<?xml version="1.0" ?> <!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [ <!ENTITY kappname "<replaceable >KApp</replaceable >"> <!ENTITY % addindex "INCLUDE"> <!ENTITY % imageobjectco.module "INCLUDE"> <!ENTITY getting-help SYSTEM "getting-help.docbook"> <!ENTITY programs-controlling SYSTEM "programs-controlling.docbook"> <!ENTITY troubleshooting-no-open SYSTEM "troubleshooting-no-open.docbook"> <!ENTITY troubleshooting-network-x SYSTEM "troubleshooting-network-x.docbook"> <!ENTITY windows-how-to SYSTEM "windows-how-to.docbook"> <!ENTITY the-filemanager SYSTEM "the-filemanager.docbook"> <!ENTITY panel-and-desktop SYSTEM "panel-and-desktop.docbook"> <!ENTITY programs-and-documents SYSTEM "programs-and-documents.docbook"> <!ENTITY control-center SYSTEM "control-center.docbook"> <!ENTITY customizing-desktop SYSTEM "customizing-desktop.docbook"> <!ENTITY base-kde-applications SYSTEM "base-kde-applications.docbook"> <!ENTITY removable-disks SYSTEM "removable-disks.docbook"> <!ENTITY burning-cds SYSTEM "burning-cds.docbook"> <!ENTITY playing-music SYSTEM "playing-music.docbook"> <!ENTITY playing-audiocds SYSTEM "playing-audiocds.docbook"> <!ENTITY playing-movies SYSTEM "playing-movies.docbook"> <!ENTITY your-kde-account SYSTEM "your-kde-account.docbook"> <!ENTITY kde-as-root SYSTEM "kde-as-root.docbook"> <!ENTITY switching-sessions SYSTEM "switching-sessions.docbook"> <!ENTITY file-sharing SYSTEM "file-sharing.docbook"> <!ENTITY networking-with-windows SYSTEM "networking-with-windows.docbook"> <!ENTITY shared-sessions SYSTEM "shared-sessions.docbook"> <!ENTITY printer-setup SYSTEM "printer-setup.docbook"> <!ENTITY printing-from-apps SYSTEM "printing-from-apps.docbook"> <!ENTITY pdf-files SYSTEM "pdf-files.docbook"> <!ENTITY font-installation SYSTEM "font-installation.docbook"> <!ENTITY creating-graphics SYSTEM "creating-graphics.docbook"> <!ENTITY screen-captures SYSTEM "screen-captures.docbook"> <!ENTITY konsole-intro SYSTEM "konsole-intro.docbook"> <!ENTITY kde-edutainment SYSTEM "kde-edutainment.docbook"> <!ENTITY accessibility SYSTEM "accessibility.docbook"> <!ENTITY under-the-hood SYSTEM "under-the-hood.docbook"> <!ENTITY net-connection-setup SYSTEM "net-connection-setup.docbook"> <!ENTITY email SYSTEM "email.docbook"> <!ENTITY internet-shortcuts SYSTEM "internet-shortcuts.docbook"> <!ENTITY browser-fine-tuning SYSTEM "browser-fine-tuning.docbook"> <!ENTITY usenet SYSTEM "usenet.docbook"> <!ENTITY messaging-intro SYSTEM "messaging-intro.docbook"> <!ENTITY kde-office SYSTEM "kde-office.docbook"> <!ENTITY kde-for-admins SYSTEM "kde-for-admins.docbook"> <!ENTITY migrator-dictionary SYSTEM "migrator-dictionary.docbook"> <!ENTITY glossary SYSTEM "glossary.docbook"> <!ENTITY standard-menu-entries SYSTEM "standard-menu-entries.docbook"> <!ENTITY where-next SYSTEM "where-next.docbook"> <!ENTITY credits-and-license SYSTEM "credits-and-license.docbook"> <!ENTITY groupware-with-kontact SYSTEM "groupware-kontact.docbook"> <!ENTITY extragear-applications SYSTEM "extragear-applications.docbook"> <!ENTITY migrator-applications SYSTEM "migrator-applications.docbook"> <!ENTITY % Dutch "INCLUDE"> ]> <book lang="&language;"> <bookinfo> <title >De &kde;-gebruikersgids</title> <authorgroup> <corpauthor >Het KDE-Documentatieteam </corpauthor> &Jaap.Woldringh;&Rinse.Devries;&Natalie.Koning; </authorgroup> <copyright> <year >2004</year ><year >2005</year> <holder >Het KDE-documentatieteam</holder> </copyright> <legalnotice >&FDLNotice;</legalnotice> <date >2004-06-16</date> <releaseinfo >0.0.1</releaseinfo> <abstract> <para >Een algemene gebruikersgids voor &kde; </para> <para >Rapporteer eventuele fouten in dit document op <email >kde-doc-english@kde.org</email >. </para> </abstract> <keywordset> <keyword >KDE</keyword> <keyword >desktop</keyword> <keyword >handboek</keyword> <keyword >handleiding</keyword> </keywordset> </bookinfo> <part id="introduction"> <title >Inleiding</title> <chapter id="welcome"> <title >Welkom bij de &kde;-gebruikersgids</title> <para >Het doel van de gebruikersgids is om een overzicht van de volledige &kde;-ervaring aan te bieden. We gaan er van uit dat u een standaard, werkende installatie van een complete &kde; desktop environment hebt, vergezeld van de aanvullende pakketten. Dit boek dient uw eerste referentiepunt te zijn voor elke eenvoudige vraag over een &kde;-instelling of om uit te vinden hoe u een algemene taak kunt uitvoeren.