u¿ywa MS-DOS?

  8.5.    Jak to zrobiæ ... z

  8.6.    Transfer danych przez DMA powoduje pojawianie siê b³êdów ECC

  8.7.    (TT

  8.8.    Co to s± te ,,versioned symbols''?

  8.9.    (TT

  8.10.   (TT

  8.11.   Gdzie mogê znale¼æ binaria/kody ¼ród³owe/strony podrêcznika
  programów

  8.12.   Gdzie mo¿na znale¼æ informacje na temat standardu QIC?

  8.13.   Jak± wielko¶æ bloku powinienem stosowaæ u¿ywaj±c

  8.14.   (TT

  8.15.   Syslogd przesadza z ilo¶ci± komunikatów

  8.16.   ,,Polerowanie''

  8.17.   Próbuj±c skompilowaæ

  8.18.   Co robi '

  8.19.   Help! W pliku syslogu system raczy mnie komunikatem

  8.20.   Czy wszysko jest w porz±dku, gdy wykonuj±c komendê

  9.      Odpluskwianie sterownika

  9.1.    J±dro/

  9.2.    No dobra, to b³±d - jak go zg³o¶iæ?

  10.     Podziêkowania

  11.     Od t³umacza

  11.1.   Obs³uga napêdów pod³±czanych do portu równoleg³ego

  11.2.   S³owo o Ftape-HOWTO-pl

  11.2.1. Zmiany

  11.2.2. Adres

  11.2.3. ,,Feedback'' czyli wszelkie
  ______________________________________________________________________

  11..  LLeeggaallnnoo¶¶ccii

  Niniejszy dokument (ftape-HOWTO) mo¿e byæ reprodukowany i
  rozprowadzany w ca³o¶ci pod nastêpuj±cymi warunkami:

       Copyright (c) 1993-1996 by Kai Harrekilde-Petersen
       Email: khp@dolphinics.no

       Copyright (c) 1996-1997 by Kevin Johnson
       Email: kjj@pobox.com

       T³umaczenie na jêzyk polski:
       Copyright (c) 1997 by Jakub Chmielewski
       Email: yacoob@manager.ae.wroc.pl

  Linux ftape-HOWTO jest darmowy; mo¿esz go kopiowaæ, modyfikowaæ
  zachowuj±c jednak postanowienia wesji drugiej (i nastêpnych) Licencji
  GNU General Public Licence opublikowanej przez Free Software
  Foundation.

  Dokument ten zosta³ napisany aby pomóc/usprawniæ pracê u¿ytkowników
  systemu Linux, jednak autor NIE DAJE ¯ADNYCH GWARANCJI.  Wiêcej
  szczegó³ów znajdziesz w GNU General Public Licence.

  Autor zachêca do kopiowania i dytrybucji niniejszego dokumentu w
  celach prywatnych jak i komercyjnych, pod warunkiem, ¿e pozostaj± one
  w zgodzie z zaleceniami GNU General Public Licence.  Oznacza to, ¿e
  mo¿na go kopiowaæ jednak bez ¿adnych op³at (z wyj±tkiem tych
  pokrywaj±cych koszty reprodukcji) - czyli bez zysku.  Autor (no i
  t³umacz) wyra¿a niniejszym zgodê na reprodukowanie swojej pracy w
  jakiejkolwiek postaci - fizycznej b±d¼ elektronicznej.

  Uwaga! Prace oparte na Linux ftape-HOWTO (w szczególno¶ci t³umaczenia)
  musz± byæ dostêpne zgodnie z GNU General Public Licence i oryginalny
  copyright musi zostaæ nienaruszony. Je¶li doda³e¶ nowe informacje do
  tego dokumentu, musisz utworzyæ jego tekst ¼ród³owy (tzn w formacie
  SGML) aby móc go uaktualniaæ. Prze¶lij, proszê swoje uaktualnienia do
  autora: kjj@pobox.com. Pozwoli to na do³±czenie twoich informacji do
  orygina³u i pozwoli wszystkim siê z nimi zapoznaæ.

  Autor zachêca do za³±czania niniejszego dokumentu do dokumentacji
  twoich programów. Zgodnie z wcze¶niejszym zezwoleniem mo¿esz ten tekst
  drukowaæ lub w innej formie przekazywaæ osobom trzecim (oczywi¶cie
  zachowuj±c copyright). Mo¿esz tak¿e, je¶li uznasz to za stosowne
  do³±czyæ odpowiedni ,,dodatek instalacyjny'' dotycz±cy twojego
  programu lub zmieniæ tre¶æ odpowiednich rozdzia³ów.

  Autor chcia³by byæ informowany o jakichkolwiek planach publikowania
  tego tekstu w celach komercyjnych. Zapewni to Tobie dostêp do
  aktualnych wersji dokumentu. Je¶li zdarzy siê, ¿e jego nowsza wersja
  bêdzie mia³a ukazaæ siê lada dzieñ, mo¿e zechcesz poczekaæ z
  publikacj± twojej pracy do czasu ukazania siê naj¶wie¿szej wersji.

  Je¶li rozprowadzasz ten dokument w celach komercyjnych, wszelkie
  warto¶ci materialne (finansowo p³ynne) jak i wydrukowane egzemplarze
  dokumentu przekazane autorowi spotkaj± siê z jego wielk±
  wdziêczno¶ci±. Wesprzesz w ten sposób autorów darmowego oprogramowanie
  oraz Linux Documentation Project.

  Je¶li masz pytania, komentarze, oto adres autora: kjj@pobox.com.

  22..  HHiissttoorriiaa uuaakkttuuaallnniieeññ

     wweerrssjjaa 22..00 ((1155..33..11999977))

     ·  opis ftape w  wersji 2.11 i 3.xx

     ·  mnóstwo innych uaktualnieñ

     wweerrssjjaa 11..99 ((2200..99..11999966))

     ·  Nowy administrator ftape i HOWTO.

     ·  Kilka drobnych poprawek w formatowaniu i ortografii.

     ·  Uaktualnienie do wersji 2.0 j±dra.

     ·  Dodane niektóre informacje o ftape autorstwa Andrewa Martina.

     wweerrssjjaa 11..88 ((2222..55..11999966))

     ·  Zmieniony Copyright (zgodny z GNU GPL v2)

     ·  Zmieni³ siê adres email administratora.

     ·  uaktualnienie do ftape-2.08

     ·  ftape jest teraz czê¶ci± j±dra.

     wweerrssjjaa 11..77..11 ((1133..22..11999966))

     ·  Uaktualnienie do ftape-2.06b

     wweerrssjjaa 11..77 ((JJaannuuaarryy 2288..11..11999966))

     ·  Uaktualnienie do ftape-2.06 i modu³ów-1.3.57

     wweerrssjjaa 11..66..22 ((2233..11..11999966))

     ·  Dodano opis Connor TST3200R.

     ·  Uaktualnino informacje o 2Mbps FDC.

     wweerrssjjaa 11..66..11 ((1166..11..11999966))

     ·  drobne poprawki

     wweerrssjjaa 11..66 ((1100..11..11999966))

     ·  Nowy administrator ftape'a

     ·  Uaktualnienie do w2.05

     ·  Dodane nowe napêdy

  33..  WWssttêêpp

  Sterownikiem ftape i jego ¼ród³ami administruje  Claus Heine
  <claus@momo.math.rwth-aachen.de>. Jego strona WWW znajduje siê w
  http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html.

  Je¶li masz jakie¶ problemy, pytania zwi±zane z ftape, spróbuj umie¶ciæ
  je na li¶cie  linux.dev.tape. Jest to lista Usenet, która jest kopi±
  listy dyskusyjnej linux-tape@vger.rutger.edu (zobacz te¿ punkt
  ``¦ledzenie rozwoju ftape'a'') Polecam korzystanie z grup dyskusyjnych
  zamiast bezpo¶rednio z listy, poniewa¿ serwer vger jest co nieco
  przeci±¿ony listami.

  Wracaj±c do streamerów osobi¶cie u¿ywam ftape (to mój g³ównym ¶rodek
  archiwizacji danych na mojej maszynce :-). Nie chcia³bym tutaj polecaæ
  jakiegokolwiek sprzêtu. Ja u¿ywam Iomega Ditto Tape Insider 3200 i
  jest dla mnie wystarczaj±cy.  Lista urz±dzeñ obs³ugiwanych przez
  sterownik znajduje siê w punkcie  ``Napêdy wspó³pracuj±ce z ftape'm''.

  Je¶li masz jakie¶ k³opoty ze streamerem a znalaz³e¶ jakie¶ rozwi±zanie
  podziel siê swoimi uwagami z innymi (lista dyskusujna -
  linux.dev.tape) oraz ze mn± (<kjj@pobox.com>).

  Swoj± pocztê przegl±dam zwykle kilka razy na tydzieñ, staram siê te¿
  odpowiadaæ na ka¿dy list, ale nie mogê gwarantowaæ, ¿e odpiszê
  natychmiast. Czêsto te¿ przegl±dam listy dyskusyjne linux.dev.tape
  oraz kernel'a

  Je¶li niniejszy tekst dotar³ do ciebie w formie drukowanej, lub te¿
  tylko w czê¶ci odwied¼ proszê stronê the Linux Documentation home page
  <http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html> lub ftp to
  <ftp://sunsite.unc.edu:/pub/Linux/doc/HOWTO> aby dowiedzieæ siê czy
  nie ma nowszej wersji tego tekstu. Mo¿e to zaoszczêdziæ ci wiele
  k³opotu.

  Je¶li zechcesz do mnie napisaæ, umie¶æ proszê nag³ówek ftape w linijce
  tematu listu. Mo¿e to uchroniæ twój list przed wirtualn± ¶mierci±,

  33..11..  CCoo ttoo jjeesstt ffttaappee

  ftape jest sterownikiem, który obs³uguje ró¿ne typy tanich streamerów
  pod³±czanych do kontrolera dyskietek.

  ftape nie jest programem archiwizuj±cym - jest tylko sterownikiem,
  który pozwala u¿ywaæ tasiemca (tak samo jak sterownik SoundBlaster'a
  pozwala wykorzystaæ tê kartê) poprzez pliki /dev/[n]rft[0-3].

