Windows 95 + Windows 3.x + Linux Howto
Robert Goodwin Robert.Goodwin@mcc.ac.uk
v?.?, Sierpieñ 1996
WWeerrssjjaa ppoollsskkaa:: LLeesszzeekk PPiieettrryykkaa lleessiioo@@pplleeaarrnn..eedduu..ppll
v1.0, 13 Wrze¶nia 2000
Dokument ten zosta³ napisany w standardzie ISO-8859-2. Orygina³ tego
dokumentu znajduje siê np. pod adresem .
______________________________________________________________________
Spis tre¶ci
1. Uwaga
2. Wprowadzenie
3. £adowanie kilku systemów operacyjnych
4. Inne ¼ród³a informacji na ten temat
5. Po co to HOWTO
6. Wymagania
7. Z czym skoñczysz
8. Jak to zrobiæ
9. Kilka pytañ i odpowiedzi
10. Od t³umacza
______________________________________________________________________
11.. UUwwaaggaa
15 stycznia 1998
Autor nie zajmuje siê ju¿ opiek± nad dokumentem Win95+Win+Linux mini-
HOWTO. Je¶li jeste¶ zainteresowany jego utrzymywaniem, skontaktuj
siê, proszê, ze mn±, wysy³aj±c e-mail na adres:
tjbynum@metalab.unc.edu.
22.. WWpprroowwaaddzzeenniiee
Pierwsza wersja tego dokumentu powsta³a w styczniu 1996. Od tego czasu
doda³em wiele komentarzy, informacji i pytañ, otrzymanych od ró¿nych
osób. Istnieje japoñska wersja tego dokumentu; zobacz zbiór japoñskiej
dokumentacji dotycz±cej Linuksa pod adresem: . Polska wersja tego
dokumentu jest dostêpna pod adresem: .
33.. ££aaddoowwaanniiee kkiillkkuu ssyysstteemmóóww ooppeerraaccyyjjnnyycchh
Je¶li chcesz mieæ mo¿liwo¶æ ³adowania kilku ró¿nych systemów
operacyjnych (bez potrzeby stosowania startowych dyskietek!), musisz
u¿ywaæ czego¶ takiego, jak MMEENNEEDD¯¯EERR ££AADDOOWWAANNIIAA.
Windows 95 nniiee mmaa tak naprawdê mened¿era ³adowania. Ma, co prawda,
opcje ³adowania, ale w moim podrêczniku pisz±, ¿e _m_e_n_e_d_¿_e_r _³_a_d_o_w_a_n_i_a
mo¿na skonfigurowaæ tak, aby ³adowa³ dowolny system.
LILO mo¿na skonfigurowaæ tak, aby ³adowa³o prawie ka¿dy system.
Podobnie mo¿na skonfigurowaæ mened¿ery ³adowania OS/2 i Windows NT.
To, którego mened¿era u¿ywasz, zale¿y od tego, czego chcesz od swojego
komputera. Je¶li, na przyk³ad, u¿ywasz mened¿era ³adowania OS/2, to
``ukrywa'' on ``inne'' dosowe partycje.
44.. IInnnnee ¼¼rróódd³³aa iinnffoorrmmaaccjjii nnaa tteenn tteemmaatt
Je¶li chcesz u¿ywaæ tylko Windows 95 i Linuksa, przeczytaj raczej
Win95+Linux HOWTO. Najnowsz± wersjê mo¿esz znale¼æ pod adresem: .
Wersja polska jest (albo wkrótce bêdzie :-)) dostêpna pod adresem: .
Windows 95 i Linux mog± byæ zainstalowane na jednym dysku. Reszta
dokumentu opisuje, jak rozwi±zaæ problemy z DOSem, który nie pozwala
na istnienie wiêcej, ni¿ JEDNEJ podstawowej partycji DOS na jednym
dysku.
Je¶li chcesz u¿ywaæ mened¿era ³adowania NT, zajrzyj pod adres: .