</para> <sect1 id="what-the-ug-is"> <title >Het doel van dit boek</title> <para >De eerste plaats om te kijken en een verzamelplaats voor alle vragen die u hebt met betrekking tot uw &kde;-ervaring.</para> <para >Een snelstartgids tot veelvoorkomende taken. In de meeste gevallen hoeft u niet de details te weten van hoe u elke optie moet instellen om uw werk gedaan te krijgen. U zult stap-voor-stap-gidsen vinden die van toepassing zijn op de meestvoorkomende situaties, samen met verwijzingen naar bronnen voor verdere informatie, in het geval dat u problemen tegenkomt.</para> <para >Er zijn ook enkele tips en trucs die u de meest bruikbare en indrukwekkende functies van &kde; laten zien, en manieren om tijd en werk te besparen.</para> </sect1> <sect1 id="what-the-ug-is-not"> <title >Wat dit boek niet is</title> <para >De gebruikersgids is niet bedoeld als vervanging van de handleidingen van de programma's zelf. Voor specifieke programma-instellingen en -problemen die niet in dit boek worden behandeld verwijzen we u dan ook naar deze handboeken. Als het antwoord buiten het bereik van dit boek ligt, dan vertellen we u precies waar u meer hulp kunt vinden.</para> <para >De kans bestaat dat u ook een variëteit van programma's van derden gebruikt. Sommige van deze programma's worden in deze gids genoemd, maar we behandelen in principe alleen de programma's die als onderdeel van de &kde;-uitgave zijn aangeleverd. Dit betekent niet dat deze programma's minder waard zijn. Sterker nog, veel van deze programma's zijn uitstekend.</para> <para >De gebruikersgids is niet gebonden aan een distributie, en behandelt de standaard &kde;-installatie. Uw installatie kan door de distributeur zijn aangepast, of door uzelf. Onze adviezen zijn daarom generiek. Het is mogelijk dat u de paden dient bij te stellen om de bestanden die in deze gids worden behandeld te kunnen vinden.</para> </sect1> <sect1 id="typographic-conventions"> <title >Conventies die in dit boek gebruikt worden</title> <para >We gebruiken de volgende opmaakconventies om duidelijk te maken waar we naar verwijzen: <informaltable > <tgroup cols="3"> <thead> <row> <entry >Type tekst</entry> <entry >Stijl</entry> <entry >Voorbeeld</entry> </row> </thead> <tbody> <row> <entry >Tekst die verschijnt in de &GUI; (op knoppen, &etc;)</entry> <entry >Lichtgrijze achtergrond</entry> <entry ><guilabel >Instellingen</guilabel ></entry> </row> <row> <entry >Namen van toetsen</entry> <entry >Vetgedrukt</entry> <entry >&Ctrl;</entry> </row> <row> <entry >Menuopties</entry> <entry ><quote >Menunaam</quote >-> <quote >Menuoptie</quote ></entry> <entry ><menuchoice ><guimenu >Bestand</guimenu > <guimenuitem >Afsluiten</guimenuitem > </menuchoice ></entry> </row> <row> <entry >Toetsencombinaties (simultaan ingedrukt)</entry> <entry ><quote >Modificatietoets</quote >+<quote >actietoets</quote ></entry> <entry ><keycombo action="simul" >&Ctrl;<keycap >Q</keycap > </keycombo ></entry> </row> <row> <entry >Tekst die u dient in te typen</entry> <entry >Vetgedrukt, lettertekens met vaste breedte</entry> <entry ><userinput >ls -al kde/</userinput ></entry> </row> <row> <entry >Tekst die u dient te vervangen, afhankelijk van de situatie</entry> <entry >Cursief groen lettertype</entry> <entry ><replaceable >gebruiker</replaceable ></entry> </row> </tbody> </tgroup> </informaltable> </para> </sect1> <sect1 id="system-locations"> <title >Systeemlocaties</title> <para >U dient de volgende systeemlocaties te kennen: <variablelist> <varlistentry> <term >&kde;-prefix</term> <listitem ><para >&kde; installeert zichzelf in zijn eigen mappenstructuur. Deze mappenstructuur kunt u vinden door het commando <userinput ><command >kde4-config</command > <option >--prefix</option ></userinput > te typen. Naar deze map wordt verwezen door de omgevingsvariabelen $<envar >KDEDIRS</envar > en mogelijk $<envar >KDEDIR</envar >.