<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" 
"dtd/kdex.dtd" [

  <!ENTITY kappname "&cantor;">
  <!ENTITY package "kdeedu">
  <!ENTITY % addindex "IGNORE">
  <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"
> 
]>
<book lang="&language;">

<bookinfo>
<title
>Het handbook van &cantor;</title>

<authorgroup>
<author
><personname
> <firstname
>Alexander</firstname
> <surname
>Rieder</surname
> </personname
> <email
>alexanderrieder@gmail.com</email
> </author>
<othercredit role="translator"
><firstname
>Jaap</firstname
><surname
>Woldringh</surname
><affiliation
><address
><email
>jjh punt woldringh op planet punt nl</email
></address
></affiliation
><contrib
>Vertaling</contrib
></othercredit
> 
</authorgroup>

<copyright>
<year
>2009</year>
<holder
>Alexander Rieder</holder>
</copyright>
<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>

<date
>2009-08-26</date>
<releaseinfo
>0.1</releaseinfo>

<abstract>
<para
>De toepassing &cantor; heeft als doel een goed werkblad aan te bieden voor andere wiskundige Free Software-pakketten. </para>
</abstract>

<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>kdeedu</keyword>
<keyword
>wiskunde</keyword>
<keyword
>wiskunde</keyword>
<keyword
>Cantor</keyword>
<keyword
>Sage</keyword>
<keyword
>R</keyword>
<keyword
>Maxima</keyword>
</keywordset>

</bookinfo>

<chapter id="introduction">
<title
>Inleiding</title>

<para
>Met de toepassing &cantor; kunt u uw favoriete wiskundige programma's gebruiken in een mooie werkblad-omgeving die in &kde; is geïntegreerd. Er zijn dialogen die u helpen bij veel voorkomende taken, en het maakt het u mogelijk uw werkblad met anderen te delen. </para>
</chapter>

<chapter id="using-kapp">
<title
>Het gebruik van &cantor;</title>

<para
>Schermafbeelding: <screenshot>
<screeninfo
>Hier is een schermafbeelding van &cantor;</screeninfo>
	<mediaobject>
	  <imageobject>
	    <imagedata fileref="screenshot.png" format="PNG"/>
	  </imageobject>
	  <imageobject>
	    <imagedata fileref="screenshot.eps" format="EPS"/>
	  </imageobject>
	  <textobject>
	    <phrase
>Schermafdruk</phrase>
	  </textobject>
	</mediaobject>
</screenshot>
</para>


<sect1 id="kapp-features">
<title
>Eigenschappen van &cantor;</title>
<itemizedlist>
  <listitem
><para
>Intuïtief werkblad voor het berekenen van expressies.</para
></listitem>
  <listitem
><para
>Geplotte grafieken worden in het werkblad getoond.</para
></listitem>
  <listitem
><para
>Eenvoudige pluginstructuur waardoor verschillende backends kunnen worden toegevoegd.</para
></listitem>
  <listitem
><para
>Integratie voor het ophalen van nieuwe en interessante zaken, waardoor u voorbeeldwerkbladen kunt ophalen (of uploaden).</para
></listitem>
  <listitem
><para
>Weergeven van wiskundige formules met LaTeX.</para
></listitem>
  <listitem
><para
>Backendafhankelijke syntaxis-accentuering</para
></listitem>
  <listitem
><para
>Pluginafhankelijke hulpdialogen die u bij veel voorkomende taken helpen, zoals het integreren van een functie, of het invoeren van een matrix.</para
></listitem>
</itemizedlist>
</sect1>