  Pierwsze wersje ftape zosta³y napisane przez Bas'a Laarhoven'a z
  ,,niewielk± pomoc± ze strony przyjació³'', którzy pomogli rozgry¼æ ECC
  (Error Correcting Code). Prawa autorskie do ftape'a nale¿± do Bas'a i
  s± zgodne z GNU Genral Public Licence, która to mówi: ,,spoko, mo¿esz
  kopiowaæ i rozdawaæ ttoo, tylko pozwól i innym to robiæ''.

  ftape jest ju¿ od d³u¿szego ca³kiem stabilnym sterownikiem. Jest
  wystarczaj±co bezpieczny aby na ta¶mach mo¿na by³o sk³adowaæ wa¿ne
  dane (chocia¿ dobrym nawykiem jest sprawdzaæ swoje archiwa co jaki¶
  czas, ¿eby nie byæ (nie)mile zaskoczonym pewnego piêknego poranka...).

  ftape wspó³pracuje z napêdaami zgodnymi ze specyfikacj± QIC-117 oraz z
  jednym z nastêpuj±cych standardów: QIC-80, QIC-40, QIC-30101 lub
  QIC-3020.

  ftape nie wspó³pracuje z napêdami QIC-02, IDE (ATAPI) ani SCSI.
  Wspó³praca z napêdami SCSI jest mo¿liwa dziêki plikom /dev/[n]st[0-70
  oraz j±dru, które zawiera sterowniki SCSI. Informacje o napêdach SCSI
  mo¿na znale¼æ w SCSI-howto. Urz±dzenia ATAPI s± obs³ugiwane przez
  kernel (j±dro) od wersji 1.3.46. Zajrzyj do punktów ``Napêdy
  wspó³pracuj±ce z ftape'' oraz ``Napêdy nie wspó³pracuj±ce z ftape'', w
  których znajduje siê spis tych urz±dzeñ.

  44..  IInnssttaallaaccjjaa ffttaappee'a

  44..11..  GGddzziiee mmoo¿¿nnaa zznnaallee¼¼ææ ffttaappee

  Wersje 2.0.x j±dra zawieraj± sterownik ftape w wersji 2.08.  Jednak
  najlepiej zdobyæ najnowsz± wersjê kodu ¼ród³owego. Nowsza wersja
  zawiera pliki nie do³±czone do j±dra oraz du¿o bogatsz± dokumentacjê
  dotycz±c± instalacji itd.

  Naj¶wie¿sze wersje sterownika (2.11a i wy¿ej) dostêpne s± na stronie
  http://samuel.math.rwth-aachen.de/~LBFM/claus/ftape/ftape-page.html.
  Gdy piszê ten dokument dostêpna jest ju¿ wersja 3.xx ftape'a. Niemniej
  polecam starsze wydanie (2.xx), chyba ¿e masz ochotê igraæ z ogniem
  (3.xx jest wersj± rozwojow± i z pewno¶ci± ma kilka robaczków :-) ).

  44..22..  IInnssttaallaaccjjaa sstteerroowwnniikkaa

  Niniejszy punkt zawiera informacje dotycz±ce instalacji sterownika
  w2.11a i czynno¶ciach, które musz± j± poprzedzaæ.

  Zak³adam, ¿e masz ju¿ skompresowany kod ¼ród³owy (najprawdopodobniej
  ftape-2.11a.tar.gz). Umie¶æ go w katalogu docelowym (np /usr/src lub
  ~/src) rozpakuj komend± tar xvzf ftape-2.11a.tar.gz Wszystkie pliki
  zostan± umieszczone w podkatalogu ftape-2.11a czyli w
  /usr/src/ftape-2.11a albo ~/src/ftape-2.11a. Mo¿na te¿ wrzuciæ ca³y
  pakiet do /usr/src/linux/drivers/char/ftape ale osobi¶cie radzê
  najpierw przeczytaæ dokumentacjê a potem zdecydowaæ gdzie go umie¶ciæ.

  Na pocz±tek przeczytaj plik README - zawiera on bardzo wa¿ne
  informacje.  Je¶li autor radzi zajrzeæ do innych plików i zapoznaæ siê
  z ich tre¶ci± - zrób to. Uchroni ciê to przed przykrymi
  niespodziankami pó¼niej i znacznie upro¶ci dalsz± instalacjê.

  Dobra rada: NIE rozpoczynaj instalacji (kompilacji) pakietu je¶li
  dok³adnie nie przeczyta³e¶ README lub Install-guide.  W pliku README
  autor wspomina o li¶cie dyskusyjnej linux-tape. Ja radzê jednak
  zapisaæ siê na linux.dev.tape, poniewa¿ serwer obs³uguj±cy t± pierwsz±
  jest, jak ju¿ wspomina³em, prze³adowany.

  S± dwa sposoby korzystania z ftape'a

  ·  Skompilowaæ sterownik jako sta³± czê¶æ j±dra.

  ·  Skompilowaæ go jako modu³.

  Pierwsza metoda bêdzie zapewne nastrêczaæ mniej k³opotów. Zalet±
  drugiej jest fakt, ¿e modu³ ³adowany jest do pamiêci tylko wtedy, gdy
  jest potrzebny (zawsze mo¿na go zdeinstalowaæ bez konieczno¶ci
  prze³adowania systemu).  Autor wczesnych wersji sterownika (Bas
  Laarhoven) twierdzi jednak, ¿e nie by³ on przeznaczony do kompilacji
  jako modu³ (_o_d _t_e_g_o _c_z_a_s_u _w_i_e_l_e _s_i_ê _z_m_i_e_n_i_³_o _i _t_e_r_a_z _f_t_a_p_e dzia³a bez
  zarzutu w obydwu wersjach  - przynajmniej u mnie - t³umacz :) ).

  Na swoim komputerze sterownik kompilujê bezpo¶rednio do j±dra. My¶lê,
  ¿e jest to lepsze rozwi±zanie, poniewa¿ mniej jest z tym problemów.
  Radzê tak w³a¶nie zrobiæ, chyba ¿e masz dobry powód aby post±piæ
  inaczej i jeste¶ przygotowany na komplikacje, które mog± wynikn±æ
  podczas przygotowywania modu³ów. Je¶li zdecydujesz siê kompilowaæ
  sterownik bezpo¶rednio do j±dra, to:

  ·  pamiêtaj ¿e nie mo¿na u¿ywaæ zftape zamiast ftape poniewa¿ obydwa
     te programy u¿ywaj± tego samego bardziej znacz±cego numeru
     sterownika,

  ·  mo¿esz pomin±æ wiêkszo¶æ instrukcji dotycz±cych przygotowywania
     modu³ów.

  Je¶li u¿ywasz j±dra w wersji 1.2, powiniene¶ zaopatrzyæ siê tak¿e w
  pakiet modules-1.3.57 a nie modules-1.2.8. (Bjø rn Ekwall,
  administruj±cy pakietem modules to w³a¶nie zaleca).

  Je¶li masz wersjê 1.3.x j±dra, powiniene¶ rozwa¿yæ przej¶cie na wersjê
  2.0.x.  J±dro 1.3.x by³o wersj± rozwojow± zanim powsta³a stabilna
  2.0.x.

  44..33..  ¦¦lleeddzzeenniiee rroozzwwoojjuu ffttaappee'a

  Rozwój ftape'a mo¿na ¶ledziæ dziêki li¶cie Usenet linux.dev.tape.  Jak
  ju¿ wcze¶niej wspomnia³em jest to kopia linux-tape@vger.rutgers.edu
  ale ze wzglêdu na przeci±¿enie tego serwera, radzê korzystaæ z
  Usenet'u.

  Je¶li nie masz dostêpu do Usenet'u mo¿esz zapisaæ siê na tê listê
  wysy³aj±c e-mail'a do majordomo@vger.rutgers.edu  o nastêpuj±cej
  tre¶ci: subscribe linux-tape'. Na pocz±tek otrzymasz list zawieraj±cy
  informacje o sposobie korzystania z listy (wysy³anie w³asnych uwag,
  sposób wypisania siê z listy itd.) Miej jednak na uwadze, ¿e nie mam
  (NIE MAM) ¿adnych przywilejów je¶li chodzi o tê listê. Nie jestem w
  stanie wypisaæ ciê z niej, je¶li serwer nie chce zrobiæ tego
  automatycznie, mogê co najwy¿ej wys³aæ ci list z kondolencjami (co ci
  w niczym nie pomo¿e).

  44..44..  WWssppóó³³pprraaccaa ffttaappee i stacji dyskietek

  Jako, ¿e streamer i stacja dysków ³±cz± siê z tym samym kontrolerem (i
  wykorzystuj± to samo przerwanie - IRQ6) nie mog± pracowaæ równolegle.
  Dlatego, je¶li zamontowa³e¶ ju¿ (mount) stacjê dysków i spróbujesz
  odwo³aæ siê do streamera, ftape wy¶wietli komunikat, ¿e nie mo¿e
  przej±æ przerwania IRQ6 i odmówi wspó³pracy. Staje siê to szczególnie
  uci±¿liwe, gdy chcesz stworzyæ dyskietkê systemow± (ratunkow±), która
  korzysta³aby z ftape'a. Rozwi±zaniem jest albo ³adowanie dyskietki
  startowej do ramdysku i wtedy od³±czenie stacji dysków (umount) albo
  zaopatrzenie siê w dwa kontrolery FDC.

  55..  TTaa¶¶mmyy ii ssttrreeaammeerr ww uu¿¿yycciiuu

  55..11..  FFoorrmmaattoowwaanniiee

  Zanim ta¶ma jest zdatna do u¿ytku, musi zostaæ najpierw sformatowana.
  Proces formatowania dzieli ta¶mê na sektory i zapisuje najwa¿niejsze
  informacje na no¶niku. Inne streamery (SCSI itd) zwykle nie wymagaj±
  formatowania, ale te pod³±czane do FDC musz± po prostu udawaæ
  dyskietki (trochê to dziwne, ale tak to ju¿ jest).

  55..11..11..  CCzzyy mmoo¿¿nnaa ffoorrmmaattoowwaaææ ttaa¶¶mmyy ppoodd LLiinnuuxxeemm??

  Nie. (Na razie, bo trwaj± ju¿ prace nad tym)

  Dopóki nie mo¿na tego robiæ pod Linuxem, trzeba niestety u¿ywaæ M*
  DOSa (Tfu!B³eeh...) albo kupowaæ ta¶my ju¿ sformatowane. Trzeba jednak
  pamiêtaæ, ¿e niektóre preformatowane ta¶my zosta³y przygotowane bbeezz
  sprawdzania czy nie zawieraj± b³êdnych sektorów!.  Je¶li ftape
  stwierdzi, ¿e ta¶ma nie ma zaznaczonych ¿adnych b³êdnych sektorów,
  poinformuje ciê o tym specjalnym ostrze¿eniem.  Je¶li ftape bêdzie
  mia³ k³opoty z odczytem/zapisem twojej nowej ta¶my, spróbuj sprawdziæ
  j± pod DOS'em. Je¶li i dosowskiemu oprogramowaniu nie spodoba siê
  twoja ta¶ma, rozwi±zaniem mo¿e byæ przeformatowanie jej.  Pamiêtaj
  jednak, ¿e zanim bêdziesz móg³ u¿ywaæ nowo sformatowane ta¶my, musisz
  je najpierw wyczy¶ciæ poleceniem:

               # mt -f /dev/nftape erase

  55..11..22..  JJaakkiicchh pprrooggrraammóóww uu¿¿yywwaaææ ddoo ffoorrmmaattoowwaanniiaa ttaa¶¶mm ((ddllaa DDOOSS''uu))??

  Poni¿ej wymienione zosta³y programy, które zosta³y sprawdzone i
  chodz±:

  ·  Colorado Memory System's software (tape.exe)

  ·  Conner Backup Basics v1.1 i wszystkie wersje pod Windowsy

  ·  Norton Backup

  ·  QICstream wersja 2

  ·  Tallgrass FileSecure v1.52

  ·  Escom Powerstream 3.0 (qs3.exe -- QICstream v3?)

