<sect1 id="ai-ecliptic">
<sect1info>
<author
><firstname
>John</firstname
> <surname
>Cirillo</surname
> </author>
</sect1info>
<title
>Ekliptyka</title>
<indexterm
><primary
>Ekliptyka</primary>
<seealso
>Współrzędne ekliptyczne</seealso>
</indexterm>
<para
>Ekliptyka to fikcyjne <link linkend="ai-greatcircle"
>wielkie koło</link
> na <link linkend="ai-csphere"
>sferze niebieskiej</link
> po którym porusza się Słońce w ciągu roku. Oczywiście to obrót Ziemi dookoła Słońca powoduje zmianę postrzegania kierunku Słońca. Ekliptyka jest odchylona od <link linkend="ai-cequator"
>równika niebieskiego</link
> o 23,5 stopnia. Dwa miejsca w których ekliptyka przecina równik niebieski noszą nazwę <link linkend="ai-equinox"
>punktów równonocy</link
>. </para
><para
>Ponieważ nasz Układ Słoneczny jest dość płaski, orbity planet również znajdują się w pobliżu płaszczyzny ekliptyki. Dodatkowo, wzdłuż ekliptyki umiejscowione są gwiazdozbiory zodiakalne. Czyni to ekliptykę bardzo użytecznym punktem odniesienia do lokalizowania planet i gwiazdozbiorów zodiakalnych, gdyż one dosłownie <quote
>podążają za Słońcem</quote
>. </para
><para
>Ze względu na 23,5-stopniowe odchylenie od ekliptyki, <firstterm
>wysokość</firstterm
> Słońca w południe zmienia się w trakcie roku wraz z podążaniem po ścieżce ekliptyki. Powoduje to pory roku. W lecie słońce znajduje się w południe wysoko na niebie i pozostaje ponad <link linkend="ai-horizon"
>horyzontem</link
> przez ponad dwanaście godzin. Natomiast w zimie, Słońce znajduje się w południe nisko na niebie i pozostaje nad horyzontem mniej niż 12 godzin. Dodatkowo, w lecie otrzymujemy światło słoneczne pod kątem bardziej zbliżonym do prostego, co oznacza, że dany obszar otrzymuje w lecie więcej energii na sekundę niż w zimie. Różnice w długości trwania dnia i ilości otrzymanej energii na jednostkę powierzchni prowadzą do różnicy temperatur między zimą a latem. </para>
<tip>
<para
>Ćwiczenia:</para>
<para
>Dla tych ćwiczeń potrzebna jest lokalizacja niezyt blisko równika. Otwórz okno <guilabel
>Konfiguracja &kstars;</guilabel
> i przełącz się na współrzędne horyzontalne. Otwórz okno <guilabel
>Ustaw czas</guilabel
> (<keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>S</keycap
></keycombo
>) i zmień datę na jakąś ze środka lata i czas na godzinę 12. Wróć do głównego okna, wskaż południowy horyzont (wciśnij <keycap
>S</keycap
>). Zapisz wysokość Słońca nad horyzontem w południe w lecie. Teraz zmień datę na jąkąś ze środka zimy (godzinę pozostaw bez zmian). Słońce w tym przypadku jest znacznie niżej. Zobaczysz także, że czas trwania dnia jest krótszy, jeżeli otworzysz narzędzie <guilabel
>Co dziś na niebie?</guilabel
> dla każdej z dat. </para>
</tip>
</sect1>