¯eby dodaæ Linuksa (albo inny system, w tym OS/2), potrzebny jest taki
fajny programik, który tworzy pliki sektorów startowych tak, aby móg³
z nich korzystaæ mened¿er ³adowania NT. Informacje na ten temat mo¿esz
znale¼æ pod adresem: .
Mo¿esz te¿ wypróbowaæ program loadlin.exe, który umo¿liwia
``prze³adowanie'' na Linuksa po uprzednim uruchomieniu DOSa.
55.. PPoo ccoo ttoo HHOOWWTTOO
Ten dokument opisuje nastêpuj±ce sprawy:
· Co zrobiæ, ¿eby Windows 3.x i Windows 95 wspó³istnia³y na jednym
komputerze bez problemów (i jakie to s± ewentualnie problemy)
· Jak unikn±æ k³opotów z komputerem z Windows 95, na którym mo¿na
zdalnie uruchomiæ DOS
· Jak zainstalowaæ Windows 95 i Linuksa bez potrzeby reinstalacji
LILO (z tym denerwuj±cym ³adowaniem Linuksa z dyskietki)
System plików Windows 95 istnieje wprawdzie na szczycie standardowego
systemu DOS FAT, ale robi z nim paskudne rzeczy. Uruchom swój komputer
z Windows 95 przy pomocy startowej dyskietki DOS i ka¿ Nortonowi
sprawdziæ dysk, ale NNIIEE pozwól mu na dokonanie ¿adnych napraw, bo
popsujesz ``d³ugie'' nazwy plików.
Chc± ostatnio ode mnie, ¿ebym zajmowa³ siê obs³ug± aplikacji zarówno w
¶rodowisku Windows 95, jak w Windows 3.x (oba dzia³aj±ce lokalnie lub
³adowane z sieci). Opracowa³em odpowiednie ustawienia opisane w tym
dokumencie tak, ¿ebym móg³ robiæ to wszystko tylko na jednym PC.
Nie pytajcie mnie, jak cz³owiek u¿ywaj±cy Uniksa skoñczy³ w takiej
sytuacji :-)
66.. WWyymmaaggaanniiaa
Je¶li umiesz grzebaæ siê w ¼ród³ach LILO (wersja 17 albo nowsza, jak
mi siê zdaje), to mo¿esz osi±gn±æ to wszystko z JJEEDDNNYYMM dyskiem. Dzia³a
to na zasadzie zmiany zawarto¶ci tablicy partycji podczas ³adowania
systemu. Je¶li nie czujesz siê zbyt pewnie, to lepiej nie próbuj!
W przeciwnym wypadku bêdziesz potrzebowa³ DDWWÓÓCCHH dysków twardych.
Wynika to z ograniczeñ DOS/Windows dotycz±cych ³adowania systemu i
przypisywania liter napêdów. Wierz mi, próbowa³em tego z jednym
dyskiem (ale nie chcia³em siê grzebaæ w ¼ród³ach LILO).
77.. ZZ cczzyymm sskkooññcczzyysszz
Parê s³ów o nazwach urz±dzeñ. Widywa³em systemy, w których /dev/hdc
oznacza³o trzeci dysk IDE (pierwszy dysk IDE na drugim kontrolerze), a
/dev/hdd oznacza³o czwarty dysk. Widywa³em te¿ systemy u¿ywaj±ce nazw
/dev/hd1a i /dev/hd1b (nazwy partycji to /dev/hd1a3 itd.). Mój system
stosuje ten drugi styl nazewnictwa, ale zmieni³em nazwy na /dev/hdc i
/dev/hdd, ¿eby nie by³o niejasno¶ci.
Oto krótki opis tego, co sam teraz mam. Uwa¿aj na litery dysków, bo
siê zmieniaj±...