<sect1 id="backends">
<title
>De backends van &cantor;</title>
<para
>&cantor; laat u uit diverse backends kiezen, die u ermee wilt gebruiken. De keus is afhankelijk van wat u wilt doen. </para>
<para
>Momenteel zijn de volgende backends beschikbaar: <variablelist>
    <varlistentry>
      <term
>Sage:</term>
      <listitem>
	<para
>Sage is een vrij open-source wiskundig softwaresysteem, met een GPL-licentie. Het combineert de mogelijkheden van veel bestaande open-sourcepakketten, in een algemene interface op basis van Python. Zie <ulink url="http://sagemath.org"
>http://sagemath.org</ulink
> voor meer informatie. </para>
	</listitem>
    </varlistentry>
    <varlistentry>
      <term
>Maxima:</term>
      <listitem>
	<para
>Maxima is een systeem voor het hanteren van symbolische en numerieke expressies, waaronder differentiëren, integreren, Taylorreeksen, Laplace transformaties, gewone differentiaalvergelijkingen, systemen van lineaire vergelijkingen, veeltermen, verzamelingen, lijsten, vectoren, matrices, en tensoren. Maxima geeft numerieke antwoorden met een grote nauwkeurigheid, door het gebruik van exacte breuken, gehele getallen van een willekeurig grote nauwkeurigheid, en decimale getallen met een variabele nauwkeurigheid. Maxima kan functies en gegevens plotten in twee en drie dimensies. See <ulink url="http://maxima.sourceforge.net"
>http://maxima.sourceforge.net</ulink
> voor meer informatie. </para>
      </listitem>
    </varlistentry>
    <varlistentry>
      <term
>R:</term>
      <listitem>
	<para
>R is een taal en omgeving voor statistische berekeningen en grafieken, te vergelijken met die van S. Het levert een grote verscheidenheid aan statistische (lineaire en niet- lineaire modellen, klassieke statistische tests, analyse van tijdreeksen, klassificeren, clusteranalyse, ...) en grafische technieken, en kan heel goed worden uitgebreid. De S-taal wordt vaak gebruikt voor onderzoek in statistische methoden, en R is de open-source mogelijkheid hiervoor. Zie <ulink url="http://www.r-project.org"
>http://www.r-project.org</ulink
> voor meer informatie. </para>
      </listitem>
    </varlistentry>
    <varlistentry>
      <term
>KAlgebra:</term>
      <listitem>
	<para
>KAlgebra is een grafische rekenmachine, op basis van MathML, die wordt meegeleverd in het KDE Education project. Zie <ulink url="http://edu.kde.org/kalgebra/"
>http://edu.kde.org/kalgebra/</ulink
> voor meer informatie. </para>
      </listitem>
    </varlistentry>
  </variablelist>
</para>
</sect1>