</para> </listitem> </varlistentry> <varlistentry> <term >Gebruikersspecifieke instellingen voor &kde;</term> <listitem ><para >De omgevingsvariabele $<envar >KDEHOME</envar > verwijst naar de map waarin &kde; de instellingen voor de gebruiker kan vinden. Indien deze niet ingesteld is, gebruikt &kde; de standaardwaarden in <filename class="directory" >~/.kde</filename >.</para> </listitem> </varlistentry> </variablelist> </para> </sect1> <sect1 id="overview"> <title >Overzicht, of <quote >waar te zoeken in de gebruikersgids</quote ></title> <para >Hier is een overzicht van de gebruikersgids:</para> <para ><xref linkend="desktop"/> bevat een inleiding tot het basisgebruik van &kde;, zoals <xref linkend="windows-how-to-work"/>, en de hulpmiddelen die u zult gebruiken in alle &kde;-toepassingen, zoals <xref linkend="programs-save-open"/>. Als u &kde; voor het eerste gebruikt, of nog nooit eerder een computer hebt gebruikt, dan vindt u deze sectie waarschijnlijk behulpzaam.</para> <para ><xref linkend="components"/> legt enkele belangrijke componenten van een &kde;-installatie uit en hoe ze in elkaar passen: &kde;'s multimedia- en netwerkcapaciteiten zijn vrij uitgebreid en worden hier niet volledig behandeld. Maar u kunt van beide proeven in dit gedeelte van de gebruikersgids. Aan het einde van dit onderdeel vindt u een gids om &kde; een klein beetje verder af te stellen, in <xref linkend="tinkering-under-the-hood"/>.</para> <para ><xref linkend="kde-online"/> bespreekt &kde;'s verzameling internetprogramma. &kde; bevat een krachtige webbrowser, &konqueror; een uitgebreid e-mailprogramma, &kmail; een nieuwslezer, &knode; en nog veel meer programma's die uw internetervaring eenvoudiger en productiever maken. Dit onderdeel van de gebruikersgids bevat informatie over het instellen van deze toepassingen.</para> <para ><xref linkend="kde-for-administrators"/> is een referentiegids tot sommige &kde;-functies die handig zijn voor systeembeheerders voor het instellen van systemen met meerdere gebruikers. Dit onderdeel bevat ook informatie voor gewone gebruikers: waar configuratiebestanden worden opgeslagen, welke omgevingsvariabelen effect hebben op &kde;, etc. het KIOSK-framework is het &kde;-systeem dat het voor systeembeheerders mogelijk maakt om te beperken wat gebruikers in &kde; kunnen doen. Het is potentieel bruikbaar in veel situaties, maar in het bijzonder bij het draaien van kios-computers die één functie uitvoeren, zoals een webbrowser. Vandaar de naam KIOSK.</para> </sect1> </chapter> </part> <part id="desktop"> <title >Het bureaublad</title> <chapter id="basics"> <title >De basis</title> <para >Het <quote >bureaublad</quote ><indexterm ><primary >Bureaublad</primary ></indexterm > is gewoon de naam van de schermindeling die u ziet als u &kde; hebt opgestart. Het ziet er ongeveer als volgt uit (op uw systeem kan het er iets anders uitzien, maar de hoofdfuncties zijn hetzelfde):</para> <screenshot> <mediaobject> <imageobject> <imagedata fileref="desktop.png" format="PNG"/> </imageobject> <textobject ><phrase >Een standaardindeling van het bureaublad</phrase> </textobject> </mediaobject> </screenshot> <para >Laten we eens naar de meest belangrijke onderdelen kijken: <itemizedlist> <listitem ><para >Het grootste deel van het scherm wordt ingenomen door de achtergrond<indexterm ><primary >Achtergrond</primary ></indexterm >. Op dit moment wordt de achtergrond ingetekend door een afbeelding. Deze afbeelding wordt ook wel <quote >behang</quote ><indexterm ><primary >Behang</primary ></indexterm > of bureaubladachtergrond genoemd. U kunt deze achtergrond aanpassen naar uw eigen smaak.