<chapter id="using-kturtle"> <title >&kturtle; gebruiken</title> <screenshot> <screeninfo >Hier is een schermafbeelding van &kturtle; in actie</screeninfo> <mediaobject> <imageobject> <imagedata fileref="mainwindow_flower_nrs.png" format="PNG"/> </imageobject> <textobject> <phrase >Hoofdvenster van &kturtle;</phrase> </textobject> </mediaobject> </screenshot> <para >Het hoofdvenster van &kturtle; bestaat uit drie onderdelen: links <link linkend="the-editor" >de codebewerker</link > (1) waarin de commando's voor &turtlescript; worden getypt, rechts het <link linkend="the-canvas" >canvas</link > (2), waar de schildpad tekent, en de <link linkend="the-inspector" >inspectie</link > (3) waarin informatie staat tijdens uitvoeren van je programmacode. Bovendien vind je er <link linkend="the-menubar" >de menubalk</link > (5), waarin je alle acties kunt doen, <link linkend="the-toolbar" >de werkbalk</link > (4) waarin je de meest gebruikte acties kunt doen, de <guilabel >Console</guilabel >, waarin je een regel met een commando kunt toetsenom die uit te proberen, en <link linkend="the-statusbar" >de statusbalk</link > (aan de onderkant van het venster), met daarin wat informatie over de toestand van &kturtle;.</para> <sect1 id="the-editor"> <title >De codebewerker</title> <para >In de codebewerker type je de commando's van &turtlescript;. De meeste functies van de code bewerker vind je in de menu's <link linkend="the-file-menu" >Bestand</link > en <link linkend="the-edit-menu" >Bewerken</link >. De codebewerker kan op elke rand van het scherm worden ge"plakt", of op elke plaats op het bureaublad worden geplaatst.</para> <para >Je kunt op verschillende manieren programmacode plaatsen in de codebewerker. De makkelijkste manier is een voorbeeld te gebruiken. Kies menuoptie <menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu ><guimenuitem >Voorbeelden</guimenuitem ></menuchoice > in het <link linkend="the-file-menu" >Bestandsmenu</link > en kies een voorbeeld. Het voorbeeld dat je hebt gekozen wordt geopend in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link >. Daarna kun je het programma laten lopen met <menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu ><guimenuitem >Uitvoeren</guimenuitem ></menuchoice > in de menubalk of de knop <guibutton >Uitvoeren</guibutton > in de taakbalk.</para> <para >Je kunt &turtlescript;-bestanden openen met behulp van de menuoptie <menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu ><guimenuitem >Openen...</guimenuitem ></menuchoice >.</para> <para >De derde manier is zelf je eigen code in de codebewerker in te typen, of door programmacode te kopiëren en te plakken.</para> </sect1> <sect1 id="the-canvas"> <title >Het canvas</title> <para >Het canvas is het speelterrein van de schildpad, waarin de schildpad tekent door de commando's die hij krijgt. Nadat er wat programmacode staat in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link >, die wordt uitgevoerd, kunnen er twee dingen gebeuren: of de code wordt goed uitgevoerd, je zal dan hoogst waarschijnlijk iets zien gebeuren op het canvas; of je hebt een fout gemaakt, er komt dan een foutmelding waarin wordt uitgelegd welke fout er is gemaakt.</para> <para >Met je muiswiel kun je op het canvas in- en uitzoomen.</para> </sect1> <sect1 id="the-inspector"> <title >De inspectie</title> <para >In de inspectie krijg je informatie over de variabelen tijdens het lopen van je programmacode.</para> <para >De inspectie kan worden vast"geplakt" op elke zijde van het hoofdscherm, of hij kan worden losgemaakt en op elke plaats op het bureaublad worden geplaatst.</para> </sect1> <sect1 id="the-toolbar"> <title >De werkbalk</title> <para >Hierin kan je de meestgebruikte acties vinden. In de taakbalk vind je de <guilabel >Console</guilabel >, waarin je snel even commando's kunt uitproberen. Dit is nuttig als je een commando wilt proberen zonder de programmacode in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link > te veranderen.</para> <para >Je kunt de werkbalk zelf instellen met <menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu ><guimenuitem >Werkbalken instellen...</guimenuitem ></menuchoice ></para> </sect1> <sect1 id="the-menubar"> <title >De menubalk</title> <para >In de menubalk vind je alle acties in &kturtle;. Zij zijn ingedeeld in de volgende groepen: <guimenu >Bestand</guimenu >, <guimenu >Bewerking</guimenu >, <guimenu >Canvas</guimenu >, <guimenu >Uitvoeren</guimenu >, <guimenu >Hulpmiddelen</guimenu >, <guimenu >Instellingen</guimenu >, en <guimenu >Help</guimenu >. In dit deel worden ze allemaal beschreven.</para> <sect2 id="the-file-menu"> <title >Het menu <guimenu >Bestand</guimenu ></title> <variablelist> <anchor id="file-new"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >N</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Nieuw</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Maakt een nieuw, leeg &turtlescript;-bestand aan.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-open"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >O</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Openen...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Opent een bestaand &turtlescript;-bestand.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-open-recent"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Recent geopend</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Opent een &turtlescript;-bestand dat je eerder hebt geopend.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-open-examples"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Voorbeelden</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Opent voorbeeldprogramma's voor &turtlescript;. De voorbeelden zijn in je eigen taal, die je kunt kiezen in in menu <menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu ><guimenuitem >Scripttaal...</guimenuitem ></menuchoice >.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-save"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >S</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Opslaan</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Bewaart het momenteel geopende &turtlescript;-bestand.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-save-as"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Opslaan als...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Bewaart het momenteel geopende &turtlescript;-bestand op een opgegeven plaats.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <!-- <variablelist> <anchor id="file-save-as-picture"/> <varlistentry> <term ><menuchoice> <guimenu >File</guimenu> <guimenuitem >Save as Picture...