  A te programy s± mniej lub bardziej pewne:

  ·  Conner Backup Basics 1.0

  ·  Colorado Windows tape

  ·  CP Backup (marnuje miejsce na ta¶mie, ale poza tym jest w porz±dku)

  W zasadzie wiêkszo¶æ programów pod DOS'em ca³kiem nadaje siê do
  formatowania ta¶m. Program Conner Backup Basics v1.0 mia³ b³±d
  spowodowany z³± interpretacj± specyfikacji QIC przez programistów
  (sic). B³±d ten zosta³ poprawiony w wersji 1.1. ftape wykryje tê
  usterkê i nie ,,wysypie'' siê na niej.

  Od Dennisa T. Flaherty (<dennisf@denix.elk.miles.com>) dowiedzia³em
  siê ostatnio, ¿e posiadacze Connera C260MQ (niestety tylko w USA) mog±
  otrzymaæ wersjê 1.1 tego programu dzwoni±c pod numer 1-800-4Conner za
  darmo lub p³ac±c tylko za dyskietkê. Dla innych pocieszenie - wersja
  dla Windows nie ma tego b³êdu i powinna dzia³aæ dobrze. Niektóre
  wersje oprogramowania pod Windows'y dla streamerów Colorado maj±

  b³±d, ale ftape rozpoznaje i ,,obchodzi'' go.

  Dobrym programem jest tak¿e Central Point Backup ale ten znów marnuje
  drogocenne miejsce na ta¶mie gdy znajdzie jaki¶ uszkodzony sektor.

  UWAGA: Je¶li u¿ywasz innego oprogramowania pod DOS'a, nie wymienionego
  przeze mnie, napisz do mnie  (<kjj@pobox.com> ¿ebym móg³ uaktualniæ
  powy¿sz± listê.

  55..22..  RReetteennssttiioonniinngg

  Ta¶my QIC s± szczególnie wra¿liwe na rozci±ganie. Powodem tego jest
  fakt, ¿e podczas preformatowania zapisywana jest na nich informacja o
  sektorach, podczas gdy w innych rodzajach streamerów informacje
  synchronizacji (pozycjonowania) s± zapisywane wraz z twoimi danymi.
  Je¶li taka ta¶ma rozci±gnie siê, mog± wyst±piæ przek³amania odczytu
  (sektor siê wyd³u¿a). Oczywi¶cie im d³u¿sza ta¶ma, tym wiêksze
  niebezpieczeñstwo uszkodzenia no¶nika.

  Dobrym rozwi±zaniem jest wiêc kilkuktrotne ,,retensionowanie'' (czyli
  rozprê¿anie)  nowej ta¶my przed pierwszym u¿yciem (zapisem danych albo
  formatowaniem). Retensionowanie ta¶my zalecane jest tak¿e wtedy, gdy
  podczas odczytu wystêpuj± b³êdy oraz przed ka¿dym dokonaniem zapisu na
  ta¶mê.

               # mt -f /dev/nftape retension

  55..33..  CCzzyysszzcczzeenniiee nnaappêêdduu

  Powierzchnia ta¶my pokryta jest zwi±zkiem tlenu. Kiedy no¶nik styka
  siê z g³owic± zostawia na jej powierzchni niewielk± ilo¶æ osadu. Co
  jaki¶ czas powiniene¶ j± czy¶ciæ. najlepiej u¿yæ miêkkiej szmatki lub
  czego¶ z naturalnych w³ókien (¿eby nie porysowaæ g³owicy) oraz p³ynu
  czyszcz±cego zalecanego przez producenta streamera. (Producent
  Jumbo-250 poleca zwyk³y czysty spirytus - swój ch³op - t³umacz).
  Sposób czyszczenia powinien byæ opisany w instrukcji.

  Jeszcze jedna uwaga: je¶li zacz±³e¶ korzystaæ z zupe³nie nowej ta¶my,
  powiniene¶ tak¿e wyczy¶ciæ g³owicê - nowe ta¶my zostawiaj± wiêcej
  osadu po pierwszym u¿yciu.

  Podziêkowania dla Neal'a Friedman'a za doradzenie aby te informacje
  umie¶ciæ w tym dokumencie.

  55..44..  NNaappêêddyy wwssppóó³³pprraaccuujj±±ccee zz ffttaappee

  Wszystkie napêdy zgodne z QIC-117 _o_r_a_z zgodne z QIC-40, 80, 3010 lub
  3020 powinny dzia³aæ. ftape rozpoznaje tak¿e streamery QIC-WIDE i
  Travan (TR-1 to po prostu QIC-80 na 8 mm ta¶mie, TR-2 i TR-3 to
  odpowiednio QIC-3010 i 3020).

  Na dzieñ dzisiejszy znane mi s± nastêpuj±ce urz±dzenia wspó³pracuj±ce
  z ftape

     AAllllooyy RReettrriieevveerr 225500

     AArrcchhiivvee 55558800ii,, XXLL99225500ii

     CCoolloorraaddoo DDJJ--1100,, DDJJ--2200 ((ttzznn:: JJuummbboo 112200,, JJuummbboo 225500))

     CCoolloorraaddoo 11440000
        <kosowsky@bellini.harvard.edu> poinformowa³ mnie o k³opotach
        podczas archiwizowania 1GB danych za pomoc± tapera.

     HHPP CCoolloorraaddoo TT11000000
        dzia³a z ta¶mami 3M Travan 400M (TR-1) 120M.  Zg³oszono ju¿
        kilkukrotnie, ¿e mt zawiesza siê, ale dzia³a z archiwami
        utworzonymi przez tar. Je¶li chcesz pos³ugiwaæ siê cpio,
        korzystaj raczej z ftape a nie z zftape.
        (<millner@millner.bevc.blacksburg.va.us>)

        Wiele osób mia³o problemy z zftape - napêd ci±gle zatrzymywa³
        siê i wznawia³ pracê (<75104.1756@compuserve.com>). Wydaje siê,
        ¿e winny jest napêd, który zbyt szybko czyta dane i komputer
        gubi je; bufory DMA s± opró¿niane zanim zd±¿± siê zape³niæ.
        Rozwi±zanie jest tu proste - u¿yæ nowszej wersji zftape albo
        stosowaæ wiêksze bufory DMA.
        (<millner@millner.bevc.blacksburg.va.us>).

     CCoonnnneerr CC225500MMQQ((TT))
        Napêd ten zg³asza b³edy zapisu i czêsto repozycjonuje ta¶mê
        (Frank Stuess z Nacamar Data Communications).

     CCoonnnneerr TTSSMM442200RR,, TTSSMM885500RR
        Modele 400 i 800 wspó³pracuj± tylko z ta¶mami TR-1.

     CCoonnnneerr TTSSTT33220000RR
        Pracuje z ta¶mami TR-3 (tzn. tylko pojemno¶æ 1600MB) przy
        prêdko¶ci 1Mbps.  Wspó³pracuje te¿ z QIC-WIDE 400m (Sony 5122?)
        (<chris@cs.wmich.edu>).  Obs³uguje te¿ ta¶my TR-3, QIC-3010 oraz
        QIC-3020. Napêd dostarczany jest z kontrolerem FDC z 2MB RAMU na
        pok³adzie.

        Prawdopodobnie wspó³pracuje z ftape 2.05 je¶li pod³±czony jest
        do szybkiego kontrolera (¿eby móc korzystaæ z QIC-3020).
        Niektórzy nie mog± odczytywaæ rzadkich dyskietek. Prawdopodobnie
        trzeba grzebaæ w IRQ/portach/DMA (<chris@yakkocs.wmich.edu>).

     CCoonnnneerr TTSSTT880000RR
        Dzia³± z ta¶mami TR-1, Sony QW5122F (210m) i DC2120. Ponoæ
        pracuje z ftape 2.02e (ale nie  2.03b) oraz z v2.05
        (<khp@pip.dknet.dk>).  Wymaga patcha ''the length patch''.
        Zg³oszono mi, ¿e mo¿esz potrzebowaæ zmodyfikowaæ Makefile ¿eby
        upewniæ siê, ¿e ftape odwo³uje siê do pierwszego (PRIMARY)
        kontrolera dyskietek (<jzc@primenet.com>). Pojawia siê tak¿e
        b³±d "Timer expired" gdy u¿ywane s± ta¶my TR-1 i ftape
        2.05-2.07) (<les@amc.uva.nl>).

     CCoonnnneerr CCTTTT33220000
        CTT3200 jest przypuszczalnie odpowiednikiem Iomega Ditto 3200.
        Dzia³a z do³±czonym kontrolerem 2Mbps ale przy szybko¶ci 1Mbps.
        Na niektórych maszynach nie dzia³a pod DOSem
        (<jmorris@dtx.net>).

     CCoonnnneerr 11..77GG TTaappeessttoorr ((TTSSMM11770000RR))

        Dzia³a z no¶nikami QIC-WIDE (<pschmidt@slip.net>). Czê¶ciowo
        tak¿e z QIS-3200. Je¶li u¿ywasz kontrolera HSC-2, musisz zmieniæ
        numer kana³u DMA (zwiêkszyæ o 1, kana³ 2? - w Makefile). Potem
        musisz zmodyfikowaæ plik Makefile ftape'a, ¿eby ten uwzglêdni³
        zmiany. Jednak, nawet z tymi poprawkami ftape nie dzia³a do
        koñca poprawnie (co to znaczy flaky???)  (<ttait@tiac.net>).
        Kontroler HSC mo¿e nie dzia³aæ w trybie 2Mbps - wy¶wietlany jest
        tylko komunikat "dumb tape stop" i koniec. (<ttait@tiac.net>).

     EEssccoomm oorr AArrcchhiivvee ((HHoorrnneett)) 3311225500QQ

     EExxaabbyyttee EEXXBB--11550000
        Dzia³a z ta¶mami QIC-3010, wymaga jednak ³atki (,,the length
        patch'').

     EExxaabbyyttee TTRR--33

     IIrrwwiinn 8800SSXX,, IInnssiigghhtt 8800MMbb

     IIoommeeggaa 225500

     IIoommeeggaa DDiittttoo TTaappee IInnssiiddeerr 442200,, 11770000

     IIoommeeggaa DDiittttoo TTaappee IInnssiiddeerr 33220000
        W³a¶nie tego streamera u¿ywam. Z mojego do¶wiadczenia wiem, ¿e
        standardowe ustawienie jumperów uniemo¿liwia poprawne dzia³anie
        napêdu. Numer irq i ioport pozostaw bez zmian (odpowiednio 6 i
        0x370) ale zmieñ DMA z 3 na 2.