<sect1 id="workspace">
<title
>De werkruimte van &cantor;</title>
<para>
<screenshot>
  <screeninfo
>Schermafbeelding van de werkruimte van &cantor;</screeninfo>
  <mediaobject>
    <imageobject>
      <imagedata fileref="screenshot.png" format="PNG"/>
    </imageobject>
    <imageobject>
      <imagedata fileref="screenshot.eps" format="EPS"/>
    </imageobject>
    <textobject>
      <phrase
>Schermafbeelding van de werkruimte van &cantor;</phrase>
    </textobject>
  </mediaobject>
</screenshot>
</para>
<para
>De werkblad-interface van &cantor; heeft drie gedeelten: <orderedlist>
    <listitem
><para
>Een tab-balk, waarin u tussen de open werkbladen kunt schakelen;</para
></listitem>
    <listitem
><para
>Een hulp-paneel, waarin u hulp krijgt voor een specifieke opdracht, na het intypen  van "? opdracht"; </para
></listitem>
    <listitem
><para
>Het werkblad zelf.</para
></listitem>
  </orderedlist>
</para>
<sect2 id="worksheet">
<title
>Het werkblad</title>
<para
>Het werkblad is het gebied waarin u in &cantor; werkt. U kunt hierin expressies invoeren, de backend berekeningen laten doen, en de antwoorden bekijken. De opdrachten die u kunt geven hangen af van de gebruikte backend, dus moet u daarvan de syntaxis kennen (de knop Help tonen voert u daar rechtstreeks naar toe). Indien u de (naam van de) opdracht kent, maar er meer over wilt weten, kunt u "? opdracht" intoetsen, waarna u rechts van het werkblad informatie hierover krijgt. Als u wat voorbeelden wilt zien van werkbladen, kunt u die ophalen met  <guimenuitem
>Voorbeeldwerkbladen ophalen</guimenuitem
> in het menu<guimenu
>Bestand</guimenu
>. </para>
<sect3 id="worksheet-settings">
  <title
>Instellingen</title>
  <para
>In het menu <guimenu
>Instellingen</guimenu
> kunt u enkele instellingen van het uiterlijk van het huidige werkblad wijzigen. </para>
  <variablelist>
    <varlistentry>
      <term
>Teksten weergeven met LaTeX</term>
      <listitem>
	<para
>Met deze instelling wordt de weergave van expressies gewijzigd. Indien actief, wordt die door LaTeX in een visueel aantrekkelijke vorm gegoten. Bijvoorbeeld, <quote
>3*x^2*sqrt(2)*x+2/3</quote
> wordt <inlinemediaobject>
	      <imageobject>
		<imagedata fileref="latex_formula.png" format="PNG"/>
	      </imageobject>
	      <imageobject>
		<imagedata fileref="latex_formula.eps" format="EPS"/>
	      </imageobject>
	      <textobject
><phrase
>3*x^2*sqrt(2)*x+2/3</phrase
></textobject>
	  </inlinemediaobject>
	</para>
      </listitem>
    </varlistentry>
    <varlistentry>
      <term
>Syntaxisaccentuering</term>
      <listitem>
	<para
>Door Syntaxisaccentuering wordt de leesbaarheid van (programma)code sterk verbeterd, door de sleutelwoorden (keywords) en bij elkaar passende haakjes in verschillende kleuren weer te geven. </para>
      </listitem>
    </varlistentry>
    <varlistentry>
      <term
>Tab-voltooiing</term>
      <listitem>
	<para
>Wanneer deze actief is, toont &cantor; de mogelijke voltooiingen van de opdracht die u aan het intypen bent, wanneer u op de tab-toets drukt. Wanneer er maar één mogelijkheid overblijft, wordt de rest van de opdracht voor u aangevuld. </para>
      </listitem>
    </varlistentry>
  <varlistentry>
    <term
>Regelnummers</term>
    <listitem>
      <para
>Met deze instelling regelt u het geven van nummers aan de verschillende expressies. Hierdoor kunt u vorige antwoorden weer terughalen - in Maxima, bijvoorbeeld, doet u dit met de opdracht <quote
>%O1</quote
>.  </para>
    </listitem>
  </varlistentry>
  </variablelist>
</sect3>
</sect2>
</sect1>
<!--
<sect1 id="assistant-dlgs">
<title
>The assistant dialogs</title>
TODO add screenshots and descriptions of each assistant
</sect1>
-->
</chapter>
<chapter id="commands">
<title
>Overzicht van de opdrachten</title>

<sect1 id="kapp-mainwindow">
<title
>Het hoofdvenster van &cantor;</title>

<sect2 id="file-menu">
<title
>Het menu <guimenu
>Bestand</guimenu
></title>
<para>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>N</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Bestand</guimenu
> <guimenuitem
>Nieuw</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Maakt een nieuw document aan</action
></para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>S</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Bestand</guimenu
> <guimenuitem
>Opslaan</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
><action
>Slaat het document op</action
></para
></listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><menuchoice
><shortcut
> <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Q</keycap
></keycombo
> </shortcut
> <guimenu
>Bestand</guimenu
><guimenuitem
>Afsluiten</guimenuitem
> </menuchoice
></term>
<listitem
><para
>&cantor; <action
>Afsluiten</action
></para
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</para>

</sect2>

<sect2 id="help-menu">
<title
>Het menu<guimenu
>Help</guimenu
></title>
&help.menu.documentation; </sect2>