Je¶li u¿ywasz drugiego kontrolera IDE, byæ mo¿e, ¿e bêdziesz musia³
sam utworzyæ pliki w katalogu /dev. (/dev/hdc* i /dev/hdd*). Mo¿e tak
byæ, gdy dodajesz drugi dysk twardy do komputera, w którym jest
zainstalowany jeden dysk IDE i CD-ROM IDE; twój drugi dysk twardy
otrzyma³by nazwê /dev/hdc. Próbowa³em takiego ustawienia i nie mia³em
¿adnych problemów.
W swoim komputerze mam:
/dev/hda - pierwszy dysk twardy
/dev/hdb - napêd CD-ROM
/dev/hdc - drugi dysk twardy
OOppccjjaa 11::
Po w³±czeniu komputera mogê pozwoliæ startowej pamiêci ROM karty
ethernetowej na zdalne za³adowanie DOSu. Napêd ``C'' to pierwsza
partycja DOS na PPIIEERRWWSSZZYYMM dysku IDE (w moim przypadku
/dev/hda1). Napêd ``D'' to pierwsza partycja DOS na DDRRUUGGIIMM
dysku IDE (w moim przypadku /dev/hdc1), a napêd ``E'' to druga
partycja DOS na DDRRUUGGIIMM dysku IDE (/dev/hdc2). Napêd CD-ROM ma
literê F:
OOppccjjaa 22::
Pozwól LILO za³adowaæ domy¶lny system (Linuksa, ma siê rozumieæ)
OOppccjjaa 33::
Podczas uruchamiania LILO w³±cz opcjê, która u mnie nazywa siê
DOS. £aduje to DOS z /dev/hda1 i, tak samo, jak w przypadku
opcji 1, napêd ``C'' to /dev/hda1, ``D'' to /dev/hdc1, a ``E''
to /dev/hdc2. CD-ROM to F:
OOppccjjaa 44::
Podczas uruchamiania LILO w³±cz opcjê, która u mnie nazywa siê
Win95. £aduje to Windows 95 z pierwszej partycji DOS DDRRUUGGIIEEGGOO
dysku IDE (w moim przypadku /dev/hdc1). I teraz uwaga: napêd
``C'' to teraz pierwsza partycja DOS na DDRRUUGGIIMM dysku IDE
(/dev/hdc1), napêd ``D'' to piersza partycja DOS na PPIIEERRWWSSZZYYMM
dysku IDE (/dev/hda1), napêd ``E'' to ca³y czas druga partycja
DOS na DDRRUUGGIIMM dysku IDE (/dev/hdc2). CD-ROM to F:
Zwróæ uwagê na to, ¿e napêd C zmienia siê w zale¿no¶ci od opcji
³adowania. To znaczy, ¿e gdy instalujesz Windows 95, to instalujesz go
w katalogu C:\WINDOWS. Kiedy instalujesz Windows 3.x, to te¿
instalujesz go w katalogu C:\WINDOWS, ale to s± ró¿ne katalogi :-)
Zauwa¿ te¿, ¿e trzecia partycja DOS (na której trzymam dane) to E:,
niezale¿nie od sposobu ³adowania, i ¿e litera CD-ROMu te¿ siê nie
zmienia.
88.. JJaakk ttoo zzrroobbiiææ
Przede wszystkim zainstaluj Linuksa, niewa¿ne, na którym dysku.
Jednak¿e, poniewa¿ bêdziesz u¿ywaæ dwóch dysków, rozs±dne bêdzie
utworzenie na ka¿dym z nich partycji wymiany.
Utwórz podstawow± partycjê DOS na drugim dysku. Dosowy FDISK nie
pozwala, niestety, na co¶ takiego. Dlatego musisz u¿yæ wersji
linuksowej, ¿eby utworzyæ partycjê, ustawiæ jej typ (6 dla partycji
DOS 16 BIT FAT > 32 MB) i ustawiæ j± jako aktywn±. UUWWAA¯¯NNIIEE stosuj siê
do porad strony podrêcznika man fdisk. Opisuje ona, co trzeba zrobiæ,
aby DOS rozpoznawa³ partycjê utworzon± w ten sposób. Trzeba zastosowaæ
polecenie dd do wyczyszczenia pierwszych 512 bajtów tej partycji.