        W starszych wersjach ftape trzeba dodaæ nastêpuj±c± liniê do
        pliku vendors.h: {0x08882, 80, wake_up_colorado, "Iomega 3200"}

        Problemy wystêpuj± tak¿e z ftape v2.07 i j±drem 1.12.13.
        Jakiegokolwiek akceleratora by nie u¿ywaæ, na niektórych
        komputerach, napêd mo¿e byæ u¿yty tylko raz (<erwin@box.nl>).
        Czasami, tak¿e po pierwszym zapisie/odczycie, sterownik uznaje
        ta¶mê za zabezpieczon± przed zapisem (<erwin@box.nl>,
        <M.J.Ammerlaan@dutiwy.twi.tudelft.nl>).  Zg³oszono raz wypadek
        przewiniêcia ta¶my poza swój koniec (czyli urwania jej...).  Na
        inny b³±d natrafiono podczas tworzenia archiwum komend± dd. Na
        pocz±tku dzia³a poprawnie ale potem streamer zatrzymuje siê,
        przewija ta¶mê do pocz±tku i zaczyna czytaæ a¿ do koñca ta¶my.
        Dzieje siê tak najprawdopodobniej dlatego, ¿e sterownik
        zatrzymuje ta¶mê na chwilê, co powinno spowodowaæ przewiniêcie
        jej o 3 segmenty w ty³, ale zamiast tego ta¶ma przewija siê do
        pocz±tku. Patch, który mia³ naprawiæ te b³êdy niestety nie
        dzia³a.

     IIoommeeggaa DDiittttoo 880000 IInnssiiddeerr
        Mo¿na u¿ywaæ ta¶m Travan TR1, TR2 albo DC2120, ale trzeba u¿yæ
        ³atki ,,the length patch''

        (<klein@informatik.uni-rostock.de>).

     MMoouunnttaaiinn FFSS88000000

     RReevveeaall TTBB11440000

        Zg³oszono, ¿e nie dzia³a z j±drem 1.3.79 i ftape (nie podano
        numeru wersji) oraz j±drem 1.2.13 i zftape 1.04
        (<colin@colina.demon.co.uk>).

     SSuummmmiitt SSEE 115500,, SSEE 225500

     TTaallllggrraassss FFSS330000
        Je¶li twój kontroler to AHA1542B, musisz zwiêkszyæ jego czas
        bus-on/bus-off.  Antti Virjo (<klanvi@uta.fi>), pisze, ¿e mo¿na
        tego dokonaæ zmieniaj±c CMD_BUSON_TIME w pliku
        linux/drivers/scsi/aha1542.c z 4 na 12.

     TTeeaacc 880000

     MMeemmoorreexx ttaappee ddrriivvee bbaacckkuupp ssyysstteemm

     WWaannggtteekk 33004400FF,, 33008800FF

  W pliku vendors.h (katalog linux/drivers/char/ftape) znajduje siê
  aktualna lista urz±dzeñ obs³ugiwanych przez dan± wersjê ftape'a.

  Je¶li chodzi o dobór sprzêtu, to chocia¿ nie chcia³bym tu specjalnie
  krytykowaæ kontretnych urz±dzeñ, dosz³y mnie s³uchy, ¿e Colorado Dj-20
  (czyli Jumbo 250 - mój sprzêt! - t³umacz) jest raczej ha³a¶liwy (jak
  Jumbo Jet, ale co z tego? :( ). Mówi siê, ¿e nawet 5-10 razy
  g³o¶niejszy od Connera (jakby to ha³as mia³ jakikolwiek wp³yw na dane
  - po prostu nie robiæ backupów w nocy i po k³opocie :).

  UWAGA: Je¶li posiadasz sprzêt nie wymieniony na tej li¶cie (albo
  vendors.h) , który mimo to dobrze wspó³pracuje z ftape'm zg³o¶ ten
  fakt autorowi HOWTO (<kjj@pobox.com>).

  55..55..  kkoonnttrroolleerryy wwssppóó³³pprraaccuujj±±ccee zz ffttaappee

  ftape obs³uguje nastêpuj±ce specjalne kontrolery :

  ·  Colorado FC-10, FC-20

  ·  Mountain MACH-2

  ·  Iomega Tape Accelerator II

  ·  2Mbps controllers (posiadaj±ce i82078-1 fdc)

  Obs³ugê kontrolera FC-10 w³±czono do ftape'a w wersji 1.12.  Wiêcej
  informacji mo¿na znale¼æ w plikach RELEASE-NOTES i Makefile w pakiecie
  ftape.  Wersje 2.03 sterownika powinny obs³ugiwaæ ju¿ FC-20, ale dla
  pewno¶ci sprawd¼ w RELEASE-NOTES.

  MACH-2 dzia³a ze sterownikiem w wersji 1.14d wzwy¿.

  Aby móc korzystaæ z Iomega Tape Accelerator II, musisz u¿yæ -DMACH2
  (Makefile) oraz ustawiæ poprawne adresy I/O, IRQ oraz DMA. Bêdzie to
  dzia³aæ przynajmniej z ftape-2.02 (wypróbowane przez Scott'a Bailey'a
  <sbailey@xcc.mc.xerox.com>)

  55..55..11..  IIoommeeggaa DDiittttoo DDaasshh ii iinnnnee kkoonnttrroolleerryy 22MMbbppss

  Iomega Ditto Dash i inne kontrolery z mo¿liwo¶ci± transferu 2mbps
  u¿ywaj± uk³adu Intel 82078-1. Obs³uga tego uk³adu jest ca³y czas w
  fazie rozwoju.  Prace maj± byæ zakoñczone w styczniu lub lutym '97
  (czyli ju¿ dawno temu).  Na razie jednak kontroler ten dzia³a z
  normaln± prêdko¶ci± 1Mbps.

  55..66..  NNaappêêddyy _n_i_e wwssppóó³³pprraaccuujj±±ccee zz ffttaappee

  ·  Wszystkie napêdy pod³±czane do portu równoleg³ego (np Colorado
     Trakker) To nie do koñca jest ju¿ prawd± - patrz punkt ``Od
     t³umacza''

  ·  Irwin AX250L / Accutrak 250. (niezgodne z  QIC-80 drive)

  ·  IBM Internal Tape Backup Unit (odpowiednik Irwin AX250L)

  ·  COREtape light

  Jak ju¿ wcze¶niej wspomnia³em WSZYSTKIE napêdy pod³±czane do LPT nie
  s± obs³ugiwane (a ja ju¿ wcze¶niej zauwa¿y³em, ¿e to siê zmieni³o ;) -
  t³umacz). Jest to spowodowane tym, ¿e u¿ywaj± one innego sposobu
  komunikowania siê z komputerem, który nie jest zgodny z QIC-117.

  Irwin AX250L oraz IBM Internal Tape Backup Unit nie wspó³pracuj± z
  ftape'm poniewa¿ s± zgodne jedynie z QIC-117 ale nie z QIC-80 (u¿ywaj±
  w³asnego formatu (''servo (Rhomat)''). Nie wiem niestety nic o tym
  formacie ani gdzie mo¿na zdobyæ jakie¶ informacje o nim.

  COREtape light nie reaguje na komendy inicjuj±ce, wysy³ane przez
  sterownik, co czyni ten napêd bezu¿ytecznym.

  Iomega 2GB Ditto tak¿e nie dzia³a z ftape'm, poniewa¿ u¿ywa w³asnego
  formatu, na temat którego Claus (zarz±dzaj±cy ftape) nie móg³ uzyskaæ
  ¿adnych informacji.

  55..77..  WWssppóó³³pprraaccaa zzeewwnnêêttrrzznneeggoo ssttrreeaammeerraa zz  ffttaappee'm

  Je¶li masz kontroler FDC, posiadaj±cy ¿eñskie ³±cze DB37 i masz
  mo¿liwo¶æ dostarczenia zasilania do streamera, mo¿esz u¿ywaæ go z
  ftape'm. Dobra, nie jest to zbyt zrozumia³e. Spróbujmy inaczej.
  Niektóre starsze kontrolery FDC maj± z³±cze DB37 na krawêdzi, s³u¿±ce
  do pod³±czania zewnêtrznych stacji dysków.

  Je¶li zaopatrzysz siê w odpowiedni kabel pod³±czany do tego wej¶cia
  (czytaj: sam sobie go zrobisz), mo¿esz zmusiæ ftape'a do obs³ugi
  twojego tasiemca.  Sterownik nie rozró¿nia bowiem zewnêtrznych i
  wewnêtrznych urz±dzeñ. I dlatego dla niego oba warianty s± identyczne.

  ·  Pins 20-37: GROUND

  ·  1: +12 Volt (POWER)

  ·  2: +12 Volt return (GROUND)

  ·  3: +5 Volt return (GROUND)

  ·  4: +5 Volt (POWER)

  ·  5: 2

  ·  6: 8

  ·  7: 10

  ·  8: 12

  ·  9: 14

  ·  10: 16

  ·  11: 18

  ·  12: 20

  ·  13: 22

  ·  14: 24

  ·  15: 26

  ·  16: 28

  ·  17: 30

  ·  18: 32

  ·  19: 34

  UWAGA!! - dostêpny jest ju¿ patch parport, który umo¿liwia obs³ugê
  urz±dzeñ pod³±czanych do LPT (nie tylko streamerów) oraz patch
  obs³uguj±cy Trakkera (patrz punkt ``Od t³umacza'').

  Wtyczka zasilania to ta ma³a, taka jak w stacji 3,5". Musisz tak±
  wtyczkê pod³±czyæ do gniazda DB37. Je¶li chcesz u¿yæ tylko jednego
  kable, mo¿esz u¿yæ 50 ¿y³owego i u¿yæ kilku po³±czeñ dla zasilania (i
  uziemienia).

  Dotychczas nikt nie zg³osi³ mi, ¿e takie co¶ dzia³a. Je¶li tobie siê
  uda pisz!

  55..88..  PP³³yyttyy gg³³óówwnnee PPCCII ii ffttaappee

  Niestety, niektóre p³yty g³ówne stwarzaj± problemy podczas u¿ywania
  ftape'a. Niektórzy mieli k³opoty z odpaleniem ftape'a na p³ycie PCI, a
  na zwyk³êj 386-ce z ISA program chodzi³ bez problemów (z tym samym
  streamerem). Je¶li ty tak¿e masz podobny problem, przejrzyj plik
  README.PCI w katalogu ftape'a.

  66..  AArrcchhiiwwiizzoowwaanniiee ii ooddttwwaarrzzaanniiee ddaannyycchh

  Punkt ten opisuje niektóre funkcje  tar i mt.

  66..11..  AArrcchhiiwwiizzoowwaanniiee

  Do tego celu s³u¿± tar, dd, cpio, oraz afio.  Jednak aby móc w pe³ni
  wykorzystaæ mo¿liwo¶ci swojej zabawki bêdziesz musia³ u¿yæ komendy mt.
  Na pocz±tek radzê poznaæ tar, poniewa¿ za jego pomoc± mo¿na
  zarchiwizowaæ ca³e drzewo katalogów oraz odtworzyæ pojedyncze pliki.
  cpio tworzy mniejsze archiwa, jest bardziej elastyczny od tar'a,
  chocia¿ nie ma niektórych opcji, jak np nadawanie nazw woluminom. afio
  tworzy archiwa, w których ka¿dy plik jest spakowany a nastêpnie
  do³±czony do archiwum. To pozwala odzyskaæ pliki znajduj±ce siê za
  miejscem wyst±pienia b³êdu (np uszkodzania no¶nika). Je¶li takie
  archiwum utworzone by³oby tar'em i gzip'em wszystkie dane znajduj±ce
  sie za tym miejscem zosta³yby utracone! (Dla mnie jest to dobry powód,
  ¿eby nie kompresowaæ danych przy archiwizacji).  Wybór metody
  archiwizacji zale¿y od sytuacji oraz zalet i wad ka¿dego z tych
  programów. Polecam zapoznaæ siê z ka¿dym z nich i samemu oceniæ ich
  walory. Mo¿liwe jest, ¿e w przysz³o¶ci dokument ten zawieraæ bêdzie
  wiêcej informacji na ten temat.