</para> </listitem> <listitem ><para >In de linker bovenhoek ziet u twee pictogrammen: <guiicon >Prullenbak</guiicon > en <guiicon >Persoonlijke map</guiicon >. Het klikken op deze pictogrammen opent respectievelijk uw <filename >prullenbak</filename > en uw <filename >persoonlijke map</filename >. U kunt zelf meer pictogrammen toevoegen, zodat u vanaf uw bureaublad met één muisklik toegang hebt tot uw favoriete programma's, mappen of verwijderbare schijven.</para> </listitem> <listitem ><para >Onderaan ziet u het &kde;-paneel<indexterm ><primary >Paneel</primary ></indexterm >, ook wel bekend als <quote >&kicker;</quote >. Het paneel is het centrale punt van &kde;. Het bevat het &kmenu;, van waaruit u &kde;-toepassingen kunt starten, het toont alle programma's die op dat moment draaien, de huidige tijd en nog veel meer. Kijk bij <xref linkend="panel-and-desktop"/> voor meer informatie over het &kde;-paneel.</para> </listitem> </itemizedlist ></para> <!-- Put this somewhere else At the far left is the &kmenu; button. Clicking on this button will open the main &kde; menu, which has links to all the installed &kde; applications, and some useful commands, like <guilabel >Find Files</guilabel > and <guilabel >Log Out</guilabel >. You can start an application by finding it in the &kmenu; and clicking on its name. Like the other things on the desktop, the &kmenu; can be changed to fit your needs.</para> </listitem> --> <!-- Put this in the Panel section <listitem ><para >Next to the &kmenu; button are icons which will start some commonly-used &kde; applications. icons are similar to the ones on the desktop background, but you can only put links to programs here (and not links to removable media, like CDs).</para> </listitem> --> <sect1 id="logging-in"> <sect1info> <authorgroup> <author >&Philip.Rodrigues; </author> </authorgroup> </sect1info> <title >Aanmelden en afmelden</title> <para >Basisinformatie over KDM en startkde.</para> <!-- Not sure what exactly to say about startkde and where to say it --> <!-- (Phil) --> <para >Er zijn twee manieren waarop u zich bij &kde; kunt aanmelden: grafisch of vanaf de commandoregel. We bekijken beiden even vluchtig:</para> <sect2 id="logging-in-graphically"> <title >Grafisch aanmelden</title> <indexterm ><primary >aanmelden</primary ></indexterm> <indexterm ><primary >&kdm;</primary ></indexterm> <para >Als u na het opstarten van uw computer een scherm ziet dat lijkt op de afbeelding hieronder, kunt u zich grafisch aanmelden. Typ uw gebruikersnaam in het tekstvak <guilabel >Gebruikersnaam</guilabel > (of <guilabel >Login</guilabel > als het aanmeldscherm in het Engels is) en uw wachtwoord in het tekstvak <guilabel >Wachtwoord</guilabel > (<guilabel >Password</guilabel >). Uw wachtwoord zal niet worden getoond tijdens het intypen ervan. Afhankelijk van de gekozen instellingen zullen er sterretjes (asterisken) worden getoond, of u ziet geen enkele reactie tijdens het invoeren van het wachtwoord. Als u uw gebruikersnaam en wachtwoord hebt ingevoerd, klikt u op de knop <guibutton >Ga!</guibutton > (<guibutton >Go!</guibutton >). &kde; start vervolgens op. Het opstartscherm van &kde; verschijnt en geeft informatie over de voortgang van de &kde;-start. Als het scherm klaar is, is &kde; gereed voor gebruik.</para> </sect2> <sect2 id="logging-in-via-cmdline"> <title >Aanmelden vanaf de commandoprompt</title> <indexterm ><primary ><command >startkde</command ></primary ></indexterm> <indexterm ><primary ><command >startx</command ></primary ></indexterm> <para >Als u liever de commandoregel gebruikt, kunt u &kde; opstarten met het commando <command >startx</command >. Voeg de regel <userinput >exec startkde</userinput > toe aan het tekstbestand <filename >.xinitrc</filename > in uw persoonlijke map (als het bestand niet bestaat kunt u het aanmaken), sla het bestand op en voer dan het commando <command >startx</command > uit. &kde; start dan op dezelfde manier op zoals hierboven beschreven bij het grafisch aanmelden.