</sect1>
</chapter>

<chapter id="developers">
<title
>Gids voor ontwikkelaars van &cantor;</title>

<para
>&cantor; kan eenvoudig worden uitgebreid met plugins. U kunt schrijven <variablelist>
  <varlistentry>
    <term
>Backends:</term>
    <listitem>
      <para
>Met een nieuwe backend kunt u &cantor; als interface gebruiken voor een ander programma.  </para>
    </listitem>
  </varlistentry>
  <varlistentry>
    <term
>Assistenten:</term>
    <listitem>
      <para
>Assistenten leveren dialogen waarin u veel voorkomende taken kunt automatiseren (zoals een matrix invoeren of een script uitvoeren). </para>
    </listitem>
  </varlistentry>
</variablelist>
</para>
<para
>Momenteel zijn er geen speciale handleidingen voor ontwikkelaars, of API-documentatie beschikbaar, zodat als u een plugin wilt maken u de broncode moet doorlezen. Alle definities van de interface zijn in de lib directory te vinden. Voor enkele voorbeelden van implementaties kunt u naar de plugins kijken die met &cantor; worden meegeleverd.  </para>

</chapter>

<chapter id="faq">
<title
>Vragen en antwoorden</title>
&reporting.bugs; &updating.documentation; <qandaset id="faqlist">
<qandaentry>
  <question
><para
>Het menu <guimenuitem
>Weergeven met LaTeX</guimenuitem
> is niet beschikbaar</para
></question>
  <answer
><para
>Niet iedere optie is in elke backend beschikbaar.</para
></answer>
</qandaentry>
<qandaentry>
  <question
><para
>Ik heb Sage/Maxima geïnstalleerd, maar zie de bijbehorende backend niet.</para
></question>
  <answer>
    <para
>Een mogelijke verklaring is dat &cantor; de juist locatie niet kan detecteren. Ga naar de dialoog voor de instellingen en geef het juiste pad hierin op. </para>
  </answer>
</qandaentry>
<qandaentry>
  <question
><para
>Wat een rare naam is dit - wat heeft die met wiskunde te maken?</para
></question>
  <answer
><para
>Cantor is genoemd naar de Duitse wiskundige Georg Cantor, de bedenker van de verzamelingentheorie.</para
></answer>
</qandaentry>
</qandaset>
</chapter>

<chapter id="credits">

<title
>Dankbetuiging en licentie</title>

<para
>&cantor; </para>
<para
>Programma copyright 2009 Alexander Rieder <email
>alexanderrieder@gmail.com</email
> </para>

<para
>Documentatie Copyright &copy; 2009 Alexander Rieder <email
>alexanderrieder@gmail.com</email
> </para>

&meld.fouten;&vertaling.freek; 
&underFDL; &underGPL; </chapter>

<appendix id="installation">
<title
>Installatie</title>

<sect1 id="getting-kapp">
<title
>Hoe u &cantor; kunt verkrijgen</title>
&install.intro.documentation; </sect1>

<sect1 id="requirements">
<title
>Vereisten</title>

<para
>Om &cantor; met succes te kunnen installeren is &kde;4 nodig. Indien u ondersteuning wilt voor LaTeX, moet u LaTeX en LibSpectre installeren. voor de diverse backends moeten de juiste wiskundepakketten zijn geïnstalleerd. </para>

<!--
<para>
All required libraries as well as &cantor; itself can be found
on <ulink url="ftp://ftp.kapp.org"
>The &cantor; home page</ulink
>.
</para>
-->


<!-- For a list of updates, you may refer to the application web site
or the ChangeLog file, or ... -->
<!--
<para>
You can find a list of changes at <ulink
url="http://apps.kde.org/kapp"
>http://apps.kde.org/kapp</ulink
>.
</para>
-->
</sect1>

<sect1 id="compilation">
<title
>Compilatie en installatie</title>
&install.compile.documentation; </sect1>

<sect1 id="configuration">
<title
>Configuratie</title>

<para
>Afhankelijk van uw systeem moeten de juiste paden worden ingesteld van de diverse toepassingen die u in &cantor; gebruikt. </para>

</sect1>

</appendix>

&documentation.index;
</book>

<!--
Local Variables:
mode: xml
sgml-minimize-attributes:nil
sgml-general-insert-case:lower
sgml-indent-step:0
sgml-indent-data:nil
End:

vim:tabstop=2:shiftwidth=2:expandtab
kate: space-indent on; indent-width 2; tab-width 2; indent-mode none;
-->