  No to bierzmy siê do roboty!

  Aby zachowaæ katalog /usr/src/linux wraz z podkatalogami u¿ywaj±c
  tar'a trzeba wydaæ polecenia:

               # cd /usr/src
               # tar cf /dev/ftape linux

  T± metod± dane zostan± zapisane bez kompresji, ale komputer bêdzie
  móg³ nad±¿yæ z dostarczeniem danych do streamera (Ta¶ma nie bêdzie co
  chwila przewijana w tê i spowrotem). Je¶li chcesz skompresowaæ dane
  u¿yj parametr(*) -z, np:

  `tar czf /dev/ftape linux'

  Wiêcej informacji o  tar, dd i mt mo¿na znale¼æ na stronach porêcznika
  (man pages) i w plikach texinfo do³±czonych do tych programów.

  (*) tar zak³ada, ¿e piersze parametr jest opcj±/parametrem programu,
  nie trzeba wiêc u¿ywaæ `-'. Na przyk³ad  komendy `tar xzf /dev/ftape'
  oraz `tar -xzf /dev/ftape' s± interpretowane identycznie.

  66..22..  OOddttwwaarrzzaanniiee ddaannyycchh

  Dobra, teraz odtworzymy dane zapisane w poprzednim punkcie
  (``Archiwizowanie''). Wpisz:

               tar xf /dev/ftape

  i to wszystko...

  Je¶li skompresowa³e¶ dane, napisz:

               tar xzf /dev/ftape

  Na samym koñcy archiwum gzip najprawdopodobniej uraczy ciê komunikatem
  o jakich¶ smieciach (co zakoñczy siê komunikatem

  Informacje o innych narzêdziach znajdziesz na stronach podrêcznika.

  66..33..  WWeerryyffiikkaaccjjaa aarrcchhiiwwuumm

  tar posiada opcjê d która umo¿liwia wykrycie ró¿nic miêdzy archiwum na
  ta¶mie i plikami na dysku. ¯eby zweryfikowaæ poprawno¶æ zapisanych
  danych napisz:

               tar df /dev/ftape

  Je¶li nie masz na swoim dysku strony podrêcznika do tar, to listê
  opcji mo¿esz otrzymaæ pisz±c: `tar --help 2>&1 | less'

  66..44..  ZZaappiissyywwaanniiee kkiillkkuu((nnaassttuu)) aarrcchhiiwwóóww nnaa jjeeddnneejj ttaa¶¶mmiiee

  ¯eby umie¶ciæ kilka archiwów na jednej ta¶mie musisz u¿yæ programu mt.
  Je¶li u¿ywasz, której¶ z popularnych dystrybucji (Slackware, Debian
  albo RedHat) najprawdopodobniej ma¿ ju¿ go zainstalowanego.

  Programy takie jak tar and cpio tworz± pojedyncze Ta¶mowe ARchiwum i
  nie maj± bladego pojêcia o pozycjonowaniu ta¶my (odnajdywaniu
  konkretnego archiwum na ta¶mie), one po prostu czytaj± albo zapisuj±
  co im siê pod g³owice napatoczy.  mt potrafi przewijaæ ta¶mê do przodu
  i do ty³u ale nie umie czytaæ danych. Jak ju¿ pewnie zauwa¿y³e¶
  umiejêtne pos³ugiwanie siê tar'em lub cpio _o_r_a_z mt pozwoli na swobodne
  przemieszczanie siê po ta¶mie i pe³n± nad ni± kontrolê.

  Aby skorzystaæ z dobrodziejstw mt musisz korzystaæ z pseudo-plików
  urz±dzeñ nrft[0-3] (nftape), np: mt -f /dev/nftape fsf 2 spowoduje
  przesuniêcie ta¶my o dwa pliki (file marks) do przodu (pliki utworzone
  przez np tar'a). Potem u¿ywaj±c tar'a lub cpio odczytujemy
  interesuj±ce nas pliki.

  Najczê¶ciej pliki nrft[0-3] (tzw non-rewinding - czyli takie, które
  nie powoduj± przewiniêcia ta¶my automatycznie do pocz±tku po ka¿dej
  zakoñczonej operacji) u¿ywane s± do do³±czaniam nowego pliku na koñcu
  ta¶my. A oto konkretny przyk³ad:

  ·  W³ó¿ kasetkê do napêdu. W niektórych urz±dzeniach mo¿e to
     spowodowaæ automatyczne przewiniêcie ta¶my do pocz±tku.

  ·  wydaj polecenie End-of-Tape (na koniec ta¶my) urz±dzeniu nrft

        mt -f /dev/n???? eof

  Ta¶ma powinna zostaæ przesuniêta na koniec ta¶my (a konkretnie -
  pomiêdzy dwa znaczniki End-Of-File (EOF) 2*EOF=EOT)  . Teraz napêd
  oczekuje kolejnych komend i nie zacznie przewijaæ ta¶my dopóki pro­
  gram/u¿ytkownik nie wyda stosownej komendy (np czyta­
  nia/zapisu/przewiniêcia usuniêcia modu³u ftape z pamiêci itd.)  Uwaga:
  na urz±dzeniach QIC mo¿na u¿yæ krótszej komendy: `mt eof'

  ·  Teraz g³owica ta¶my ustawiona jest dok³adnie na znaku EOT (Koniec
     Ta¶my). Nie oznacza to jednak, ¿e w tym miejscu koñczy siê ta¶ma
     (no proszê...), tylko ¿e tu koñczy siê ostatni plik archiwalny.
     Reszta ta¶my jest pu¶ciutka i czeka na dane. Je¶li teraz rozka¿emy
     komputerowi zapisaæ co¶ na ta¶mie, ten do³±czy nowy plik bez
     kasowania starych. Je¶li za¶ zechcemy odczytaæ z ta¶my wyst±pi b³±d
     (Nie ma przecie¿ czego czytaæ). Wracaj±c do znaku EOT - sk³ada siê
     on z dwóch znaków EOF (Koniec pliku). Je¶li zapisujemy co¶ na
     koniec ta¶my, drugi z tych znaków jest automatycznie kasowany, a
     pierwszy pozostaje i pó¼niej bêdzie interpretowany jako zwyk³y
     znacznik koñca pliku.  Zapisywanie znaku EOF jest dokonywane przez
     program (na koñcu ka¿dego pliku) albo przez sterownik, gdy
     wykonywana jest instrukcja close().

  ·  Mo¿emy ju¿ zapisywaæ dane...

       # tar cf /dev/ftape linux

  ·  A teraz uwaga:  PPrrzzeewwiiññ ttaa¶¶mmêê ddoo ppoocczz±±ttkkuu. ftape i zftape
     przechowuj± niektóre dane (które powinny byæ zapisane w nag³ówku
     ta¶my) w pamiêci operacyjnej. Dane te s± umieszczane na ta¶mie
     ddooppiieerroo wwtteeddyy,, ggddyy zzoossttaajjee oonnaa pprrzzeewwiinniiêêttaa!! Buforowanie to jest
     potrzebne, poniewa¿ bez niego komputer musia³by uaktualniaæ
     nag³ówek no¶nika, po ka¿dej operacji zapisu, a ci±g³e przewijanie
     kasetki jest czynno¶ci± do¶æ zarówno d³ugotrwa³± jak i niezbyt
     ,,zdrow±'' dla ta¶my.  Wad± tego rozwi±zania jest mo¿liwo¶æ utraty
     danych, gdy zapomnisz o przewiniêciu ta¶my.

  66..55..  DDoo³³±±cczzaanniiee nnoowwyycchh pplliikkóóww ddoo aarrcchhiiwwuumm

  ,,Czy mo¿na rozszerzaæ archiwum - utworzyæ je a po¼niej do³±czaæ pliki
  na jego koñcu?''

  Nie. Chocia¿ w dokumentacji tar'a stoi jak byk, ¿e za pomoc± tar -Ar'
  mo¿na tego dokonaæ, z ftape'm to nie dzia³a (przynajmniej na razie).

  66..66..  MMoonnttoowwaanniiee//ddeemmoonnttoowwaanniiee _(_m_o_u_n_t_/_u_m_o_u_n_t_) ta¶m

  Jako, ¿e streamer nie tworzy ¿adnego formalnego systemu plików (file
  system) na ta¶mie, nie mo¿na u¿ywaæ komendy mount/umount.  Operacji na
  zawarto¶ci no¶nika dokonuje siê tylko przy u¿yciu tar'a albo innego
  programu _p_r_z_e_z_n_a_c_z_o_n_e_g_o do obs³ugi streamera.

  77..  TTwwoorrzzeenniiee ddyysskkiieettkkii ssyysstteemmoowweejj ((ssttaarrttoowweejj)) ddllaa ffttaappee

  Niniejszy rozdzia³ zosta³napisany przez Clausa Tøndering
  <ct@login.dknet.dk>.

  Kiedy ju¿ zostaniesz szczê¶liwym w³a¶cicielem streamera i ca³ej
  kolekcji tasiemek z kopiami bezpieczeñstwa zapytasz siê pewnie:
  ,,Je¶li ca³y dysk twardy szlag we¼mie i stracê wszystkie dane, w jaki
  sposób odtworzê zawarto¶æ moich ta¶m?''

  Bêdziesz potrzebowa³ zapasowej dyskietki startowej, zawieraj±cej
  odpowiednie pliki (/dev/*rft*) oraz oprogramowania umo¿liwiaj±cych
  odtworzenie twojego twardziela z ta¶m.

  Pierwsz± rzecz±, któr± powiniene¶ zrobiæ zanim zaczniesz czytaæ dalej
  jest zapoznanie siê ,,Bootdisk HOWTO'' napisanym przez Grahama
  Chapmana <grahamc@zeta.org.au>.  Dokument ten zawiera wszystkie
  przydatne informacje na temat tworzenia dyskietek systemowych.
  Poni¿szy tekst zawiera kilka dodatkowych wskazówek, które u³atwi± ci
  pracê z Bootdisk-HOWTO.

  ·  Nie bêdziesz potrzebowa³ /etc/init, /etc/inittab, /etc/getty, ani
     /etc/rc.d/*. Je¶li Linux nie znajdzie /etc/init/, uruchomi shell
     /bin/sh na twojej konsoli, który wystarczy do odtworzenia danych.
     Skasowanie tamtych plików zwiêkszy ilo¶æ wolnego miejsca na
     dyskietce, którego bêdziesz prawdopodobnie potrzebowa³.