(Zasadniczo u¿ywa siê polecenia ``dd if=/dev/zero of=/dev/XXXX bs=512
count=1'', gdzie XXXX to nazwa urz±dzenia. Musisz byæ jednak BBAARRDDZZOO
ostro¿ny, poniewa¿ jest to doskona³y sposób na zniszczenie dysku - na
przyk³ad przez wpisanie /dev/hda zamiast /dev/hda1!)
Prymarn± partycjê DOS na pierwszym dysku twardym mo¿esz utworzyæ przy
pomocy dosowego FDISKa. W ten sposób mo¿esz te¿ utworzyæ inne
potrzebne partycje dosowe.
Obie partycje podstawowe musisz sformatowaæ jako startowe partycje
DOS. U¿yj w tym celu poleceñ FORMAT C: /S i FORMAT D: /S po
za³adowaniu DOSa z dyskietki. ¯eby unikn±æ niejasno¶ci, nadaj
partycjom jednoznaczne etykiety woluminów!
Zmodyfikuj plik /etc/lilo.conf tak, aby by³o mo¿liwe ³adowanie systemu
z obu podstawowych partycji DOS. Na koñcu dokumentu zamie¶ci³em
przyk³adowy taki plik. Zwróæ uwagê na znajduj±c± siê w nim liniê
``loader''. To od ciebie zale¿y, gdzie zainstalujesz Windows 95, a
gdzie DOS/Windows 3.x. Ja u¿ywam drugiego dysku twardego dla Windows
95, poniewa¿ w przypadku ³adowania z sieci normalny dysk DOS ma literê
``C''. Oprócz tego (i to siê przydaje), instalacja Windows 95 na
drugim dysku pozwala na unikniêcie konieczno¶ci ³adowania Linuksa z
dyskietki ratunkowej i ponownej instalacji LILO (poni¿ej wyja¶niam,
dlaczego mia³oby siê tak staæ). Pamiêtaj, ¿eby wydaæ polecenie
/sbin/lilo, aby wprowadziæ zmiany w ¿ycie.
Je¶li planujesz (rozs±dnie) instalacjê Windows 95 z CD-ROMu, bêdziesz
musia³ umie¶ciæ odpowiednie sterowniki na partycji przeznaczonej dla
Windows 95, tak aby po za³adowaniu z niej by³ dostêpny napêd CD-ROM.
Nastêpnie przy u¿yciu LILO uruchom komputer z napêdu, na którym chcesz
zainstalowaæ DOS/Windows 3.x i zainstaluj resztê DOS i Windows 3.x.
Windows powinien byæ zainstalowany w domy¶lnym katalogu C:\WINDOWS.
Kiedy ju¿ tak zrobisz, uruchom ponownie komputer i, u¿ywaj±c LILO,
za³aduj partycjê Windows 95. Przeprowad¼ instalacjê Windows 95.
Instalator mo¿e zasugerowaæ instalacjê Windows 95 w katalogu
D:\WINDOWS, poniewa¿ sprawdza on komputer w poszukiwaniu istniej±cych
wersji Windows. NNIIEE akceptuj tego - zainstaluj Windows 95 w katalogu
C:\WINDOWS.
A teraz najfajniejsze! Windows 95 jest raczej samolubnym systemem.
Kiedy go instalujesz, zak³ada on, ¿e jest jedynym systemem operacyjnym
w komputerze i zapisuje w³asny MBR (Master Boot Record - G³ówny Rekord
£aduj±cy) na twardym dysku. To w³a¶nie dlatego musisz ponownie
instalowaæ LILO. Je¶li natomiast zainstalowa³e¶ Windows 95 na drugim
dysku, zrobi³e¶ co¶, czego programi¶ci Microsoft(TM) nie przewidzieli.