</guimenuitem> </menuchoice ></term> <listitem ><para >Save the current canvas as a picture.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> --> <variablelist> <anchor id="file-export-to-html"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Exporteren naar HTML...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Exporteert de huidige inhoud van de codebewerker naar een HTML-bestand, inclusief de accentueringskleuren.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-print"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >P</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Afdrukken...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Drukt de huidige programmacode in de codebewerker af.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="file-quit"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >Q</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Afsluiten</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Beëindigt &kturtle;.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="the-edit-menu"> <title >Het menu <guimenu >Bewerken</guimenu ></title> <variablelist> <anchor id="edit-undo"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >Z</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Ongedaan maken</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Maakt de laatste wijzigingen in de programmacode ongedaan. In &kturtle; kun je onbeperkt veel wijzigingen weer ongedaan maken.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-redo"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;&Shift;<keycap >Z</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Opnieuw</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Voert een wijziging in de programmacode die ongedaan is gemaakt, opnieuw door.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-cut"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >X</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Knippen</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Knipt de in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link > geselecteerde tekst, en kopieert die naar het klembord.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-copy"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >C</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Kopiëren</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Kopieert de geselecteerde tekst in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link > naar het klembord.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-paste"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >V</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Plakken</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Plakt de tekst op het klembord in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link >.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-select-all"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >A</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Alles selecteren</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Selecteert alle tekst in de<link linkend="the-editor" >codebewerker</link >.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-find"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >F</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Zoeken...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Hiermee kun je zoeken naar tekst in de programmacode.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="edit-find-next"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F3</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Volgende zoeken</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Hiermee kun je verder zoeken naar je zoekterm.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist > <variablelist> <anchor id="edit-find-previous"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F3</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Vorige zoeken</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Hiermee kun je de vorige plaats vinden waar je zoekterm in de tekst voorkomt.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <!--<variablelist> <anchor id="edit-replace"/> <varlistentry> <term ><menuchoice> <shortcut> <keycombo >&Ctrl;<keycap >R</keycap ></keycombo> </shortcut> <guimenu >Edit</guimenu> <guimenuitem >Replace...</guimenuitem> </menuchoice ></term> <listitem ><para >With this action you can replace text in the code.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist >--> <variablelist> <anchor id="toggle-insert"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keycap >Ins</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Bewerken</guimenu > <guimenuitem >Invoegen aan/uit</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Schakelen tussen 'Invoegen' en 'Overschrijven'.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="the-canvas-menu"> <title >Menu <guimenu >Canvas</guimenu ></title> <variablelist> <anchor id="canvas-export-to-image"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Canvas</guimenu > <guimenuitem >Exporteren naar afbeelding (PNG)...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Exporteert de inhoud van het <link linkend="the-canvas" >Canvas</link > als een raster-afbeelding van het type PNG.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="canvas-export-to-drawing"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Canvas</guimenu > <guimenuitem >Exporteren naar tekening (SVG)...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Exporteert de inhoud van het <link linkend="the-canvas" >Canvas</link > als een vectortekening van het type SVG.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="canvas-print"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Canvas</guimenu > <guimenuitem >Druk canvas af...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Drukt de inhoud van het huidige <link linkend="the-canvas" >Canvas</link > af.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="the-run-menu"> <title >Het menu <guimenu >Uitvoeren</guimenu ></title> <variablelist> <anchor id="run-execute"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F5</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Uitvoeren</guimenu > <guimenuitem >Uitvoeren</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Start het uitvoeren van de commando's in de codebewerker.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="run-pause"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F6</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Uitvoeren</guimenu > <guimenuitem >Pauze</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Onderbreekt het uitvoeren van de programmacode. Deze actie is alleen actief tijdens het uitvoeren van programmacode.