  ·  Zamiast klasycznego /bin/sh u¿yj jakiego¶ ma³ego jego odpowiednika.
     Mo¿na je znale¼æ na dyskietkach startowych wchodz±cych w sk³ad
     ka¿dej dystrybucji Linuxa(RedHat, Debian....). To tak¿e da ci kilka
     dodatkowych kilobajtów na dyskietce. Sugerowa³bym tu ash, który
     jest bardzo ma³y (oko³o 62KB), a przy tym zgodny z  bash'em.

  ·  Plik /etc/fstab, który zostanie umieszczony na dystkietce powinien
     wygl±daæ mniej wiêcej tak:

       /dev/fd0        /               minix   defaults
       none            /proc           proc    defaults
       /dev/hda        /mnt            ext2    defaults

  Zaraz po wystartowaniu systemu z dystketki wpisz:

       # mount -av

  co spowoduje ,,zamontowanie''

  ·  Zanim odwo³asz siê do streamera pamiêtaj o zdemontowaniu stacji
     dyskietek.  Je¶li tego nie zrobisz, system pozdrowi ciê
     komunikatem:

       Unable to grab IRQ6 for ftape driver

  Pamiêtakj bowiem, ¿e streamer i stacja dysków u¿ywaj± tego samego prz­
  erwania.  To oznacza, ¿e bêdziesz mmuussiiaa³³ za³adowaæ dyskietkê startow±
  do RAMDYSK'u. Jest to o tyle niewygodne, ¿e programy s³u¿±ce do odt­
  warzania zawarto¶ci ta¶my nie mog± byæ uruchamiane z  dyskietki. Masz
  dwie mo¿liwo¶ci:

     1. Umie¶æ programy, których u¿ywasz do obs³ugi streamera (tar,
        cpio...)  na dyskietce systemowej (w³a¶nie po to potrzebowa³e¶
        sporo wolnego miejsca na niej). Programy te zostan± zgrane do
        RAMDYSK'u.

     2. Zanim przyst±pisz do odtwarzania danych, skopiuj tar'a (albo
        cpio albo ....) na twardy dysk i stamt±d je uruchamiaj.

  ·  Oprócz programów archiwizuj±cych potrzebowa³ bêdziesz pewnie mt.
     Umie¶æ go tak¿e na swojej dyskietce.

  ·  Upewnij siê, ¿e pseudo plik streamera (np /dev/nrft0) tak¿e
     znajduje siê na niej.
  ·  Na koniec : WWYYPPRRÓÓBBÓÓJJ JJ¡¡;;. Oczywi¶cie nie namawiam ciê do
     wykasowania ca³ej zawarto¶ci twardziela, ¿eby zobaczyæ, czy
     bêdziesz móg³ go odtworzyæ (czynno¶æ trochê samobójcza). Polecam
     jednak za³adowanie systemu z tej dyskietki i spróbowanie
     przynajmniej wy¶wietlenia listy plików znajduj±cych siê na ta¶mie.

  88..  CCzzêêssttoo zzaaddaawwaannee ppyyttaanniiaa ((FFAAQQ))

  Poni¿ej przytoczone zosta³y pytania, które mog± zostaæ potraktowane
  jako FAQ. Je¶li uwa¿asz, ¿e poni¿sza lista powinna zostaæ rozszerzona,
  napisz do mnie (do³±cz odpowiedzi na zadane pytania :) dziêki! )

  88..11..  CCzzyy ffttaappee wspó³pracuje z Iomega 2GB?

  Niestety, nie. Iomega u¿ywa w³asnego formatu zapisu na swoich ta¶mach,
  niezgodnego z QIC. Administrator ftape'a nie móg³ uzyskaæ dokumentacji
  tego formatu od producenta.

  88..22..  JJaakk sszzyybbkkii jjeesstt ffttaappee?

  U¿ywaj±c ftape'a mo¿na osi±gn±æ ca³kiem przyzwoite prêdko¶ci
  zapisu/odczytu. Oczywi¶cie wszystko zale¿y od sprzêtu: Colorado DJ-20
  (Jumbo 250) oraz kontroler Adaptec 1542CF, weryfikuj±c 70MB archiwum
  utrzymywa³ sta³± prêdko¶æ transferu danych na poziomie 4.25MB/min (bez
  kompresji). Prêdko¶æ ftape'a zale¿y g³ównie od mo¿liwo¶ci kontrolera
  FDC: AHA1542CD posiada kontroler ''post-1991 82077'' i mo¿e przesy³aæ
  dane z szybko¶ci± 1Mbit/sek. Je¶li twój FDC mo¿e przesy³aæ tylko
  500Kbit/sek wydajno¶æ twojego systemu bêdzie prawdopodobnie o oko³o
  po³owê mniejsza.

  88..33..  JJaakk zzmmiieenniiaa ssiiêê ,,,,ttrraaccee--lleevveell''''??

  ,,Trace level'' (poziom ¶ledzenia) lub ,tracing'' jest to parametr
  mówi±cy sterownikowi ile (i jakie) informacje o pracy napêdu
  przekazywaæ na konsolê.

  Poszczególne warto¶ci tego parametru maj± nastêpuj±ce znaczenie:

  ·  0 Wy¶wietl informacje o b³êdach w sterowniku (bugs)

  ·  1 + B³êdy pracy napêdu

  ·  2 + Ostrze¿enia (warnings)

  ·  3 + Informacje (well?)

  ·  4 + Wiêcej informacji

  ·  5 + Program flow (komendy programu)

  ·  6 + Informacje z FDC/DMA

  ·  7 + Przep³yw danych

  ·  8 + Wszystko inne

  Warto¶æ tego parametru mo¿na zmieniæ na trzy sposoby:

  88..33..11..  SSppoossóóbb 11.. iinnssmmoodd

  Je¶li twój ftape jest modu³em, mo¿esz zdefiniowaæ poziom jako opcjê
  tej komendy.

                /sbin/insmod ftape.o tracing=<poziom-¶ledzenia>

  88..33..22..  SSppoossóóbb 22.. ZZmmiiaannaa ,,,,ttrraaccee--lleevveell'''' pprrzzyy ppoommooccyy mmtt

  Poziom ¶ledzenia mo¿na tak¿e zmieniæ stosuj±c ma³± ,,sztuczkê''.
  Wykorzystuj±c komendê fsr programu mt mo¿emy zmieniæ ten poziom.
  zftape niestety nie reaguje na to.

               mt -f /dev/ftape fsr <poziom-¶ledzenia>

  Stosowanie komendy fsr jest _n_i_e_f_o_r_m_a_l_n_± metod± zmiany poziomu
  ¶ledzenia. W przysz³o¶ci najprawdopodobniej niemo¿liwe bêdzie u¿ycie
  jej.

  88..33..33..  SSppoossóóbb 33.. RReekkoommppiillaaccjjaa sstteerroowwnniikkaa

  Plik tracing.c zawiera liniê int tracing=3; - tutaj w³a¶nie
  zdefiniowana jest domy¶lna warto¶æ ,,tracingu''.  Zmieñ 3 na  0..8 i
  skompiluj.

  88..44..  CCzzyy mmooggêê wwyymmiieenniiaaææ ttaa¶¶mmyy zz kkiimm¶¶,, kkttoo uu¿¿yywwaa MMSS--DDOOSS??

  Nie. Chocia¿ programy DOS'owskie stosuj± siê do wszystkich zaleceñ
  firmy QIC je¶li chodzi o specyfikacjê QIC-80, nie ma jeszcze
  programów, które pozwala³yby stosowaæ ta¶my nagrane w DOS'ie. Nie
  powinno byæ k³opotów z napisaniem takiego programu, pewnie wiêkszym
  problemem by³oby stworzenie przyjaznego interface'u u¿ytkownika...

  88..55..  JJaakk ttoo zzrroobbiiææ ...... zz ttaarr'em?

  Najlepiej przeczytaæ strony podrêcznika (man) albo info dotycz±ce
  tar'a. Je¶li nie masz ¿adnej z nich, mo¿esz spróbowaæ

  Je¶li twój tar jest v.1.11.1 albo starszy, powiniene¶ uaktualniæ go do
  wersji 1.11.8. Dopiero ta obs³uguje opcjê -z czyli kompresjê archiwum.
  Wersja ta ma tak¿e rozbudowan± pomoc (--help).

  88..66..  TTrraannssffeerr ddaannyycchh pprrzzeezz DDMMAA ppoowwoodduujjee ppoojjaawwiiaanniiee ssiiêê bb³³êêddóóww EECCCC

  Niestety niektóre karty SVGA oraz Ethernet niepoprawnie dekoduj± swoje
  adresy. Zazwyczaj zdarza siê to, gdy bufory ftape'a znajduj± siê
  pomiêdzy  0x1a0000 a 0x1c0000. DMA ,,gubi'' swoje cykle i co drugi
  bajt zapisany ma warto¶æ 0xff. Znana jest co najmniej jedna karta,
  która takie problemy powoduje - ATI 16bit VGA.

  Najprostszym rozwi±zaniem jest w³o¿yæ kartê do 8-bitowego slotu
  (niewystarcza przekofigurowaæ jej na 8-bitowy transfer danych).
  Przesuniêcie buforów ftape'a w inne miejsce pamiêci jest tylko
  pó³¶rodkiem - inne bufory DMA mog± mieæ ten sam problem.  Powiedzmy
  sobie jasno - b³êdy te nie s± zawinione przez ftape'a.

  88..77..  iinnssmmoodd twierdzi, ¿e wersja j±dra jest b³êdna!

  insmod mo¿e porównywaæ nr wersji j±dra dla którego ftape'a zosta³
  skompilowany z wersja aktualnie dzia³aj±cego j±dra na dwa sposoby:
  przez porównanie numeru wersji j±dra zapisanego w kodzie sterownika z
  nr dzia³aj±cego j±dra albo, je¶li j±dro i ftape zosta³y skompilowane z
  tzw ,,versioned symbols''  przez porównanie tych symboli.

  Je¶li uaktualni³e¶ GCC do wersji 2.7.0 lub pó¼niejszej, musisz
  skompilowaæ narzêdzia obs³uguj±ce modu³y (m.in : insmod) jeszcze raz.

  Nowsze wersje insmod pozwalaj± ,,zmusiæ'' j±dro do za³adowania modu³u
  nawet, je¶li wcze¶niej wspomniane numery wersji siê nie zgadzaj±.

  88..88..  CCoo ttoo ss±± ttee ,,,,vveerrssiioonneedd ssyymmbboollss''''??

  Je¶li podczas konfigurowania j±dra (make config)  na pytanie
  CONFIG_MODVERSIONS odpowiedzia³e¶ twierdz±co, wszystkie symbole j±dra,
  które s± eksportowane (tzn symbole, które ³adowalne modu³y ,,widz±'')
  s± poszerzone o sumê kontroln±  parametrów wywo³ania oraz tych
  zwracanych przez funkcje systemowe.  Pozwala to np insmod'owi ustaliæ,
  czy definicja danej zmiennej albo funkcji j±dra zmieni³a siê od czasu
  ostatniej kompilacji ftape'a.