</para> </sect2> <sect2 id="logging-out"> <title >Afmelden</title> <indexterm ><primary >afmelden</primary ></indexterm> <para >Als u klaar bent met het gebruiken van &kde;, wilt u zich waarschijnlijk afmelden tot de volgende keer. De eenvoudigste manier om dat te doen is door op het &kmenu; onderin uw scherm te klikken en de optie <guimenuitem >Afmelden</guimenuitem > te kiezen. Er wordt dan een dialoogvenster geopend met de tekst <guilabel >Sessie voor <replaceable >gebruiker</replaceable > beëindigen</guilabel >. Om het afmelden te bevestigen klikt u op de knop <guibutton >Afmelden</guibutton > in dit venster. Mocht u van gedachten zijn veranderd en door te willen gaan met het gebruiken van &kde;, klik dan op de knop <guibutton >Annuleren</guibutton >.</para> <itemizedlist> <title >Aanverwante informatie</title> <listitem ><para >Het handboek van &kdm; bevat informatie over het opzetten en gebruiken van de grafische displaymanager van &kde;. U kunt het lezen in KDE's documentatiecentrum of door het commando <userinput >help:/kdm</userinput > in te typen in het <guilabel >locatie</guilabel >veld van &konqueror;.</para> </listitem> </itemizedlist> </sect2> </sect1> &getting-help; &windows-how-to; &the-filemanager; </chapter> &panel-and-desktop; &programs-and-documents; </part> <part id="components"> <title >&kde;-componenten</title> &control-center; &base-kde-applications; &extragear-applications; <chapter id="multimedia" > <title >Multimedia met &kde;</title > &removable-disks; &playing-music; &playing-audiocds; &playing-movies; </chapter > <chapter id="multiuser-kde" > <title >&kde; het multigebruiker-bureaublad</title > &your-kde-account; &kde-as-root; &switching-sessions; </chapter > <chapter id="networking" > <title >Netwerken met &kde;</title > &file-sharing; &networking-with-windows; &shared-sessions; </chapter > <chapter id="graphics-printing-and-fonts" > <title >Grafisch, afdrukken en lettertypen</title > &printer-setup; &printing-from-apps; &pdf-files; &font-installation; &creating-graphics; </chapter >&customizing-desktop; &konsole-intro; &kde-edutainment; &accessibility; &under-the-hood; </part> <part id="kde-online"> <title >&kde; en het internet</title> &net-connection-setup;&email;<chapter id="browser" ><title >&konqueror;</title ><para >Inleiding tot de browser.</para >&internet-shortcuts;&browser-fine-tuning;</chapter >&usenet;&messaging-intro; </part> &kde-office; &kde-for-admins; <part id="more"> <title >Meer hulpprogramma's</title> &migrator-applications; &migrator-dictionary; &standard-menu-entries; &glossary; <chapter id="troubleshooting"> <title >Probleemoplossing</title> <para >Alle problemen zijn uitdagingen</para> <para >Vastgelopen programma's (hoe u die geforceerd kunt afsluiten)</para> <para >Dingen die niet willen openen</para> <para >Het afschrikwekkende dialoogvenster van DRKonqi</para> <para >Bugs (programmafouten) melden</para> <para >Meer gegevensbronnen</para> &troubleshooting-network-x; &troubleshooting-no-open; </chapter> <chapter id="contributing"> <title >Bijdragen aan &kde;</title> <para >Wat basisinformatie om gebruikers aan te moedigen om bij te dragen aan &kde;. Informatie over wat er zoal beschikbaar is, en hoe men kan aanvangen.</para> </chapter> </part> <appendix id="appendix-credits"> <title >Dankbetuigingen en licenties</title> &credits-and-license; <sect1 id="license"> <title >Licentie</title> &meld.fouten;&vertaling.jaap;&vertaling.rinse;&vertaling.natalie; &underFDL; </sect1> </appendix> &documentation.index; </book> <!-- Keep this comment at the end of the file Local variables: mode: xml sgml-omittag:nil sgml-shorttag:nil sgml-namecase-general:nil sgml-general-insert-case:lower sgml-minimize-attributes:nil sgml-always-quote-attributes:t sgml-indent-step:0 sgml-indent-data:true sgml-parent-document:nil sgml-exposed-tags:nil sgml-local-catalogs:nil sgml-local-ecat-files:nil End: -->