Na jednym komputerze, na którym przeprowadzi³em tak± operacjê, Windows
95 umie¶ci³ swój MBR na miejscu MBR DDRRUUGGIIEEGGOO dysku. Na innym
komputerze w ogóle nie znalaz³em na to dowodu. Praktyczny efekt jest
taki, ¿e ten wa¿ny MBR, czyli ten na pierwszym dysku, pozostaje
nienaruszony. Dziêki temu, kiedy ponownie uruchamiasz komputer, wita
ciê przyjazny i znajomy znak zachêty LILO.
Przyk³adowa lista partycji:
/dev/hda1 * partycja DOS (C: lub D: zale¿y od ³adowania)
/dev/hda2 partycja rozszerzona
/dev/hda5 /
/dev/hda6 swap
/dev/hda7 /home
/dev/hdc1 * partycja Windows 95 (C: lub D: zale¿y od ³adowania)
/dev/hdc2 partycja DOS (E: zawsze)
/dev/hdc3 swap
(Partycje oznaczone przy pomocy ** s± ustawione jako startowe (czyli
``aktywne'') przez FDISK)
Przyk³adowy plik /etc/lilo.conf:
# /etc/LILO.conf
install = /boot/boot.b
compact
delay = 20 # opcjonalne, dla systemów, które ³aduj± siê bardzo szybko
#prompt # u¿yj zamiast delay, by wymusiæ reakcjê na liniê
# zachêty ³adowania
#vga = normal # wymuszenie rozs±dnego stanu
#ramdisk = 0 # opcja dla paranoików
#root = current # u¿yj "bie¿±cego" g³ównego systemu plików (root)
boot = /dev/hda
image = /boot/vmlinuz
read-only
label = linux
other = /dev/hdc1
label = win95
loader= /boot/any_d.b
other = /dev/hda1
table = /dev/hda
label = dos
image = /boot/vmlinuz.old
label = linux.old
optional
read-only
99.. KKiillkkaa ppyyttaaññ ii ooddppoowwiieeddzzii
PP:: Czy ten schemat dzia³a z dyskami SCSI?
OO:: Podobno tak, ale sam nigdy nie próbowa³em
PP:: Czy ten schemat dzia³a w przypadku, gdy Linux zajmuje ca³y jeden
dysk, a DOS i Windows 95 znajduj± siê na partycjach drugiego dysku?
OO:: Nie. DOS i Windows 95 musz± znajdowaæ siê na podstawowych
partycjach ``DOS''. Mo¿na to obej¶æ przez rekompilacjê LILO
PP:: ¦ci±gn±³em z sieci Windows 95 FAQ, w którym jest powiedziane, ¿e
mo¿na ³adowaæ zarówno DOS, jak i Windows 95. Je¶li zainstalujê Windows
3.11 w innym katalogu ni¿ ``WINDOWS'', to podobno mogê bez problemów
uruchamiaæ Windows 95 i Windows 3.11. Oba s± na jednej partycji.
OO:: Tak, mo¿na tak zrobiæ. Mo¿e to jednak powodowaæ problemy. Windows
95 robi paskudne rzeczy z napêdem FAT i niektóre operacje, jakie
wykonujesz z poziomu starej wersji DOS i starego Windows (3.x) mog±
³awo zniszczyæ informacjê dotycz±c± d³ugich nazw plików. Tak zrobi, na
przyk³ad, defragmentacja dysku przy pomocy programu DOS/Windows 3.x.
Wpêdzasz siê te¿ w k³opoty, je¶li co¶ nie dzia³a, bo musisz zawracaæ
sobie g³owê plikami INI obu systemów *ii* rejestrem Windows 95.
PP:: Czy LBA ma znaczenie?
OO:: Tak. Uff!