  Ten sposób ,,znakowania'' symboli sprzyja bezpieczeñstwu systemu i
  weryfikacji kompatybilno¶ci poszczególnych jego sk³adników.

  Je¶li w³±czysz opcjê CONFIG_MODVERSIONS w j±drze, pamiêtaj aby
  wykasowaæ znak '#' w linii MODULE_OPT znajduj±cy siê przed
  `-DMODVERSIONS -include /usr/include/linux/modversions.h' w pliku
  ftapeMakefile. I na odwrót, je¶li wy³±czysz tê opcjê wstaw ten znak (#
  - znak komentarza) na powrót.

  88..99..  iinnssmmoodd mówi, ¿e j±dro 1.2.0 ró¿ni siê od 1.2.0

  Czy wstawi³e¶ ³atkê (patch) j±dra dotycz±c± ksyms.c? Je¶li nie
  przeczytaj README.linux-1.2 dostarczany razem ze ¼ród³em sterownika.

  88..1100..  ffttaappee wy¶wietla komunikat ,,This tape has no 'Linux raw for­
  mat'''

  Komunikat taki przywita ciê, gdy próbujesz bawiæ siê niewykasowan±,
  ¶wie¿o sformatowan± ta¶m±. Trzeba j± skasowaæ, poniewa¿ ftape wymaga
  ,,magicznego nag³ówka'' na ta¶mie, który pozwala sterownikowi
  pos³ugiwaæ siê ni±. Wpisz:

  #  mt -f /dev/nftape erase

  88..1111..  ttaarr/mt/cpio/dd?  Gdzie mogê znale¼æ binaria/kody
  ¼ród³owe/strony podrêcznika programów

  Wszystkie te narzêdzia s± tworzone jako projekt GNU i mo¿na je znale¼æ
  prawie na ka¿dym serwerze ftp, (wiêc tak¿e na ftp.icm.edu.pl,
  ftp.pwr.wroc.pl). Na pewno za¶ mo¿na je znale¼æ na serwerze GNU :
  prep.ai.mit.edu[18.71.0.38]:/pub/gnu. Najnowsze wersje tych programów
  (na dzieñ 12 wrze¶nia 1996) to:

               cpio:   2.4.2 (cpio-2.4.2.tar.gz)
               dd:     3.13 (fileutils-3.13.tar.gz)
               mt:     2.4.2 (cpio-2.4.2.tar.gz)
               tar:    1.11.8 (tar-1.11.8.tar.gz)
               gzip:   1.2.4 (gzip-1.2.4.tar.gz)

  Mog± byæ one skompilowane bez problemu w Linuxie v1.0.4, libc -
  v4.5.19, gcc - v2.5.8.

  88..1122..  GGddzziiee mmoo¿¿nnaa zznnaallee¼¼ææ iinnffoorrmmaaccjjee nnaa tteemmaatt ssttaannddaarrdduu QQIICC??

  Je¶li chcesz przyczyniæ siê do rozwoju ftape'a lub stworzyæ w³asne
  narzêdzia (na przyk³ad program do formatowania ta¶m) bêdziesz musia³
  zapoznaæ siê z odpowiednimi specyfikacjami QIC.  Dokumenty, w które
  powiniene¶ siê zaopatrzyæ, to: opis standardu QIC-80, -117, 3010 i
  3020. QIC-117 dotyczy obs³ugi napêdu na niskim poziomie - sposób
  komunikowania siê z urz±dzeniem - nie bêdziesz wiêc go prawdopodobnie
  potrzebowaæ.  QIC-80/3010/3020 dotycz±  ,,wy¿szego'' poziomu dzia³ania
  streamera (zawieraj± m.in. kody ECC, sposób zapisu samych plików na
  ta¶mie).  Wszystkie te dokumenty mo¿na otrzymaæ od samej firmy:

       Quarter Inch Cartridge Drive Standards, Inc.
       311 East Carrillo Street
       Santa Barbara, California 93101
       Phone: (805) 963-3853
       Fax:   (805) 962-1541

  lub ¶ci±gaj±c odpowiednie dokumenty (format Adobe Acrobat) z adresu

  ftp.qic.org

  88..1133..  JJaakk±± wwiieellkkoo¶¶ææ bbllookkuu ppoowwiinniieenneemm ssttoossoowwaaææ uu¿¿yywwaajj±±cc ttaarr'a?

  U¿ywaj±c tar'a, dobrym pomys³em jest nak³onienie go do dzielenia
  danych archiwizowanych na czê¶ci. Poniewa¿ ftape tnie archiwa na 29
  kilobajtowe bloki, opcja -b58' powinna zapewniæ sprawne dzia³anie.
  ,,Dlaczego akurat 29kB?'' zapytasz pewnie? Zacznijmy wiêc od pocz±tku.
  Standard QIC-80 mówi, ¿e dane powinny byæ chronione przez Error
  Correcting Code (ECC), który pozwala na detekcjê i korektê
  ewentualnych b³êdów odczytu . Odmiana tego kodu stosowana przez QIC-80
  znana jest pod nazw± Reed-Solomon (R-S) code. Zgodnie z jego
  zaleceniami ftape czyta 29 bajtów danych i na ich podstawie i tworzy 3
  bajty parzysto¶ci.  Aby zwiêkszyæ wydajno¶æ kodu ECC, bajty
  parzysto¶ci zapisywane s± zaraz po 29-ciu 1-kilobajtowych sektorów
  danych. ftape zapisuje wiêc 29kB danych plus 3 kB kodów ECC (29kB *
  3b/29b) - co daje w sumie blok 32kB. ftape zawsze pos³uguje siê 32kB
  blokami, z których tylko 29kB to dane a reszta to dane ECC.

  Je¶li chcesz dowiedzieæ siê wiêcej na temat ECC i Red-Solomon codes
  przejrzyj pliki ecc.c oraz ecc.h.

  88..1144..  ffttaappee wykrywa wiêcej b³êdnych sektorów na ta¶mach QIC-3020 ni¿
  programy w DOS'ie

  Je¶li dok³adnie przyjrzysz siê ró¿nicy w ilo¶ci b³êdnych sektorów, to
  zauwa¿ysz, ¿e jest ona równa 2784.  Liczba, któr± podaje ftape jest
  oczywi¶cie poprawna ;-). Ka¿da które s± umieszczone na mapie b³êdnych
  sektorów. Oto fragment specyfikacji dotycz±cych tych ta¶m: _n_a_r_a_¿_o_n_e _s_±
  _n_a _z_w_i_ê_k_s_z_o_n_e _w_y_s_t_ê_p_o_w_a_n_i_e _b_³_ê_d_ó_w _s_p_o_w_o_d_o_w_a_n_y_c_h _o_d_c_i_s_k_a_n_i_e_m _s_i_ê _n_a
  _n_o_¶_n_i_k_u _o_t_w_o_r_ó_w _z_n_a_j_d_u_j_±_c_y_c_h _s_i_ê _n_a _p_o_c_z_±_t_k_u _t_a_¶_m_y _(_d_z_i_ê_k_i _n_i_m
  _s_t_r_e_a_m_e_r _w_i_e_, _g_d_z_i_e _j_e_s_t _p_o_c_z_±_t_e_k _t_a_¶_m_y _-_t_³_u_m_a_c_z_)_. _D_l_a_t_e_g_o _t_e_¿_,
  _s_e_k_t_o_r_y _t_e _z_o_s_t_a_n_± _o_d_z_n_a_c_z_o_n_e _j_a_k_o _b_³_ê_d_n_e _p_o_d_c_z_a_s _f_o_r_m_a_t_o_w_a_n_i_a _i
  _u_m_i_e_s_z_c_z_o_n_e _n_a _m_a_p_i_e _b_³_ê_d_n_y_c_h _s_e_k_t_o_r_ó_w_._'_'

  Daje to wiêc 12 ¶cie¿ek * 2 * 4 segmenty *29 sektorów = 2784 sektorów.

  ftape podaje wiêc prawdziw± ilo¶æ sektorów wy³±czonych z u¿ycia, DOS
  za¶ daje bardziej ,,optymistyczny'' obraz sytuacji, co lepiej chyba
  pokazuje jako¶æ ta¶my. Zachowanie ftape'a mo¿e zmieniæ siê w
  przysz³o¶ci - byæ mo¿e podawane bêd± dwie warto¶ci ilo¶ci b³êdnych
  sektorów, jednak zadanie to ma stosunkowo niski priorytet.

  Powy¿sze informacje dotycz± tak¿e ta¶m QIC-3010.

  88..1155..  SSyyssllooggdd pprrzzeessaaddzzaa zz iilloo¶¶ccii±± kkoommuunniikkaattóóww ffttaappee'a

  Opcje NO_TRACE i NO_TRACE_AT_ALL s³u¿± do kontrolowania ilo¶ci
  informacji przekazywanych do pliku log'u. U¿yj jednej z tych opcji w
  plik Makefile i skompiluj jeszcze raz.

  88..1166..  ,,,,PPoolleerroowwaanniiee''''

  ,,Polerowanie'' to nieskoñczone przewijanie po kawa³eczku ta¶my w
  przód i w ty³ - tak jakby streamer chcia³ wypolerowaæ i tak ju¿
  b³yszcz±c± ta¶mê.  To niecodzienne zjawisko zosta³o zaobserwowane na
  Jumbo 250 (przez 74404.3051@compuserve.com) oraz na Iomega 250 Ditto
  Insider (tom@opus.cais.com). W drugim przypadku okaza³o siê, ¿e to
  wina twardziela SCSI pod³±czonego do Adapteca 1542cf. Skontaktuj siê
  ze mn± je¶li masz swoje w³asne teorie na temat takiego zachowania.

  88..1177..  PPrróóbbuujj±±cc sskkoommppiilloowwaaææ ffttaappee otrzymujê b³±d:  modversions.h: no
  such file or directory

  Plik modversions.h jest tworzony podczas kompilacji j±dra z w³±czon±
  opcj± CONFIG_MODVERSIONS. Dok³adniej, komenda make dep powoduje jego
  utworzenie.

  Je¶li wystêpuje w/w b³±d, to prawdopodobnie zbiór ten zosta³ skasowany
  poleceniem make mrproper. Trzeba wiêc rekonfigurowaæ j±dro, i wykonaæ
  make dep aby przywróciæ ów plik.

  88..1188..  CCoo rroobbii ''mmtt eeoomm' je¶li nadpisujê nowy plik w ¶rodku ta¶my?

  EOM znaczy End Of Recorded Media - czyli miejscê w którym koñczy siê
  jakikolwiek zapis na ta¶mie.

  ,,Pliki'' na ta¶mie s± specyficznym rodzajem plików - s± one
  zapisywane sekwencyjnie (gêsiego) i taki jest te¿ do nich dostêp.
  Zapisuj±c dane na ta¶mie mo¿emy do³±czaæ nowy plik na koñcu g±¶iennicy
  lub te¿ uci±æ j± w po³owie i wyrzucaj±c ogon dokleiæ nasze nowe
  archiwum.  Ten drugi przypadek zachodzi w³a¶nie wtedy gdy zapisujemy
  dane w ¶rodku zapisanej ta¶my. ftape przed utworzeniem takiego
  archiwum kasuje (!) wszystkie pliki nastêpuj±ce po miejscu, w którym
  chcemy pisaæ (przenosi znak EOM w to miejsce) i zaczyna archiwizowaæ.