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="run-stop"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F7</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Uitvoeren</guimenu > <guimenuitem >Afbreken</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Stopt het uitvoeren van de programmacode. Deze actie is alleen actief tijdens het uitvoeren van programmacode.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="run-speed"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Uitvoeren</guimenu > <guimenuitem >Snelheid...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Presenteert een lijst van mogelijke uitvoersnelheden, waarin: <guimenuitem >Volle snelheid</guimenuitem >, <guimenuitem >Langzaam</guimenuitem >, <guimenuitem >Langzamer</guimenuitem >, <guimenuitem >Erg langzaam</guimenuitem > en <guimenuitem >Stap-voor-stap</guimenuitem >. Als de uitvoersnelheid <guimenuitem >Volle snelheid</guimenuitem > is (standaard) zien we nauwelijks wat er gebeurt. Soms is dit gewenst, maar soms willen we zien wat er gebeurt. In dat geval kan de snelheid worden ingesteld op <guimenuitem >Langzaam</guimenuitem >, <guimenuitem >Langzamer</guimenuitem > of <guimenuitem >Erg langzaam</guimenuitem >. Wanneer een van de langzame snelheden is geselecteerd wordt het verloop van het programma in de codebewerker getoond. Bij <guimenuitem >Stap-voor-stap</guimenuitem > wordt er steeds één commando uitgevoerd.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="the-tools-menu"> <title >Menu <guimenu >Hulpmiddelen</guimenu ></title> <variablelist> <anchor id="tools-direction-chooser"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Hulpmiddelen</guimenu > <guimenuitem >Richting kiezen...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Hiermee wordt de dialoog geopend voor het kiezen van een richting.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="tools-color-chooser"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Hulpmiddelen</guimenu > <guimenuitem >Kleur kiezen...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Hiermee wordt de dialoog geopend voor het kiezen van een kleur.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="the-setting-menu"> <title >Het menu <guimenu >Instellingen</guimenu ></title> <variablelist> <anchor id="settings-set-script-language"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Scripttaal</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Kies</action > de taal voor de programmacode.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-toggle-editor"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >E</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Codebewerker tonen</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Tonen/verbergen van de <link linkend="the-editor" >Codebewerker</link >.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-toggle-inspector"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo >&Ctrl;<keycap >I</keycap ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Inspectie tonen</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Tonen/verbergen van de <link linkend="the-inspector" >the inspectie</link >.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-toggle-errors"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Fouten tonen</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Tonen/verbergen van de <guilabel >Fouten</guilabel > met een lijst van fouten die optreden bij het uitvoeren van de programmacode. Als deze optie aan staat, moet je op <guilabel >Canvas</guilabel > klikken om de schildpad weer te kunnen zien.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-toggle-linenumbers"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F11</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Beeld</guimenu > <guimenuitem >Regelnummering tonen</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Hiermee zie je regelnummers in de <link linkend="the-editor" >codebewerker</link >. Dit kan helpen bij het vinden van fouten.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-toggle-toolbar"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Werkbalk tonen</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Toon/verberg</action > de hoofdwerkbalk</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist > <variablelist> <anchor id="settings-toggle-statusbar"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Statusbalk tonen</guimenuitem ></menuchoice ></term> <listitem ><para ><action >Toon/verberg</action > de statusbalk</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-configure-shortcuts"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Sneltoetsen instellen...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Standaard dialoog van &kde; voor het instellen van de sneltoetsen.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> <variablelist> <anchor id="settings-configure-toolbars"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><guimenu >Instellingen</guimenu > <guimenuitem >Werkbalken instellen...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Standaard dialoog van &kde; voor het instellen van de werkbalken.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> <sect2 id="the-help-menu"> <title >Het menu <guimenu >Help</guimenu ></title> &help.menu.documentation; <variablelist > <anchor id="help-context-help"/> <varlistentry> <term ><menuchoice ><shortcut > <keycombo ><keysym >F2</keysym ></keycombo > </shortcut > <guimenu >Help</guimenu > <guimenuitem >Help voor: ...</guimenuitem > </menuchoice ></term> <listitem ><para >Dit is een handige functie, en geeft informatie over de programmacode op de plaats van de cursor in de codebewerker. Stel, je hebt de opdracht <userinput >druk</userinput > in je code staan, en je wilt weten wat in het handboek over deze opdracht staat. Zet dan je muisaanwijzer op de opdracht <userinput >druk</userinput >, en druk op de toets <keysym >F2</keysym >. Het handboek toont dan alle informatie over de opdracht <userinput >druk</userinput >.</para> <para >Deze functie is erg belangrijk bij het leren programmeren in &turtlescript;.</para ></listitem> </varlistentry> </variablelist> </sect2> </sect1> <sect1 id="the-statusbar"> <title >De statusbalk</title> <para >In de statusbalk vind je informatie over de status (toestand) van &kturtle;. Links zie je de informatie over de laatste actie. Rechts vind je de huidige locatie van de cursor (regel- en kolomnummers). In het midden van de statusbalk staat wat de huidige taal is die gebruikt wordt voor de opdrachten.</para> </sect1> </chapter>