BIOSy mniej wiêcej od roku 1994 wspieraj± LBA, aby obej¶æ ograniczenia
DOSu, które uniemo¿liwaj± mu obs³ugê ilo¶ci cylindrów wiêkszej, ni¿
1024. (Jest to opisane o wiele bardziej wyczerpuj±co w dokumentach PC
hardware FAQ). LBA oszukuje geometriê dysku, mno¿±c liczbê g³owic
przez 2 lub 4 (itd.), aby podzieliæ liczbê cylindrów przez 2 lub 4
(itd.) tak, aby by³a ona mniejsza od 1024. To potrafi obej¶æ
ograniczenia DOSu.
Linux obs³uguje liczbê cylindrów wiêksz± od 1024 (pod warunkiem, ¿e
partycja, z której ³adujesz, le¿y w ca³o¶ci poni¿ej 1024 cylindra),
potrafi te¿ obs³u¿yæ du¿e (>504MB) dyski nawet na starszych
komputerach (z BIOSem sprzed 1994). Obs³uguje tak¿e dyski na BIOSach
wspieraj±cych LBA, niezale¿nie od tego, czy LBA jest w³±czone.
Niezbêdne jest, aby dla WWSSZZYYSSTTKKIICCHH systemów operacyjnych ka¿dy dysk
mia³ tê sam± geometriê. To dlatego, ¿e liczby w tablicy partycji to
``dostrzegane'' liczby cylindrów, a nie rzeczywiste. Tak wiêc
w³±czenie w BIOSie opcji LBA spowoduje, ¿e istniej±ca zawarto¶æ dysku
bêdzie bezu¿yteczna.
Je¶li twój Linux nie widzi ``w³a¶ciwej'' geometrii (to znaczy tej
samej, któr± ``widzi'' DOS), bêdziesz musia³ do pliku /etc/lilo.conf
dodaæ liniê append=``hd=x.y.z'', gdzie x,y,z oznaczaj± geometriê dysku
(przeczytaj odpowiednie strony man).
PP:: Mój BIOS ma informacje tylko o dwóch dyskach twardych, a nie o
czterech. Czy to ma znaczenie?
OO:: Mo¿e! U¿ywanie czterech dysków ze starym BIOSem pod DOSem wymaga
stosowania dodatkowych sterowników. Nowsze BIOSy obs³uguj± cztery
dyski.
Linux bez k³opotu obs³uguje cztery dyski nawet na wiêkszo¶ci starszych
BIOSów, ale je¶li umie¶cisz partycjê DOS na trzecim dysku, bêdziesz
mia³ do niej dostêp wy³±cznie z poziomu Linuksa.
Jest to wa¿ne, poniewa¿ wiele komputerów ma dysk IDE i napêd CD-ROM
IDE, a tak¿e, je¶li chcesz stosowaæ rady z tego dokumentu, drugi dysk
IDE.
Je¶li ten dokument na co¶ ci siê przyda³, proszê, daj mi znaæ.
1100.. OOdd tt³³uummaacczzaa
T³umaczenie to jest chronione prawami autorskimi © Leszka Pietryki.
Dozwolone jest rozprowadzanie i dystrybucja na prawach takich samych
jak dokument oryginalny.
Nie zmieni³em zasadniczej tre¶ci dokumentu. Doda³em tylko odno¶niki do
stron z polskimi wersjami t³umaczeñ dokumentów HOWTO oraz wprowadzi³em
kilka nieznacznych zmian, jak na przyk³ad tytu³ pierwszej sekcji.
Nie znalaz³em orygina³u w formacie sgml, dlatego wszystkie znaczniki
powstawia³em sam. W zwi±zku z tym winê za ewentualny niew³a¶ciwy uk³ad
dokumentu ponoszê wy³±cznie ja.
Jest to pierwsze HOWTO, które przet³umaczy³em, wiêc jest tu pewnie
mnóstwo pomy³ek. Bêdê wdziêczny za wszelkie komentarze i poprawki (no
i oczywi¶cie za pochwa³y ;-)).