  Oznacza to, ¿e nowy znak EOM znajdzie siê zaraz za naszym nowo
  utworzonym archiwum.

  Jedn± z konsekwencji tego, jest fakt, ¿e zapisuj±c plik w ¶rodku
  ta¶my, zostaje skasowany nie tylko zbiór znajduj±cy siê wcze¶niej w
  tym miejscu ale tak¿e wszystkie po nim nastêpuj±ce.

  88..1199..  HHeellpp!! WW pplliikkuu ssyysslloogguu ssyysstteemm rraacczzyy mmnniiee kkoommuunniikkaatteemm ddmmaaaalllloocc(())
  ffaaiilleedd!!

  Taki komunikat mo¿e pojawiæ siê tylko wtedy, gdy instalujesz ftape'a
  jako modu³. Spróbuj uruchomiæ swapout na pocz±tek. Program ten
  dostarczany jest razem z kodem ¼ród³owym ftape'a ale nie tym
  dostarczanym ze ¼ród³ami j±dra, lecz w osobnym pakiecie ftape.X.y.tgz.

  Oto przyk³ad fragmentu pliku rc.local, który mo¿e wybawiæ ciê z
  k³opotu:

               # Instaluj Streamera
               if [ -f /boot/modules/`uname -r`/misc/ftape.o ]; then
                   echo Instalujê ftape'a, Linux w.`uname -r`
                   swapout
                   insmod /boot/modules/`uname -r`/misc/ftape.o
               fi

  Tego rodzaju b³±d nie wyst±pi, je¶li wkompilujesz ftape'a bezpo¶rednio
  w j±dro.

  88..2200..  CCzzyy wwsszzyysskkoo jjeesstt ww ppoorrzz±±ddkkuu,, ggddyy wwyykkoonnuujj±±cc kkoommeennddêê mmtt ffssff, mt
  bsf ta¶ma siê nie przesuwa?

  Oczywi¶cie. Sterownik po prostu zmienia swój wewnêtrzny licznik, gdy
  wydajesz jedn± z tych komend. Ta¶ma zostanie przewiniêta w odpowiednie
  miejsce, kiedy wydasz polecenie zapisu/odczytu.

  99..  OOddpplluusskkwwiiaanniiee sstteerroowwnniikkaa ffttaappee.

  99..11..  JJ±±ddrroo//ffttaappee zawiesza siê gdy ..... - czy to b³±d?

  Nie, tak mia³o byæ ;-)

  A teraz powa¿nie. Dobry program siê nie wiesza. Szczególnie j±dro tego
  nie robi lub nniiee ppoowwiinnnnoo tego robiæ. Je¶li jednak tak siê stanie i
  mo¿esz udowodniæ, ¿e to ftape jest winowajc±, mo¿esz uznaæ to jako
  B³±d, Który Powinien Byæ Usuniêty. Napisz do administratora
  (<kjj@pobox.com>) oraz na listê dyskusyjn±.

  99..22..  NNoo ddoobbrraa,, ttoo bb³³±±dd -- jjaakk ggoo zzgg³³oo¶¶iiææ??

  Na pocz±tek, upewnij siê, ¿e mo¿esz odtworzyæ sytuacjê w której
  wyst±pi³ ,,b³±d''. Fa³szywe b³êdy s± szczególnie wredne, bo bardzo
  trudno je wytropiæ (podobnie jak i prawdziwe):-/. Oto krótka lista
  ma³ego my¶liwego:

  ·  Wersja j±dra i u¿yte ³atki

  ·  Wersja ftape'a

  ·  model/producent streamera

  ·  typ szyny/magistrali (ISA/EISA/PCI lub VL-bus)

  ·  Co zrobi³e¶, ¿eby sprowokowaæ wyst±pienie b³êdu

  ·  Co siê wtedy sta³o

  ·  Nie kasuj j±dra ani ftape'a. Mo¿e zostaniesz poproszony o
     wypróbowanie jakich¶ ³atek albo pos³u¿yæ siê innym testem
     wykrywaj±cym byæ mo¿e i inne potencjalne b³êdy.

  Zwiêksz warto¶æ ,,trace level'' do 7 (prawie maksymalny poziom
  ¶ledzenia) i uruchom program/komendê które sprawia³y k³opot. Potem
  przeczytaj informacje zawarte w logu j±dra (lub /proc/kmsg/ zale¿nie
  od tego gdzie j±dro umieszcza swoje komunikaty). Sprawd¼, co wypisuje
  tam ftape.  Na pocz±tku mo¿e to siê wydawaæ kompletnym be³kotem ale
  komunikaty j±dra/ftape'a mog± okazaæ siê wa¿nym ¼ród³em informacji o
  twoich problemach. Wiêkszo¶æ zapisów zawiera nazwê funkcji, która go
  wys³a³a, co mo¿e upro¶ciæ znacznie odpluskwianie. Nastêpnie przejrzyj
  odpowiednie pliki ¼ród³owe i spróbuj sam zlokalizowaæ robaka ;-).
  Je¶li wersja twojego j±dra (lub ftape'a) jest nie pierwszej ¶wie¿o¶ci
  spróbuj u¿yæ nowszej (lub najnowszej) i wtedy sprawd¼ czy b³±d jeszcze
  wystêpuje. Je¶li zdecydujesz siê przes³aæ informacje o nim, pamiêtaj,
  ¿eby umie¶ciæ istotne informacje o twoim systemie - wersje j±dra,
  ftape'a, dane p³ycty g³ównej (ISA/PCI/....) szybko¶ci zegara,
  kontrolera FDC i samego tasiemca. Opisz dok³adnie i zwiê¼le sytuacjê.
  Niektórzy nie mog± odpaliæ streamera na p³ytach PCI a na 396DX ISA
  wszystko gra i buczy (dlatego przygl±dnij siê dok³adnie punktowi
  ``P³yty g³ówne PCI i ftape'').

  Pomy¶l tak¿e o tych biednych duszyczkach, które p³ac± niema³o kapuchy
  za dostêp do Internetu - nie wysy³aj potê¿nych logów sterownika bez
  wyra¼nego powodu. Zamiast tego opisz swój problem i zaoferuj, ¿e
  wy¶lesz log do zainteresowanych.

  Swoje spostrze¿enia/raport wy¶lij do <linux-tape@vger.rutgers.edu>.
  Mo¿esz tak¿e napisaæ do <claus@momo.math.rwth-aachen.de>.
  1100..  PPooddzziiêêkkoowwaanniiaa

  Oto lista ludzi, którzy przyczynili siê do powstania niniejszego
  dokumentu.  Chcia³bym tak¿e przeprosiæ tych, którzy powinni siê
  znale¼æ na niej a jakim¶ trafem tak siê nie sta³o.

  Kai Harrekilde-Petersen <khp@dolphinics.no>: Poprzedni administrator
  ftape'a oraz HOWTO.

  Andrew Martin <martin@biochemistry.ucl.ac.uk>: Wniós³ wiele
  dodatkowych informacji w HOWTO.

  Bas Laarhoven <bas@vimec.nl>: Autor ftape'a.

  1111..  OOdd tt³³uummaacczzaa

  1111..11..  OObbss³³uuggaa nnaappêêddóóww ppoodd³³±±cczzaannyycchh ddoo ppoorrttuu rróówwnnoolleegg³³eeggoo

  W oryginalnej wersji Ftape-HOWTO autor nie zamie¶ci³ informacji na
  temat mo¿liwo¶ci obs³ugi streamerów pod³±czanych do portu
  równoleg³ego. Wkrótce jednak, mam nadziejê, zostanie zape³niona ta
  luka i bêdzie o tym mo¿na przeczytaæ w niniejszym Ftape-HOWTO.

  Ze swojej strony mogê dodaæ, ¿e jest ju¿ dostêpna ³atka na j±dro
  (2.0.29 i 2.0.30 oraz w wersjach rozwojowych 2.1.xx) parport, która
  pozwala na obs³ugê urz±dzeñ pod³±czanych do portu równoleg³ego - nie
  tylko streamerów.  Jedyny znany mi model stremaera dzia³aj±cy z t±
  ³atk± to Trakker.  Bezpo¶redni± obs³ug± tego urz±dzenia zajmuje siê
  druga, osobna ³atka.

  Mia³em przyjemno¶æ pracowaæ z owymi ,,nowo¶ciami'' oraz Trakkerem i
  moje wra¿enia s± co najmniej pozytywne. Chocia¿ ,,testowa³em'' do¶æ
  wczesn± wersjê trakker.c i na pocz±tku streamer nie chcia³ w ogóle
  odpaliæ, wkrótce otrzyma³em poprawion± wersjê ¼ród³a i mog³em ju¿
  tworzyæ pierwsze archiwa.

  Wiêcej informacji o ³atce parport mo¿na znale¼æ na stronie
  http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html
  <http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html>.  Informacje o ³atce
  dla Trakkera s± na stronie http://www.informatik.uni-
  oldenburg.de/~delwi/trakker.html <http://www.informatik.uni-
  oldenburg.de/~delwi/trakker.html>

  Je¶li znasz inne urz±dzenia wspó³pracuj±ce z parport'em, daj mi znaæ
  yacoob@manager.ae.wroc.pl.  Dziêki!

  1111..22..  SS³³oowwoo oo FFttaappee--HHOOWWTTOO--ppll

  1111..22..11..  ZZmmiiaannyy

  Jedyne zmiany w stosunku do oryginalnego tekstu, dotycz± adresów
  internetowych pod którymi mo¿na znale¼æ inne dokumenty - wskaza³em
  polskie mirrory. Inne zmiany s± odznaczone w dokumencie dopiskiem
  _t_³_u_m_a_c_z. Wiêcej grzechów nie pamiêtam.

  1111..22..22..  AAddrreess

  Najnowsze wersje niniejszego dokumentu znajduj± siê na stronie
  http://manager.ae.wroc.pl/~yacoob/ftape-HOWTO-pl.html
  <http://manager.ae.wroc.pl/~yacoob/ftape-HOWTO-pl.html>

  1111..22..33..  ,,,,FFeeeeddbbaacckk'''' cczzyyllii wwsszzeellkkiiee _c_o_m_m_e_n_t_s ddoottyycczz±±ccee _p_e_r_f_o_r_m_a_n_c_e

  Je¶li masz jakie¶ uwagi/zastrze¿enia/skargi dotycz±ce tego dokumentu
  (t³umaczenia Ftape-HOWTO) podziel siê nimi ze mn±.  Wszelkie wytkniête
  b³êdy (literówki, ko¶lawe t³umaczenie, b³êdy merytoryczne) postaram
  siê usun±æ jak najszybciej.

  Jakub Chmielewski yacoob@manager.ae.wroc.pl
  <mailto:yacoob@manager.ae.wroc.pl>